Παρασκευή 24 Ιανουαρίου 2014

You’ ve got it wrong, Mr Kidd!

ΦΑΝΟΥΛΑ ΑΡΓΥΡΟΥ
Ερευνήτρια-συγγραφέας, πρόσφυγας από την κατεχόμενη Νεάπολη Λευκωσίας



Είναι το Λονδίνο που καταδίκασε αυτόν τον τόπο να μη δικαιώνεται. Σαράντα χρόνια μετά τις επιβεβαιωμένες πλέον ενοχές και βρετανο-τουρκικές επιδιώξεις εις βάρος μας, μη μας ρίχνετε αλάτι στις πληγές που εσείς μας ανοίξατε

Δεν είπε πολλά ο αποχωρών τον Απρίλιο Βρετανός Ύπατος Αρμοστής Μάθιου Κιντ, στη συνέντευξή του στο Sigmalive (Σημερινή 21.1.2014), για την τουρκοβρετανική Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία, αλλά τα όσα είπε ήταν υπεραρκετά για να χρήζουν άμεσης απάντησης.

*Σε ερώτηση του δημοσιογράφου: Η ΔΔΟ θεωρείται προϊόν της βρετανικής διπλωματίας. Τη στήριξή τους προς αυτήν τη λύση εξέφρασαν μέσω του κοινού ανακοινωθέντος οι Κάμερον και Αναστασιάδης. Δεν νομίζετε ότι μετά από τέσσερις δεκαετίες χωρίς λύση, είναι καιρός να αναθεωρηθεί;

*Απάντησε: «Είναι αποτέλεσμα των συμφωνιών της δεκαετίας του ΄70 και επιβεβαιώθηκε σε σειρά ψηφισμάτων του ΟΗΕ. Είναι δύσκολο και μέχρι σήμερα δεν έχει δουλέψει. Όμως το να πετάξεις αυτές τις δύο σημαντικές συμφωνίες που υπάρχουν είναι κάτι ιδιαίτερα ριψοκίνδυνο, εκτός και αν υπάρχει κάποια συμφωνία μεταξύ των δύο πλευρών για αλλαγή αυτής της βάσης. Στο τέλος της ημέρας, είναι οι δύο κοινότητες που θα ζήσουν με το αποτέλεσμα της όποιας συμφωνίας».

Πεισματική επιμονή
Όχι, κύριε Κιντ, δεν ήταν καθόλου αποτέλεσμα συμφωνιών της δεκαετίας του ’70, αλλά πεισματική επιμονή των προκατόχων, ανωτέρων σας στο Φόρεϊν Όφις, που τον Ιούλιο και Αύγουστο του 1974 άφησαν την Τουρκία να εισβάλει με τη δική τους συγκατάθεση. Όταν με το «έτσι θέλω» η κυβέρνηση Γουίλσον/Κάλαχαν στόχευε στην αλλαγή του στάτους της Κυπριακής Δημοκρατίας και αντικατάστασής του με μια ριζοσπαστική λύση, που ήταν η τουρκική Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία. Και παρ’ όλες τις έκτοτε «συμμαχικές» προσπάθειες, δυστυχώς και δικών μας, στο πλευρό του Λονδίνου, ναι, μέχρι σήμερα δεν έχει δουλέψει, γιατί ποτέ το Λονδίνο δεν λογάριασε τους Ελληνοκύπριους ξενοδόχους, μόνο με «επιστάτες» διαβουλεύεται.

*17 Ιουλίου 1974: Συνάντηση Τούρκου Πρωθυπουργού Μπ. Ετζεβίτ με Βρετανό Πρωθυπουργό Χάρολτ Γουίλσον στον αρ. 10, στην Downing Street, όταν το Λονδίνο έδωσε το πράσινο φως για την τουρκική εισβολή, υποσχόμενο να εμποδίσει την Ελλάδα από το να βοηθήσει την Κύπρο: «…The Prime Minister said that he understood Mr Ecevit’s remarks as an expression of the Turkish wish, that Britain would not blockade an action of the kind contemplated by Turkey, but that they would blockade the Greeks. 
Mr Ecevit asked if Britain would be ready to do so. The Foreign and Commonwealth Secretary said it was not impossible...»*18 Ιουλίου 1974: Ο Κίσιγκερ προτείνει στους Βρετανούς να βρουν μια λύση βάσει των Συνθηκών του 1960 και οι Βρετανοί απορρίπτουν.

