Ο ΠΑΥΛΟΣ ΦΩΤΙΟΥ ΕΙΝΑΙ ΕΝΑΣ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΚΑΛΥΤΕΡΟΥΣ ΓΝΩΣΤΕΣ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΤΗΣ ΘΑΛΑΣΣΑΣ/ΑΟΖ/ ΠΟΥ ΕΠΙ ΧΡΟΝΙΑ ΤΑ ΕΧΕΙ ΧΕΙΡΙΣΤΕΙ ΑΝΑΛΟΓΑ ΚΑΙ ΑΠΟ ΥΠΕΥΘΥΝΕΣ ΘΣΕΙΣ. ΕΔΩ ΑΠΑΝΤΑ ΣΕ ΚΑΙΡΙΑ ΔΙΚΑ ΜΟΥ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ.
1)ΠΟΣΟ ΟΙ ΤΟΥΡΚΟ-ΑΙΓΥΠΤΙΑΚΕΣ ΕΠΑΦΕΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΥΝ ΣΤΗΝ ΕΥΡΥΤΕΡΗ ΘΑΛΑΣΣΙΑ ΠΕΡΙΟΧΗ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΓΙΑ ΚΥΠΡΟ-ΕΛΛΑΔΑ/ ΜΕ ΝΟΜΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ.
Α) Εφόσον οι Τουρκο-Αιγυπτιακές σχέσεις αναπτυχθούν σε τέτοιο βαθμό συνεργασίας (αυτό όμως θέλει την δική σου ανάλυση και εγώ αν όλα πάνε υπέρ της Τουρκίας το βλέπω να ξεκαθαρίζει μέσα στα προσεχή 2-3 χρόνια), που να θελήσουν να οριοθετήσουν ΑΟΖ ή και Υφαλοκρηπίδα με διμερή Συμφωνία, μπορούν να το κάνουν. Και υποχρεωτικά αυτή η Συμφωνία θα πρέπει να ανακοινωθεί στον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ, για να δημοσιευτεί διεθνώς – τυπική διαδικασία-οπότε θα την μάθουμε μόλις σταλεί. Αυτό πρακτικά θα συνεπάγεται ότι Τουρκία αυτομάτως αλλά και η Αίγυπτος, απ’ ότι έχει δείξει η μέχρι τώρα στάση της, θα θεωρούν πως τα ελληνικά νησιά (σύμπλεγμα Καστελόριζου, Ρόδος, Κάρπαθος, μέρος της Κάσου, η ανατολική ακτή της Κρήτης και ο βράχος Ψύλλος), δεν έχουν καθόλου επήρεια στην ΟΑΖ ή Υφαλοκρηπίδα της Ανατολικής Μεσογείου.
(Σημείωσε όμως – χωρίς αυτό φυσικά να σημαίνει ότι η τουρκική άποψη είναι οριστική επί του παρόντος- ότι, με την πρόσφατη ανακοίνωση μέσω NAVTEX, των περιοχών που έχει εκχωρήσει άδεια ερευνών η Τουρκία, στο νορβηγικό M/V Bergen Surveyor, από 15/9 έως 15/10, η περιοχή που έχει παρεισφρήσει στην κατά την δική μας άποψη της ΑΟΖ Καστελόριζου, δεν το αγνοεί πλήρως, παρά εισέρχεται σε σχήμα τραπέζιου (από 9νμ έως 27νμ περίπου), νότια-νοτιοανατολικά, κοντά στην βάση της οριογραμμής μέσης αποστάσεως με Αίγυπτο. Αντίθετα οι Αιγύπτιοι όταν συζητούσαμε μαζί τους πριν 3 χρόνια, είχαν καταθέσει την άποψη-με χάρτες- ότι δεν υπολογίζουν καθόλου το Καστελόριζο και τα άλλα εληνικά νησιά που συμμετέχουν αναγκαστικά στην οριοθέτηση της περιοχής)
Β) Παράλληλα, μια τέτοια Συμφωνία θα σημαίνει ότι, αυτό που εμείς λέμε: δηλαδή, ότι η Κυπριακή ΑΟΖ έχει σύνορο με την Ελληνική νοτίως του Καστελόριζου και πως υπάρχει ένα τριεθνές σημείο μεταξύ Ελλάδος-Αιγύπτου και Κύπρου, καταρρίπτεται υπέρ των τουρκικών δικαιωμάτων να έχουν εκείνοι σύνορο με την Κυπριακή ΑΟΖ στην περιοχή, με βάση την γραμμή που έχει χαραχθεί από το 2003 η ΑΟΖ μεταξύ Κύπρου και Αιγύπτου.
Γ) (όπως σου έγραψα παραπάνω με κόκκινα για να γίνει κατανοητό) Αυτό που γίνεται τώρα από την Τουρκία, δηλαδή με την εξαγγελία μέσω NAVTEX των εργασιών που έχει δημοσιοποιήσει ότι θα διεξαγάγει το M/V Bergen Surveyor, από νομική σκοπιά, η πρακτική που προωθεί η τουρκική δραστηριότητα αυτήν την εποχή, έχει ως στόχο να δηλωθεί διεθνώς η προβολή των διεκδικήσεών της για ΑΟΖ νότια του Καστελόριζου.
(Λάβε επίσης υπόψη σου ότι, την πρακτική ερευνητικής δραστηριότητος στην ίδια περιοχή την είχε προβάλλει πριν από 4 περίπου χρόνια η τουρκική πλευρά όταν είχε στείλει νορβηγικό πλοίο και εμείς του ζητήσαμε να σταματήσει τις εργασίες, τις οποίες τις διέκοψε, και η κατάσταση είχε παγώσει. Τότε ήταν μάλιστα και η πρώτη φορά που ανακοινώσαμε στο νορβηγικό πλοίο και κατ’ επέκταση το έμαθε και η Τουρκία, τις συντεταγμένες τεσσάρων σημείων που θεωρούμε δική μας ΑΟΖ ή Υφαλοκρηπίδα)
Δ) Αν τα πράγματα εξελιχθούν όπως σου έγραψα στα Α και Β παραπάνω, και υπογραφεί διμερής μεταξύ τους Συμφωνία, τότε η Ελλάδα δεν αποστερείται του νομίμου δικαιώματος να ζητήσει μέσω του ΟΗΕ παρέμβαση για να παρακαθίσει στην διμερή Τουρκο-Αιγυπτιακή Συμφωνία οριοθετήσεως και να την τροποποιήσει καθόσον έχει νόμιμα συμφέροντα που παραγνωρίστηκαν. (Σημείωσε όμως ότι τότε και εμείς είναι σαν να παραδεχόμαστε ότι το Καστελόριζο δεν έχει ολόκληρη την ΑΟΖ που όλοι μέχρι σήμερα θέλαμε να έχει. Μάλιστα σε πολλούς τους είχα προετοιμάσει και το έχω γράψει σε πολλά σχόλια άρθρων των κκ Λυγερού και Καρυώτη, πως έχουμε υπερφίαλες προσδοκίες και δεν μπορούμε να οριοθετήσουμε μόνοι μας καμία ΑΟΖ χωρίς να υπάρχει συμφωνία με τα άλλα Κράτη. Τέλος πάντων αυτή είναι άλλη κουβέντα)
Ε) Αυτήν την παραπάνω προσφυγή/καταγγελία, νομίζω πως η Ελλάδα θα πρέπει, για περισσότερη κατοχύρωση των δικαιωμάτων της και την οιονεί ακύρωση της Συμφωνίας, να την υποστηρίξει και να την συνδυάσει με μία ακόμη κίνηση (καθαρά νομική), να προσφύγει δηλαδή συγχρόνως στο ΔΔΧ ζητώντας την παρέμβασή του για προσωρινά μέτρα, καθόσον ζημιώνεται οικονομικά και διεθνοδικαιϊκά.
(Σημείωσε ότι, αυτές τις αντίστοιχες ενέργειες, εκτιμώ πως θα έκανε και η Τουρκία, αν είχαμε καταλήξει εμείς σε Συμφωνία με την Αίγυπτο, όταν προ τριετίας συζητούσαμε διμερώς την οριοθέτηση, και δεν καταλήξαμε επειδή η Τουρκία πλησίασε τους Αιγύπτιους και τους έπεισε να μας ζητήσουν την περιορισμένη επήρεια σε όλα αυτά τα νησιά που προανέφερα, οπότε ήμασταν ανένδοτοι και διακόπηκαν οι διαπραγματεύσεις μας)
ΣΤ) Την άλλη εκδοχή (που σου έχω σημειώσει σε προγενέστερη αλληλογραφία μας) να προχωρήσουμε σε δυναμική με πολεμικά πλοία παρουσία στην περιοχή που θεωρούμε ότι θίγονται τα έννομα συμφέροντά μας για να ακυρώσουμε έτσι εμπράκτως τηνΤουρκο-Αιγυπτιακή Συμφωνία, ή να προβάλλουμε τις αξιώσεις μας, ενώ για την Τουρκία ξέρουμε ότι θα την πραγματοποιούσε σε ανάλογη περίπτωση, λόγω του απείθαρχου και αναθεωρητικού προφίλ προβολής ισχύος που δείχνει διεθνώς, νομίζω ότι εμείς δεν θα την ακολουθούσαμε, και πολύ σωστά, εφόσον 1) υποστηρίζουμε την μέσω του διεθνοδικαιϊκού συστήματος ειρηνική επίλυση των διαφορών, 2) λόγω οικονομικής συγκυρίας ή και ακόμη πραγματικής ισχύος/δυνατοτήτων των ΕΔ μας, δεν θα θέλαμε να αναλάβουμε τέτοια πρωτοβουλία όξυνσης και τέλος 3) επειδή τα διεθνή ερείσματα-συμμαχίες που έχουμε είναι ασταθή και δεν μπορούμε να βασιστούμε.
Ζ) Μετά τα παραπάνω τί θα γίνει παραπέρα; 1)Ο ΟΗΕ θα ζητήσει να μην εφαρμοστεί η διμερής Τουρκο-Αιγυπτιακή Συμφωνία και να παρακαθίσουμε, ως παρεμβαλλόμενο Κράτος σε συνομιλίες για οριοθέτηση (σημείωσε ότι αυτό το ζήτησε o ΟΗΕ πρόσφατα, για λογαριασμό του Λιβάνου από το Ισραήλ, όταν το δεύτερο οριοθέτησε με Κύπρο περιοχή που ο Λίβανος υποστηρίζει ότι έχει συμμετοχή-η υπόθεση δεν έχει τελειώσει ακόμη), ενώ 2)το ΔΔΧ θα ζητήσει επίσης να σταματήσει οποιαδήποτε περαιτέρω δραστηριότητα στην περιοχή, έως ότου να αποφανθεί επί των προσωρινών μέτρων που θα έχει καταθέσει η Ελλάδα (δηλαδή πρακτικώς αναβολή για 2-3 χρόνια όλων των σεναρίων)
(Εάν ήμουν σε ενεργό υπηρεσία θα είχα εισηγηθεί στον ΥΕΘΑ, να συζητούσαμε με το ΥΠΕΞ από τώρα και χωρίς να περιμένουμε περαιτέρω εξελίξεις που μπορεί κάθε καθυστέρηση να αποβεί επιζήμια των εθνικών μας συμφερόντων, εκμεταλλευόμενοι την συγκυρία που ΗΠΑ, ΕΕ και άλλα Κράτη δείχνουν δυσπιστία στην Τουρκία, να προβάλλαμε την περίπτωση της προσφυγής επί προσωρινών μέτρων στο ΔΔΧ. Ουσιαστικά δεν θα κερδίζαμε τίποτα περισσότερο από το να δείχναμε σθεναρή αποφασιστικότητα να προασπίζουμε τα συμφέροντά μας μέσω της ειρηνικής επιλύσεως των διαφορών)
2)ΑΝ ΒΛΕΠΕΙΣ ΜΕΣΑ ΣΕ ΠΡΟΣΕΧΗ 1-3 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΕΛΛΑΔΑ ΟΡΙΟΘΕΤΗΣΗ ΑΟΖ
Εμείς έχουμε εκκρεμότητες οριοθετήσεως με Αλβανία, Λιβύη, Αίγυπτο, Κύπρο, Ιταλία και Τουρκία
Σου έχω γράψει σχετικά τις εξελίξεις με τα τρία πρώτα Κράτη. Με την Ιταλία έχουμε την Υφαλοκρηπίδα του Ιονίου από το 1977, οπότε μπορούμε να κάνουμε και εκμετάλλευση. Δεν νομίζω πως πρέπει να μας απασχολεί ιδιαίτερα η ΑΟΖ, αφού οι Ιταλοί δεν την θέλουν.Με Κύπρο όπως έχουν οι εξελίξεις το ζήτημα της οριοθετήσεως έχει να κάνει με το Καστελόριζο, και τα είπαμε παραπάνω, ότι δεν μπορεί να προχωρήσει για ευνόητους λόγους.Με την Τουρκία τέλος έχουμε και το Αιγαίο και την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου-Καστελόριζο.
Η υπόθεση λοιπόν με την Τουρκία δεν νομίζω πως τελειώνει εύκολα, εκτός αν μας πιέσουν οι Σύμμαχοι και οι Ευρωπαίοι να τα «βρούμε» οριστικά. Δεν νομίζω όμως ότι θα το κάνουν αφού όλη η περιοχή είναι σε έξερση. Το πάζλ είναι δύσκολο και φυσικά μέσα στον σύντομο χρόνο 1-3 χρόνια δεν γίνεται να έχουμε συμφωνήσει (Λάβε υπόψη ότι, και αν ακόμη δεχτούμε και οι δύο να πάμε σε Διεθνές Δικαστήριο, χρειάζονται περίπου 5 χρόνια συνολικά για να βγει η απόφαση και αφού προηγουμένως έχουμε καταλήξει σε συνυποσχετικό. Η διαδικασία των διαπραγματεύσεων για συνυποσχετικό που ουσιαστικά είναι διμερής διεθνούς δικαίου συμφωνία, είναι πολύ δύσκολη για τα υφιστάμενα δεδομένα με την Τουρκία αφού μπαίνουν πολλά ζητήματα που διεκδικεί- εύρος χωρικής θάλασσας που παρασύρει εναέριο χώρο και νησιά και βράχους που αμφισβητεί την κυριαρχία μας). Όμως εάν πιεστούμε από τους παραπάνω παράγοντες «αφόρητα και καταλυτικά» να τελειώνουμε και να προχωρήσουμε σε Συμφωνία, τότε θεωρώ βέβαιο ότι θα χάσουμε πάρα πολλά, αφού η τουρκική πλευρά θα έχει με το μέρος της τις πιέσεις που θα μας ασκηθούν και δεν θα έχει παραιτηθεί από καμία επιδίωξή της.
3)ΠΩΣ ΒΛΕΠΕΙΣ ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΑΟΖ ΕΛΛΑΔΑ-ΛΙΒΥΗ
Με την Λιβύη οι συζητήσεις που είχαμε πριν δύο χρόνια διακόπηκαν για δύο λόγους. 1) Ήθελαν να τους αποδεχτούμε το κλείσιμο του Κόλπου της Σύρτης και σε αυτό έχουμε νομική δέσμευση έναντι των ΗΠΑ και ΝΑΤΟ ότι, από την δεκαετία του ’80 δεν αποδεχόμασταν το κλείσιμο ως νόμιμο (είναι 196νμ το εύρος στο στόμιό του και άρα δεν είναι νομικά αποδεκτός ως κόλπος που πρέπει να είναι το άνοιγμα έως 24νμ και δεύτερο ότι δεν της αναγνωρίζουμε ότι είναι ιστορικός κόλπος), και 2) Οι Λίβυοι, δεν αναγνώριζαν την πλήρη επήρεια της Γαύδου και Γαυδοπούλας στην οριοθέτηση.Πιστεύω ότι η κατάσταση θα εξακολουθήσει να είναι η ίδια και έτσι δεν θα μπορούμε να καταλήξουμε. Τώρα αν λάβουμε υπόψη πως η Τουρκία είναι «πιο κοντά» στην Λιβύη, τα πράγματα δεν θα είναι καθόλου εύκολα.
(Όμως εάν λάβουμε υπόψη ότι τα κοιτάσματα οικονομικού ενδιαφέροντος της Κρήτης (όπως έχουν αναλύσει κάποιοι ειδικοί σε διάφορες παρουσιάσεις και συζητήσεις στον Καπούστη, στο Παπαχελά και στον Χαρδαβέλα), βρίσκονται ανάμεσα σε Γαύδο και νότια Κρήτη, δεν βλέπω γιατί μας ενδιαφέρει η οριοθέτηση ΑΟΖή Υφαλοκρηπίδας με Λιβύη. Ακόμη και προς την δυτική πλευρά της Κρήτης απ’ ότι έχουν αναλύσει οι ειδικοί επιστήμονες δεν φαίνεται να υπάρχουν πηγές ενδιαφέρουσες για εκμετάλλευση. Φυσικά το θέμα χρειάζεται περισσότερη και αξιόπιστη συζήτηση με τους γεωλόγους και γεωφυσικούς επιστήμονές μας για να καταλήξουμε σε κάποια τεκμηριωμένη θέση).
4)ΠΟΙΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΝΑ ΕΧΩ ΚΑΤΑ ΝΟΥ ΓΙΑ ΚΑΣΤΕΛΟΡΙΖΟ
Α) Ότι όπως και να έχει το ζήτημα της ΑΟΖ ή της Υφαλοκρηπίδας που σου ανέλυσα παραπάνω, το Καστελόριζο είναι και θα παραμείνει ελληνικό, αφού καλύπτεται νομικά η κυριαρχία μας βάσει διεθνών συνθηκών. Η μόνη περίπτωση που μπορεί να απολεσθεί είναι πολεμική ενέργεια. Και αυτό ξέρουν και οι Τούρκοι ότι είναι ουτοπία.
Β) Όσον αφορά την ΑΟΖ ή Υφαλοκρηπίδα του, επειδή είναι νησί της Ανατολικής Μεσογείου (και αυτό το έχουμε αποδεχτεί από το 1953 μέσω του Διεθνούς Υδρογραφικού Οργανισμού), είναι αποκομμένο από την υπόλοιπη ελληνική επικράτεια, γι’ αυτό όταν στο παρελθόν σχεδιάζαμε όλες τις πτυχές της ελληνικής Υφαλοκρηπίδας, θέλαμε (και το ΥΠΕΞ είχε συνταχθεί με την άποψή μας), κάθε συζήτηση για Υφαλοκρηπίδα να γίνεται για το σύνολο της ελληνικής επικράτειας που αφορά την ελληνο-τουρική οριοθέτηση, είτε αυτή θα γινόταν με διμερή συμφωνία (ουτοπία), είτε μέσω δικαστικής διευθετήσεως - Δικαστήριο Χάγης ή Διαιτησία (και μάλιστα προτιμητέο το πρώτο καίτοι πιο χρονο-κοστοβόρο, αλλά επειδή η Τουρκία για να δεχτεί προσφυγή σε αυτό θα πρέπει να του αναγνωρίσει δικαιοδοσία για θέματα εθνικής της ασφαλείας και έτσι θα άνοιγε τον ασκό του Αιόλου για άλλες προσφυγές, ακόμη και ιδιωτών).
5)ΚΑΙ ΤΕΛΟΣ ΤΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΤΑ ΤΩΝ ΤΟΥΡΚΩΝ ΠΩΣ ΤΑ ΕΚΤΙΜΑΣ. ΝΟΜΙΚΑ/ ΔΗΛΑΔΗ ΕΧΟΥΝ ΚΑΠΟΥ ΝΑ ΠΙΑΣΤΟΥΝ…
Οι Τούρκοι, δεν θέλουν να αναπτύσσουν επίσημα καμία νομική επιχειρηματολογία. Μόνο πολιτικές δηλώσεις κάνουν. Όμως εμείς «ψάχνοντας και ρωτώντας», έχουμε συμπεράνει ορισμένα επιχειρήματα που έχουν υιοθετήσει στην ακαδημαϊκή τους κοινότητα και έχουν προβληθεί σε εργασίες τους. Συνοψίζονται στα ακόλουθα
Α) Αιγαίο ημίκλειστη θάλασσα που απαιτεί πολύπλευρη συνεργασία ακόμη και για το εύρος της χωρικής θάλασσας (ευνοείται και από το δίκαιο θαλάσσης η άποψη αυτή για τις κλειστές και ημίκλειστες θάλασσες και ασχέτως αν έχουν κυρώσει την διεθνή σύμβαση του 1982, αυτά τα θέματα έχουν εθιμικό χαρακτήρα)
Β) Εύρος χωρικής θάλασσας 6νμ, ώστε να υπάρχει περισσότερη Ανοικτή Θάλασσα (Σημείωσε ότι με 6νμ χωρική θάλασσα εμείς έχουμε το 43% και εκείνοι το 7% της επιφάνειας του Αιγαίου. Αν κάνουμε 12νμ τότε εμείς θα έχουμε το 73% και εκείνοι 8,3%!!!) Πληροφορίες θέλουν οι συζητήσεις που γίνονται εν κρυπτώ, να έχουν θίξει το θέμα να επεκτείνουμε την χωρική θάλασσα εκτός Αιγαίου σε 12νμ και σε κάποια σημεία του που δεν θα δυσχεραίνουν την ναυσιπλοΐα τους (αυτή την συζήτηση την βρίσκω ανόητη γιατί μας καθιστά ευάλωτους σε παραχωρήσεις)
Γ) Τα ανατολικά νησιά μας δεν έχουν καμία επήρεια σε Υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ. Οι βράχοι δεν συζητούνται καθόλου στις προθέσεις οριοθετήσεων(και για αυτό όλες οι εργασίες τους έχουν χαράξει στο Αιγαίο τον 25ο παράλληλο ότι χωρίζει την Υφαλοκρηπίδα της Ελλάδος με την δική τους)
Δ) Υπάρχουν νησιά και βράχοι που αμφισβητείται η ελληνική κυριαρχία επειδή δεν μνημονεύονται ρητά και κατηγορηματικά στις διεθνείς συμφωνίες-συνθήκες (περίπτωση Ιμίων, πτήσεις πάνω από Αγαθονήσι, Καλόγηροι στον 25ο παράλληλο και άλλα κατοικημένα και ακατοίκητα νησιά και βράχους σε σύνολο περίπου 75 - από την ανάλυση της σχετικής μελέτης του Ali Kurumahmut, Ankara 1998, την οποία την υιοθέτησαν και οι Ακαδημίες Πολέμου της Τουρκίας).
ΣΥΝΕΠΩΣ , όλα τα παραπάνω 4 στοιχεία –προβολή διεκδικήσεων, έχουν ευρύ φάσμα νομικών αιτιάσεων και επιχειρημάτων. Όμως, για να δούμε πιο στενά την οριοθέτηση της ΑΟΖ ή Υφαλοκρηπίδας στο Καστελόριζο, μπορεί να πει κανείς ότι είναι δυνατόν να εκμεταλλευτούν ανάλογες περιπτώσεις οριοθετήσεων που έχει κάνει το ΔΔΧ και σε νησιά που είναι απομακρυσμένα από το Ηπειρωτικό έδαφος του Κράτους κυριαρχίας τους, δεν τους αποδίδει πλήρη επήρεια με οριοθέτηση την αρχή της μέσης γραμμής – ίσης αποστάσεως, αλλά με βάση την «ευθυδικία» (και για αυτήν το ΔΔΧ έχει αναπτύξει σύνθετη επιχειρηματολογία ώστε να ευρίσκει παράγοντες τέτοιους και τόσους που να αιτιολογούν την απόκλιση από την αρχή της μέσης γραμμής-ίσης αποστάσεως και να απονέμεται η κατά την κρίση του δικαιοσύνη. Η έννοια της «ευθυδικίας», έχει σχολιασθεί από το ίδιο το δικαστήριο και μεμονωμένα από τους δικαστές σε πολλές περιπτώσεις ώστε να μην μπορεί κανένας να πει ούτε να προβλέψει τι θα εξετάσουν για να την αιτιολογήσουν.)
Πηγή : http://www.drougos.gr/
1)ΠΟΣΟ ΟΙ ΤΟΥΡΚΟ-ΑΙΓΥΠΤΙΑΚΕΣ ΕΠΑΦΕΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΥΝ ΣΤΗΝ ΕΥΡΥΤΕΡΗ ΘΑΛΑΣΣΙΑ ΠΕΡΙΟΧΗ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΓΙΑ ΚΥΠΡΟ-ΕΛΛΑΔΑ/ ΜΕ ΝΟΜΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ.
Α) Εφόσον οι Τουρκο-Αιγυπτιακές σχέσεις αναπτυχθούν σε τέτοιο βαθμό συνεργασίας (αυτό όμως θέλει την δική σου ανάλυση και εγώ αν όλα πάνε υπέρ της Τουρκίας το βλέπω να ξεκαθαρίζει μέσα στα προσεχή 2-3 χρόνια), που να θελήσουν να οριοθετήσουν ΑΟΖ ή και Υφαλοκρηπίδα με διμερή Συμφωνία, μπορούν να το κάνουν. Και υποχρεωτικά αυτή η Συμφωνία θα πρέπει να ανακοινωθεί στον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ, για να δημοσιευτεί διεθνώς – τυπική διαδικασία-οπότε θα την μάθουμε μόλις σταλεί. Αυτό πρακτικά θα συνεπάγεται ότι Τουρκία αυτομάτως αλλά και η Αίγυπτος, απ’ ότι έχει δείξει η μέχρι τώρα στάση της, θα θεωρούν πως τα ελληνικά νησιά (σύμπλεγμα Καστελόριζου, Ρόδος, Κάρπαθος, μέρος της Κάσου, η ανατολική ακτή της Κρήτης και ο βράχος Ψύλλος), δεν έχουν καθόλου επήρεια στην ΟΑΖ ή Υφαλοκρηπίδα της Ανατολικής Μεσογείου.
(Σημείωσε όμως – χωρίς αυτό φυσικά να σημαίνει ότι η τουρκική άποψη είναι οριστική επί του παρόντος- ότι, με την πρόσφατη ανακοίνωση μέσω NAVTEX, των περιοχών που έχει εκχωρήσει άδεια ερευνών η Τουρκία, στο νορβηγικό M/V Bergen Surveyor, από 15/9 έως 15/10, η περιοχή που έχει παρεισφρήσει στην κατά την δική μας άποψη της ΑΟΖ Καστελόριζου, δεν το αγνοεί πλήρως, παρά εισέρχεται σε σχήμα τραπέζιου (από 9νμ έως 27νμ περίπου), νότια-νοτιοανατολικά, κοντά στην βάση της οριογραμμής μέσης αποστάσεως με Αίγυπτο. Αντίθετα οι Αιγύπτιοι όταν συζητούσαμε μαζί τους πριν 3 χρόνια, είχαν καταθέσει την άποψη-με χάρτες- ότι δεν υπολογίζουν καθόλου το Καστελόριζο και τα άλλα εληνικά νησιά που συμμετέχουν αναγκαστικά στην οριοθέτηση της περιοχής)
Β) Παράλληλα, μια τέτοια Συμφωνία θα σημαίνει ότι, αυτό που εμείς λέμε: δηλαδή, ότι η Κυπριακή ΑΟΖ έχει σύνορο με την Ελληνική νοτίως του Καστελόριζου και πως υπάρχει ένα τριεθνές σημείο μεταξύ Ελλάδος-Αιγύπτου και Κύπρου, καταρρίπτεται υπέρ των τουρκικών δικαιωμάτων να έχουν εκείνοι σύνορο με την Κυπριακή ΑΟΖ στην περιοχή, με βάση την γραμμή που έχει χαραχθεί από το 2003 η ΑΟΖ μεταξύ Κύπρου και Αιγύπτου.
Γ) (όπως σου έγραψα παραπάνω με κόκκινα για να γίνει κατανοητό) Αυτό που γίνεται τώρα από την Τουρκία, δηλαδή με την εξαγγελία μέσω NAVTEX των εργασιών που έχει δημοσιοποιήσει ότι θα διεξαγάγει το M/V Bergen Surveyor, από νομική σκοπιά, η πρακτική που προωθεί η τουρκική δραστηριότητα αυτήν την εποχή, έχει ως στόχο να δηλωθεί διεθνώς η προβολή των διεκδικήσεών της για ΑΟΖ νότια του Καστελόριζου.
(Λάβε επίσης υπόψη σου ότι, την πρακτική ερευνητικής δραστηριότητος στην ίδια περιοχή την είχε προβάλλει πριν από 4 περίπου χρόνια η τουρκική πλευρά όταν είχε στείλει νορβηγικό πλοίο και εμείς του ζητήσαμε να σταματήσει τις εργασίες, τις οποίες τις διέκοψε, και η κατάσταση είχε παγώσει. Τότε ήταν μάλιστα και η πρώτη φορά που ανακοινώσαμε στο νορβηγικό πλοίο και κατ’ επέκταση το έμαθε και η Τουρκία, τις συντεταγμένες τεσσάρων σημείων που θεωρούμε δική μας ΑΟΖ ή Υφαλοκρηπίδα)
Δ) Αν τα πράγματα εξελιχθούν όπως σου έγραψα στα Α και Β παραπάνω, και υπογραφεί διμερής μεταξύ τους Συμφωνία, τότε η Ελλάδα δεν αποστερείται του νομίμου δικαιώματος να ζητήσει μέσω του ΟΗΕ παρέμβαση για να παρακαθίσει στην διμερή Τουρκο-Αιγυπτιακή Συμφωνία οριοθετήσεως και να την τροποποιήσει καθόσον έχει νόμιμα συμφέροντα που παραγνωρίστηκαν. (Σημείωσε όμως ότι τότε και εμείς είναι σαν να παραδεχόμαστε ότι το Καστελόριζο δεν έχει ολόκληρη την ΑΟΖ που όλοι μέχρι σήμερα θέλαμε να έχει. Μάλιστα σε πολλούς τους είχα προετοιμάσει και το έχω γράψει σε πολλά σχόλια άρθρων των κκ Λυγερού και Καρυώτη, πως έχουμε υπερφίαλες προσδοκίες και δεν μπορούμε να οριοθετήσουμε μόνοι μας καμία ΑΟΖ χωρίς να υπάρχει συμφωνία με τα άλλα Κράτη. Τέλος πάντων αυτή είναι άλλη κουβέντα)
Ε) Αυτήν την παραπάνω προσφυγή/καταγγελία, νομίζω πως η Ελλάδα θα πρέπει, για περισσότερη κατοχύρωση των δικαιωμάτων της και την οιονεί ακύρωση της Συμφωνίας, να την υποστηρίξει και να την συνδυάσει με μία ακόμη κίνηση (καθαρά νομική), να προσφύγει δηλαδή συγχρόνως στο ΔΔΧ ζητώντας την παρέμβασή του για προσωρινά μέτρα, καθόσον ζημιώνεται οικονομικά και διεθνοδικαιϊκά.
(Σημείωσε ότι, αυτές τις αντίστοιχες ενέργειες, εκτιμώ πως θα έκανε και η Τουρκία, αν είχαμε καταλήξει εμείς σε Συμφωνία με την Αίγυπτο, όταν προ τριετίας συζητούσαμε διμερώς την οριοθέτηση, και δεν καταλήξαμε επειδή η Τουρκία πλησίασε τους Αιγύπτιους και τους έπεισε να μας ζητήσουν την περιορισμένη επήρεια σε όλα αυτά τα νησιά που προανέφερα, οπότε ήμασταν ανένδοτοι και διακόπηκαν οι διαπραγματεύσεις μας)
ΣΤ) Την άλλη εκδοχή (που σου έχω σημειώσει σε προγενέστερη αλληλογραφία μας) να προχωρήσουμε σε δυναμική με πολεμικά πλοία παρουσία στην περιοχή που θεωρούμε ότι θίγονται τα έννομα συμφέροντά μας για να ακυρώσουμε έτσι εμπράκτως τηνΤουρκο-Αιγυπτιακή Συμφωνία, ή να προβάλλουμε τις αξιώσεις μας, ενώ για την Τουρκία ξέρουμε ότι θα την πραγματοποιούσε σε ανάλογη περίπτωση, λόγω του απείθαρχου και αναθεωρητικού προφίλ προβολής ισχύος που δείχνει διεθνώς, νομίζω ότι εμείς δεν θα την ακολουθούσαμε, και πολύ σωστά, εφόσον 1) υποστηρίζουμε την μέσω του διεθνοδικαιϊκού συστήματος ειρηνική επίλυση των διαφορών, 2) λόγω οικονομικής συγκυρίας ή και ακόμη πραγματικής ισχύος/δυνατοτήτων των ΕΔ μας, δεν θα θέλαμε να αναλάβουμε τέτοια πρωτοβουλία όξυνσης και τέλος 3) επειδή τα διεθνή ερείσματα-συμμαχίες που έχουμε είναι ασταθή και δεν μπορούμε να βασιστούμε.
Ζ) Μετά τα παραπάνω τί θα γίνει παραπέρα; 1)Ο ΟΗΕ θα ζητήσει να μην εφαρμοστεί η διμερής Τουρκο-Αιγυπτιακή Συμφωνία και να παρακαθίσουμε, ως παρεμβαλλόμενο Κράτος σε συνομιλίες για οριοθέτηση (σημείωσε ότι αυτό το ζήτησε o ΟΗΕ πρόσφατα, για λογαριασμό του Λιβάνου από το Ισραήλ, όταν το δεύτερο οριοθέτησε με Κύπρο περιοχή που ο Λίβανος υποστηρίζει ότι έχει συμμετοχή-η υπόθεση δεν έχει τελειώσει ακόμη), ενώ 2)το ΔΔΧ θα ζητήσει επίσης να σταματήσει οποιαδήποτε περαιτέρω δραστηριότητα στην περιοχή, έως ότου να αποφανθεί επί των προσωρινών μέτρων που θα έχει καταθέσει η Ελλάδα (δηλαδή πρακτικώς αναβολή για 2-3 χρόνια όλων των σεναρίων)
(Εάν ήμουν σε ενεργό υπηρεσία θα είχα εισηγηθεί στον ΥΕΘΑ, να συζητούσαμε με το ΥΠΕΞ από τώρα και χωρίς να περιμένουμε περαιτέρω εξελίξεις που μπορεί κάθε καθυστέρηση να αποβεί επιζήμια των εθνικών μας συμφερόντων, εκμεταλλευόμενοι την συγκυρία που ΗΠΑ, ΕΕ και άλλα Κράτη δείχνουν δυσπιστία στην Τουρκία, να προβάλλαμε την περίπτωση της προσφυγής επί προσωρινών μέτρων στο ΔΔΧ. Ουσιαστικά δεν θα κερδίζαμε τίποτα περισσότερο από το να δείχναμε σθεναρή αποφασιστικότητα να προασπίζουμε τα συμφέροντά μας μέσω της ειρηνικής επιλύσεως των διαφορών)
2)ΑΝ ΒΛΕΠΕΙΣ ΜΕΣΑ ΣΕ ΠΡΟΣΕΧΗ 1-3 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΕΛΛΑΔΑ ΟΡΙΟΘΕΤΗΣΗ ΑΟΖ
Εμείς έχουμε εκκρεμότητες οριοθετήσεως με Αλβανία, Λιβύη, Αίγυπτο, Κύπρο, Ιταλία και Τουρκία
Σου έχω γράψει σχετικά τις εξελίξεις με τα τρία πρώτα Κράτη. Με την Ιταλία έχουμε την Υφαλοκρηπίδα του Ιονίου από το 1977, οπότε μπορούμε να κάνουμε και εκμετάλλευση. Δεν νομίζω πως πρέπει να μας απασχολεί ιδιαίτερα η ΑΟΖ, αφού οι Ιταλοί δεν την θέλουν.Με Κύπρο όπως έχουν οι εξελίξεις το ζήτημα της οριοθετήσεως έχει να κάνει με το Καστελόριζο, και τα είπαμε παραπάνω, ότι δεν μπορεί να προχωρήσει για ευνόητους λόγους.Με την Τουρκία τέλος έχουμε και το Αιγαίο και την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου-Καστελόριζο.
Η υπόθεση λοιπόν με την Τουρκία δεν νομίζω πως τελειώνει εύκολα, εκτός αν μας πιέσουν οι Σύμμαχοι και οι Ευρωπαίοι να τα «βρούμε» οριστικά. Δεν νομίζω όμως ότι θα το κάνουν αφού όλη η περιοχή είναι σε έξερση. Το πάζλ είναι δύσκολο και φυσικά μέσα στον σύντομο χρόνο 1-3 χρόνια δεν γίνεται να έχουμε συμφωνήσει (Λάβε υπόψη ότι, και αν ακόμη δεχτούμε και οι δύο να πάμε σε Διεθνές Δικαστήριο, χρειάζονται περίπου 5 χρόνια συνολικά για να βγει η απόφαση και αφού προηγουμένως έχουμε καταλήξει σε συνυποσχετικό. Η διαδικασία των διαπραγματεύσεων για συνυποσχετικό που ουσιαστικά είναι διμερής διεθνούς δικαίου συμφωνία, είναι πολύ δύσκολη για τα υφιστάμενα δεδομένα με την Τουρκία αφού μπαίνουν πολλά ζητήματα που διεκδικεί- εύρος χωρικής θάλασσας που παρασύρει εναέριο χώρο και νησιά και βράχους που αμφισβητεί την κυριαρχία μας). Όμως εάν πιεστούμε από τους παραπάνω παράγοντες «αφόρητα και καταλυτικά» να τελειώνουμε και να προχωρήσουμε σε Συμφωνία, τότε θεωρώ βέβαιο ότι θα χάσουμε πάρα πολλά, αφού η τουρκική πλευρά θα έχει με το μέρος της τις πιέσεις που θα μας ασκηθούν και δεν θα έχει παραιτηθεί από καμία επιδίωξή της.
3)ΠΩΣ ΒΛΕΠΕΙΣ ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΑΟΖ ΕΛΛΑΔΑ-ΛΙΒΥΗ
Με την Λιβύη οι συζητήσεις που είχαμε πριν δύο χρόνια διακόπηκαν για δύο λόγους. 1) Ήθελαν να τους αποδεχτούμε το κλείσιμο του Κόλπου της Σύρτης και σε αυτό έχουμε νομική δέσμευση έναντι των ΗΠΑ και ΝΑΤΟ ότι, από την δεκαετία του ’80 δεν αποδεχόμασταν το κλείσιμο ως νόμιμο (είναι 196νμ το εύρος στο στόμιό του και άρα δεν είναι νομικά αποδεκτός ως κόλπος που πρέπει να είναι το άνοιγμα έως 24νμ και δεύτερο ότι δεν της αναγνωρίζουμε ότι είναι ιστορικός κόλπος), και 2) Οι Λίβυοι, δεν αναγνώριζαν την πλήρη επήρεια της Γαύδου και Γαυδοπούλας στην οριοθέτηση.Πιστεύω ότι η κατάσταση θα εξακολουθήσει να είναι η ίδια και έτσι δεν θα μπορούμε να καταλήξουμε. Τώρα αν λάβουμε υπόψη πως η Τουρκία είναι «πιο κοντά» στην Λιβύη, τα πράγματα δεν θα είναι καθόλου εύκολα.
(Όμως εάν λάβουμε υπόψη ότι τα κοιτάσματα οικονομικού ενδιαφέροντος της Κρήτης (όπως έχουν αναλύσει κάποιοι ειδικοί σε διάφορες παρουσιάσεις και συζητήσεις στον Καπούστη, στο Παπαχελά και στον Χαρδαβέλα), βρίσκονται ανάμεσα σε Γαύδο και νότια Κρήτη, δεν βλέπω γιατί μας ενδιαφέρει η οριοθέτηση ΑΟΖή Υφαλοκρηπίδας με Λιβύη. Ακόμη και προς την δυτική πλευρά της Κρήτης απ’ ότι έχουν αναλύσει οι ειδικοί επιστήμονες δεν φαίνεται να υπάρχουν πηγές ενδιαφέρουσες για εκμετάλλευση. Φυσικά το θέμα χρειάζεται περισσότερη και αξιόπιστη συζήτηση με τους γεωλόγους και γεωφυσικούς επιστήμονές μας για να καταλήξουμε σε κάποια τεκμηριωμένη θέση).
4)ΠΟΙΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΝΑ ΕΧΩ ΚΑΤΑ ΝΟΥ ΓΙΑ ΚΑΣΤΕΛΟΡΙΖΟ
Α) Ότι όπως και να έχει το ζήτημα της ΑΟΖ ή της Υφαλοκρηπίδας που σου ανέλυσα παραπάνω, το Καστελόριζο είναι και θα παραμείνει ελληνικό, αφού καλύπτεται νομικά η κυριαρχία μας βάσει διεθνών συνθηκών. Η μόνη περίπτωση που μπορεί να απολεσθεί είναι πολεμική ενέργεια. Και αυτό ξέρουν και οι Τούρκοι ότι είναι ουτοπία.
Β) Όσον αφορά την ΑΟΖ ή Υφαλοκρηπίδα του, επειδή είναι νησί της Ανατολικής Μεσογείου (και αυτό το έχουμε αποδεχτεί από το 1953 μέσω του Διεθνούς Υδρογραφικού Οργανισμού), είναι αποκομμένο από την υπόλοιπη ελληνική επικράτεια, γι’ αυτό όταν στο παρελθόν σχεδιάζαμε όλες τις πτυχές της ελληνικής Υφαλοκρηπίδας, θέλαμε (και το ΥΠΕΞ είχε συνταχθεί με την άποψή μας), κάθε συζήτηση για Υφαλοκρηπίδα να γίνεται για το σύνολο της ελληνικής επικράτειας που αφορά την ελληνο-τουρική οριοθέτηση, είτε αυτή θα γινόταν με διμερή συμφωνία (ουτοπία), είτε μέσω δικαστικής διευθετήσεως - Δικαστήριο Χάγης ή Διαιτησία (και μάλιστα προτιμητέο το πρώτο καίτοι πιο χρονο-κοστοβόρο, αλλά επειδή η Τουρκία για να δεχτεί προσφυγή σε αυτό θα πρέπει να του αναγνωρίσει δικαιοδοσία για θέματα εθνικής της ασφαλείας και έτσι θα άνοιγε τον ασκό του Αιόλου για άλλες προσφυγές, ακόμη και ιδιωτών).
5)ΚΑΙ ΤΕΛΟΣ ΤΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΤΑ ΤΩΝ ΤΟΥΡΚΩΝ ΠΩΣ ΤΑ ΕΚΤΙΜΑΣ. ΝΟΜΙΚΑ/ ΔΗΛΑΔΗ ΕΧΟΥΝ ΚΑΠΟΥ ΝΑ ΠΙΑΣΤΟΥΝ…
Οι Τούρκοι, δεν θέλουν να αναπτύσσουν επίσημα καμία νομική επιχειρηματολογία. Μόνο πολιτικές δηλώσεις κάνουν. Όμως εμείς «ψάχνοντας και ρωτώντας», έχουμε συμπεράνει ορισμένα επιχειρήματα που έχουν υιοθετήσει στην ακαδημαϊκή τους κοινότητα και έχουν προβληθεί σε εργασίες τους. Συνοψίζονται στα ακόλουθα
Α) Αιγαίο ημίκλειστη θάλασσα που απαιτεί πολύπλευρη συνεργασία ακόμη και για το εύρος της χωρικής θάλασσας (ευνοείται και από το δίκαιο θαλάσσης η άποψη αυτή για τις κλειστές και ημίκλειστες θάλασσες και ασχέτως αν έχουν κυρώσει την διεθνή σύμβαση του 1982, αυτά τα θέματα έχουν εθιμικό χαρακτήρα)
Β) Εύρος χωρικής θάλασσας 6νμ, ώστε να υπάρχει περισσότερη Ανοικτή Θάλασσα (Σημείωσε ότι με 6νμ χωρική θάλασσα εμείς έχουμε το 43% και εκείνοι το 7% της επιφάνειας του Αιγαίου. Αν κάνουμε 12νμ τότε εμείς θα έχουμε το 73% και εκείνοι 8,3%!!!) Πληροφορίες θέλουν οι συζητήσεις που γίνονται εν κρυπτώ, να έχουν θίξει το θέμα να επεκτείνουμε την χωρική θάλασσα εκτός Αιγαίου σε 12νμ και σε κάποια σημεία του που δεν θα δυσχεραίνουν την ναυσιπλοΐα τους (αυτή την συζήτηση την βρίσκω ανόητη γιατί μας καθιστά ευάλωτους σε παραχωρήσεις)
Γ) Τα ανατολικά νησιά μας δεν έχουν καμία επήρεια σε Υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ. Οι βράχοι δεν συζητούνται καθόλου στις προθέσεις οριοθετήσεων(και για αυτό όλες οι εργασίες τους έχουν χαράξει στο Αιγαίο τον 25ο παράλληλο ότι χωρίζει την Υφαλοκρηπίδα της Ελλάδος με την δική τους)
Δ) Υπάρχουν νησιά και βράχοι που αμφισβητείται η ελληνική κυριαρχία επειδή δεν μνημονεύονται ρητά και κατηγορηματικά στις διεθνείς συμφωνίες-συνθήκες (περίπτωση Ιμίων, πτήσεις πάνω από Αγαθονήσι, Καλόγηροι στον 25ο παράλληλο και άλλα κατοικημένα και ακατοίκητα νησιά και βράχους σε σύνολο περίπου 75 - από την ανάλυση της σχετικής μελέτης του Ali Kurumahmut, Ankara 1998, την οποία την υιοθέτησαν και οι Ακαδημίες Πολέμου της Τουρκίας).
ΣΥΝΕΠΩΣ , όλα τα παραπάνω 4 στοιχεία –προβολή διεκδικήσεων, έχουν ευρύ φάσμα νομικών αιτιάσεων και επιχειρημάτων. Όμως, για να δούμε πιο στενά την οριοθέτηση της ΑΟΖ ή Υφαλοκρηπίδας στο Καστελόριζο, μπορεί να πει κανείς ότι είναι δυνατόν να εκμεταλλευτούν ανάλογες περιπτώσεις οριοθετήσεων που έχει κάνει το ΔΔΧ και σε νησιά που είναι απομακρυσμένα από το Ηπειρωτικό έδαφος του Κράτους κυριαρχίας τους, δεν τους αποδίδει πλήρη επήρεια με οριοθέτηση την αρχή της μέσης γραμμής – ίσης αποστάσεως, αλλά με βάση την «ευθυδικία» (και για αυτήν το ΔΔΧ έχει αναπτύξει σύνθετη επιχειρηματολογία ώστε να ευρίσκει παράγοντες τέτοιους και τόσους που να αιτιολογούν την απόκλιση από την αρχή της μέσης γραμμής-ίσης αποστάσεως και να απονέμεται η κατά την κρίση του δικαιοσύνη. Η έννοια της «ευθυδικίας», έχει σχολιασθεί από το ίδιο το δικαστήριο και μεμονωμένα από τους δικαστές σε πολλές περιπτώσεις ώστε να μην μπορεί κανένας να πει ούτε να προβλέψει τι θα εξετάσουν για να την αιτιολογήσουν.)
Πηγή : http://www.drougos.gr/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου