Η διζωνική τσιμεντώνει τη διχοτόμηση

Της ΦΑΝΟΥΛΑΣ ΑΡΓΥΡΟΥ
Ερευνήτρια/συγγραφέας

Σε Διάλεξη που διοργάνωσε το Πολιτικο-Οικονομικό Συμβούλιο Λάρνακας το βράδυ της Δευτέρας 22 Σεπτεμβρίου 2014, στο ξενοδοχείο Χίλτον Λευκωσίας, μίλησε ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Χάρτφορτσιαρ της Αγγλίας Δρ Κλέαρχος Κυριακίδης, με θέμα Το δημοψήφισμα στη Σκοτία και ορισμένα μαθήματα από αυτό σε σχέση με το Κυπριακό και τις χώρες-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ο Δρ Κυριακίδης, της τρίτης γενιάς των αποδήμων Βρετανίας, αφού ανέλυσε τις ιστορικές συνθήκες που οδήγησαν στο δημοψήφισμα στη Σκοτία, την προϊστορία της Σκοτίας που προ-υπήρχε ως κράτος πριν ενωθεί με το Ηνωμένο Βασίλειο πριν από 300 χρόνια, τον τρόπο αντιμετώπισης του θέματος από το Λονδίνο, τόνισε πως παρόλο που η απόφαση του δημοψηφίσματος ήταν ΟΧΙ στην ανεξαρτησία, τίποτα δεν θα είναι πλέον το ίδιο και το Ηνωμένο Βασίλειο οδεύει προς ένα υπό τύπον ομοσπονδιακό αποτέλεσμα ή μισο-ομοσπονδιακό ή κάτι τέτοιο, είπε.

Αναφερόμενος στην Κύπρο και αφού εξήγησε ότι δεν μπορεί το δημοψήφισμα να συγκριθεί με την Κύπρο, υπάρχουν ουσιώδεις διαφορές, είπε, όπως το γεγονός ότι στη Σκοτία δεν έγινε γενοκτονία, δεν έγινε εισβολή που συνεχίζεται με την κατοχή, δεν υπάρχουν έποικοι, δεν έγινε εθνικό ξεκαθάρισμα, το κατεχόμενο μέρος δεν προϋπήρχε ως κυριάρχο κράτος όπως η Σκοτία, τουναντίον, είναι μια παράνομη υποτελής οντότητα της Τουρκίας που η ίδια δημιούργησε και είναι υπεύθυνη για όλες τις παρανομίες και κατοχή.

Το πρώτο μάθημα που διδάσκει η ιστορία, είπε, είναι ότι όταν η εξουσία

μεταφέρεται από την κεντρική κυβέρνηση μιας κυρίαρχης χώρας σε μία ή περισσότερες περιοχές βάσει αυτοδιάθεσης ή ομοσπονδοποίησης και αυτό συνοδεύεται και από εσωτερικό σύνορο, τότε τα αποτελέσματα είναι καταστροφικά.

Και αυτό το αποτέλεσμα θα έχει και η Κύπρος, αν ποτέ εφαρμοστεί η δικοινοτική διζωνική ομοσπονδία, με τους Τουρκοκυπρίους να ελέγχουν το δικό τους συνιστών κράτος στον Βορρά και τους Ελληνοκυπρίους το υπόλοιπο δικό τους στον Νότο. Έτσι και βάλεις σύνορο οι άνθρωποι, όσο και να είναι οι ίδιοι, θα διαχωριστούν και θα κρατηθούν μακριά, έστω και αν μιλούν την ίδια γλώσσα. Μια ψεύτικη διχοτόμηση μετατρέπεται σε οριστική και οι κουλτούρες χωρίζουν τόσο μακριά η μια από την άλλη, που ποτέ δεν μπορούν πια να επανενωθούν.

Τη δεκαετία του 1950 η Βρετανία αρνήθηκε, πρόσθεσε, την αυτοδιάθεση στην Κύπρο, για να ικανοποιήσει μια μειονότητα του 18% πάνω σε θρησκευτική βάση, ενώ στη Σκοτία δεν ισχυρίστηκε ότι υπάρχει μια τέτοια του 15% προκειμένου Ρωμαιοκαθολικών.

Το Ηνωμένο Βασίλειο συμφώνησε ότι αν η απόφαση ήταν ΝΑΙ, τότε θα άρχιζαν διαπραγματεύσεις για διχοτόμηση της Σκοτίας, ενώ στην περίπτωση της Κύπρου, είπε, το 2004 το δημοψήφισμα ζητούσε αποδοχή απευθείας σχεδίου και δεν ζητήθηκε από τον λαό να ψηφίσει ΝΑΙ ή ΟΧΙ, αν δέχεται λύση Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας, ενώ παράλληλα η τελευταία έκδοση του Σχεδίου Ανάν κρατήθηκε μυστική από τον λαό μέχρι πριν από το δημοψήφισμα.

Το Κυπριακό, είπε ο Δρ Κυριακίδης, είναι προϊόν κατευνασμού τόσο από το Λονδίνο και την Ουάσιγκτον αλλά και την ίδια τη Λευκωσία, επικρίνοντας την τελευταία για την ανοχή της προς την τουρκική εισβολή και όλα όσα ακολούθησαν αυτής όλα αυτά τα χρόνια, και καυτηρίασε και απέρριψε ως λύση του Κυπριακού τη διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία μετά βδελυγμίας.

Κλείνοντας, τόνισε ότι η πρόσφατη ιστορία του Ηνωμένου Βασιλείου εξέθεσε τους κινδύνους που σχετίζονται με την απομάκρυνση της εξουσίας από τα κεντρικά όργανα μιας κυβέρνησης για μια ομοσπονδοποίηση. Η ειρωνία, είπε, είναι ότι το Ηνωμένο Βασίλειο γλίτωσε από την τραγωδία να διχοτομηθεί ντε γιούρε, όμως αντιμετωπίζει συνταγματικές αλλαγές που μπορούν να χαρακτηριστούν ως ομοσπονδιακές.

Ενώ η Κυπριακή Δημοκρατία παλεύει να αντιστρέψει μια ντε φάκτο διχοτόμηση, αγκαλιάζοντας την ομοσπονδοποίηση πάνω σε δικοινοτική και διζωνική βάση, όπως την απαιτούσε ο Τούρκος Υπ. Εξωτερικών το 1958, ως έξυπνη διχοτόμηση.

Η άποψή μου, είπε ο Δρ Κυριακίδης, είναι αμφότερες οι κυρίαρχες αυτές χώρες δεν έχουν τίποτα το κοινό με την ομοσπονδία για πολλούς άλλους λόγους και τέτοια λύση οδηγεί σε λανθασμένη κατεύθυνση. Εν κατακλείδι, αν η λύση ομοσπονδίας επιβληθεί στο Ηνωμένο Βασίλειο ή την Κύπρο, ανοίγει το κουτί της Πανδώρας με καταστροφικότατες συνέπειες για όλους. Το τελευταίο μάθημα της ιστορίας, είπε ο Δρ Κυριακίδης, είναι ότι η αποφυγή είναι καλύτερη από τη θεραπεία.

http://www.sigmalive.com/simerini/