*19 Ιουλίου 1974: Σημείωμα σε πρωθυπουργικό φάκελο, αναφερόμενο στις διαφωνίες με τον Δρα Κίσιγκερ ως προς την προσέγγιση. «Εκείνο που ο Κίσιγκερ δεν αντιλαμβάνεται είναι ότι το Πραξικόπημα στην Κύπρο αφαίρεσε την οποιαδήποτε σταθερότητα παρέμεινε από τις Συμφωνίες Ζυρίχης και Λονδίνου. Εκείνη η σταθερότητα ήταν αρκετά εύθραυστη τα τελευταία δέκα

χρόνια. Το βασικό ερώτημα τώρα είναι: μπορούμε να μπαλώσουμε τις παλιές συνθήκες; Ή θα πρέπει τώρα να κάνουμε νέες διευθετήσεις; Αν ναι, ποιοι θα είναι η συμμετέχοντες και εγγυητές των νέων συνθηκών; Μου φαίνεται ότι, με όσα άκουσα για τις απόψεις του τις τελευταίες μέρες, ο Δρ Κίσιγκερ βλέπει επιφανειακά το θέμα. Αν θέλει να μπαλώσει (με επιδέσμους) τις υφιστάμενες συνθήκες, θα πρέπει να ενεργήσει πολύ πιο δυναμικά προς τους Έλληνες απ’ ό,τι μέχρι τώρα. Το γεγονός είναι ότι τώρα υπάρχει μια νέα κύρια πηγή αστάθειας και οι πρώτες βοήθειες σύντομα θα αποδειχθούν αδύνατες».

*Στις 22 Ιουλίου 1974 το Φόρεϊν Όφις ετοίμασε μελέτη για τον Τζέιμς Κάλαχαν ως προς τη λύση που έπρεπε να προωθήσουν και επέλεξαν τη διχοτόμηση ή την ομοσπονδιακή λύση. Στις διαπραγματεύσεις της Γενεύης, ο Τζέιμς Κάλαχαν με την επίλεκτη ομάδα του έκανε ό,τι μπορούσε να εξασφαλίσει αποδοχή του γεωγραφικού διαχωρισμού από τους Γλ. Κληρίδη και Γ. Μαύρο όπως απαιτούσαν οι Τούρκοι, οι οποίοι στις 12 Αυγούστου 1974 κατέθεσαν δύο σχέδια, ένα από τον Ρ. Ντενκτάς για Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία και άλλο από τον Γκιουνές για ομοσπονδία με καντόνια.

Τηλεγράφημα από τη Γενεύη προς το Λονδίνο 12 Αυγούστου 1974 έλεγε χαρακτηριστικά «...δουλεύουμε πάνω στον Κληρίδη να δώσει αντιπροτάσεις, με τις οποίες να δέχεται τουλάχιστον την αρχή της γεωγραφικής ομοσπονδίας. Αλλά αμφότεροι Κληρίδης και Μαύρος ίσως να μην μπορέσουν να προσφέρουν αρκετά που να ικανοποιεί το τελεσίγραφο της Άγκυρας...».

*Στις 13 Αυγούστου 1974 κατάφεραν τον Κληρίδη να προσφέρει πρόταση για διοικητική αυτονομία, όμως ο Κάλαχαν επέμενε, έπρεπε να δεχθούν τον γεωγραφικό διαχωρισμό, αλλιώς δεν ικανοποιούσε την Τουρκία.
Την ίδια μέρα ο Κάλαχαν προχωρεί και ετοιμάζει δικό του προσχέδιο για γεωγραφικό διαχωρισμό, ομοσπονδιακό, και προσβλέπει στις υπογραφές Κληρίδη/Ντενκτάς.

Οι ομολογίες Goodison
Η επιβεβαίωση για την επιμονή του Λονδίνου στις τουρκικές απαιτήσεις της Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας σφραγίστηκε και με τις ομολογίες του ανώτερου αξιωματούχου στο Φόρεϊν Όφις, επικεφαλής της ομάδας Κάλαχαν στη Γενεύη, A. C. Goodison, ο οποίος στις 14 Οκτωβρίου 1975 ζήτησε όπως τα χειρόγραφα σημειωματάριά του για τις ημέρες εκείνες καταχωρισθούν στο Κρατικό Αρχείο, πράγμα ασυνήθιστο αλλά έγινε δεκτό, γιατί τα θεωρούσε βοήθημα στους μελλοντικούς ιστορικούς. Σ’ αυτά καταγράφεται πόση πίεση ο ίδιος εξάσκησε πάνω στους Έλληνες, σε σημείο που, σημειώνει, ήσαν έτοιμοι να πάνε πίσω και να συζητήσουν από μόνοι τους μια διαχωριστική γραμμή διά μέσου της νήσου. Πράγμα που ο Γκούτισον υποστήριζε ως την καλύτερη λύση, με την οποία συμφωνούσε και ο Ρ. Ντενκτάς (και θα το έκαναν, όπως συμπεραίνεται, αν τους επιτρεπόταν η 48ωρη προθεσμία που είχαν ζητήσει, αλλά την αρνήθηκε η Τουρκία προχωρώντας με τη δεύτερη εισβολή).

*Στις 16 Αυγούστου 1974 στην «3η φάση», όπως αναφέρουν χαρακτηριστικά τα βρετανικά έγγραφα, ο Κάλαχαν έβαλε μπροστά την αντικατάσταση των «ασταθών και μη ικανοποιητικών συμφωνιών του 1960» («unstable and unsatisfactory agreements of 1960») με τη Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία. Αρχικά την προωθούσαν ως δι-περιφερειακή ομοσπονδία, αλλά λίγες μέρες αργότερα βγήκαν ανοικτά με την πραγματική της ονομασία, την ΔΔΟ. Και ο κ. A.C. Goodison επέλεξε τον Γλ. Κληρίδη για την προώθησή της από πλευράς Ελληνοκυπρίων...
Έγραψε ο κ. A.C. Goodison:
«It is important that we should avoid any suggestion that in favouring the geographical separation of the two communities as the most viable solution of theCyprus problem, we are working for the partition of the island, partition has a bad name internationally. It would also be contrary to our obligations, both under the 1960 settlement and as a fellow-member with Cyprus of the Commonwealth and the United Nations. I recommend that we should use the term ''bi-regional federation''… We believe that a bi-regional federation in Cyprus, on lines advocated by Mr Denktash, but involving an area under Turkish Cypriot administration rather smaller than 34% of the Republic, offers the best solution. To achieve this, the Turkish military advance should cease at the Attila line… The chances of a radical settlement in Cyprus depend on having Clerides rather than Makarios at Stage III…».
*Στις 27 Αυγούστου 1974 κλιμάκιο του Φόρεϊν Όφις πήγε στην Ουάσιγκτον ειδικά για να εξασφαλίσει και τη συμπαράσταση του Δρος Χ. Κίσιγκερ στην προώθηση της ΔΔΟ ως λύσης...

Έτσι ξεκίνησε η προσπάθεια
Έτσι ξεκίνησε η προσπάθεια επιβολής της ρατσιστικής τουρκοβρετανικής σας λύσης ονόματι ΔΔΟ, κύριε Κιντ. Πρώτα με την απόφαση του Λονδίνου, όχι να βοηθήσει στην ομαλοποίηση της κατάστασης στην Κύπρο, εφόσον είχε αποκατασταθεί η τάξη στις 23 Ιουλίου 1974, ως «εγγυήτρια» δύναμη, αλλά να την εκμεταλλευτεί άσπονδα, επιδιώκοντας στην ανατροπή τού στάτους της Κυπριακής Δημοκρατίας και αντικατάστασή του με τη ριζοσπαστική λύση της ΔΔΟ. Ό,τι δεν κατάφεραν δηλαδή οι Τούρκοι με το πρώτο πραξικόπημα το 1964, εξού και το ψήφισμα 186/64 του Συμβουλίου Ασφαλείας...

Δεν υπάρχουν, κύριε Κιντ, «σημαντικές συμφωνίες». Υπάρχουν ξεπερασμένες κατευθυντήριες γραμμές (Guidelines) υπό την επιμονή του Λονδίνου, αν εννοείτε εκείνες του 1977 και 1979, οι οποίες έπρεπε να πεταχτούν στον κάλαθο των αχρήστων, μετά τη μονομερή ανακήρυξη Ντενκτάς το 1983. Και δεν ήταν ούτε είναι ριψοκίνδυνο να το κάνουμε τώρα. Απλώς θα πεταχτούν στον κάλαθο και όλα τα από τις 20 Ιουλίου 1974, σχέδια, προσδοκίες, προσχέδια, χάρτες και βάσανοι του Φόρεϊν Όφις να μας την επιβάλει και μαζί και το ψήφισμα 649/90 δικό του γράψιμο, με αποκορύφωμα το κατάπτυστο Σχέδιο Ανάν, με ραχοκοκκαλιά τη ΔΔΟ που απορρίφθηκε. Τουναντίον, θα επανατοποθετηθεί το Κυπριακό ως θέμα τουρκικής εισβολής και κατοχής, όχι «παρεξήγηση» μεταξύ των δύο κοινοτήτων. Στο τέλος της ημέρας, κύριε Κιντ, είναι το Λονδίνο που καταδίκασε αυτόν τον τόπο να μη δικαιώνεται. Σαράντα χρόνια μετά τις επιβεβαιωμένες πλέον ενοχές και βρετανο-τουρκικές επιδιώξεις εις βάρος μας, μη μας ρίχνετε αλάτι στις πληγές που εσείς μας ανοίξατε...

Δεν υπάρχουν σχόλια: