Το διπλωματικό ταξίδι του ΥΠΕΞ Ευάγγελου Βενιζέλου, σαν προεδρεύοντος της ΕΕ, στα Δυτικά Βαλκάνια, έφερε στην επιφάνεια όλα εκείνα τα προβλήματα, τις δυσκολίες και προφάσεις της Αθήνας που, εδώ και χρόνια, έχει χάσει το βηματισμό της στο …πεδίο άσκησης πολιτικής των Δυτικών Βαλκανίων, περιοριζόμενη σήμερα, ουσιαστικά, σε μια απλή διαχείριση και μάλιστα σαν απλό copy paste των Ευρωπαϊκών αποφάσεων, πολλές από τις οποίες συνιστούν πολιτικές σε βάρος της Ελλάδας.
Η επίσκεψη στα Σκόπια
Μοναδική εξαίρεση υπήρξε η πΓΔΜ, που επισκέφθηκε o υπεξ και όπου δεν πραγματοποιήθηκαν οι καθιερωμένες κοινές δηλώσεις στον Τύπο, μετά τη συνάντηση του αντιπροέδρου της κυβέρνησης και υπουργού Εξωτερικών Ευάγγελο Βενιζέλο με τον υπουργό Εξωτερικών της ΠΓΔΜ Νίκολα Πόποσκι.
Σύμφωνα με τον σκοπιανό υπουργό, ο κ. Βενιζέλος δεν προέβη σε δηλώσεις -όπως έκανε στις άλλες πρωτεύουσες των βαλκανικών χωρών που έχει επισκεφθεί μέχρι σήμερα- επειδή «ενδέχεται να μην του άρεσε το φόντο», όπου αναγράφεται «Υπουργείο Εξωτερικών της Δημοκρατίας της Μακεδονίας». Στην ουσία όμως ο Ευάγγ. Βενιζέλος δεν άφησε ούτε μια αμφιβολία στην ηγεσία της πΓΔΜ ότι η υπόθεση επίλυσης των διμερών ζητημάτων, περνά μόνο από την εγκατάλειψη των σκοπιανών προκλήσεων και απειλών σε βάρος της Ελλάδας αλλά και στην αποδοχή μιας ονομασίας για κάθε χρήση και των erga omnes.
Επί του ζητήματος της ονομασίας, ο κ. Πόποσκι ισχυρίστηκε ότι «το πολιτικό κλίμα στην Ελλάδα ενόψει των ευρωεκλογών και των εκλογών για την τοπική αυτοδιοίκηση δεν ευνοεί την εντατικοποίηση των διαπραγματεύσεων για την εξεύρεση λύσης».
Την ίδια στάση τήρησε και ο πρόεδρος της ΠΓΔΜ Γκιόργκι Ιβάνοφ, με τον οποίο συναντήθηκε ο κ. Βενιζέλος, ο οποίος τόνισε ότι «η επίλυση του ανοιχτού ζητήματος (σ.σ. της ονομασίας) είναι δυνατή μόνο με την αυστηρή τήρηση του πλαισίου του ΟΗΕ, εντός του οποίου διεξάγεται η διαπραγματευτική διαδικασία, των υφιστάμενων ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας, της Ενδιάμεσης Συμφωνίας, του διεθνούς δικαίου και της ετυμηγορίας του Δικαστηρίου της Χάγης».
Όπως είπε, «το να υπεισέρχεται κάποιος σε ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων, εθνικής ταυτότητας και ανθρώπινης αξιοπρέπειας δεν αποτελεί μέρος του πλαισίου και δεν συμβάλλει στις προσπάθειες για την εξεύρεση αμοιβαία αποδεκτής λύσης».
Εξάλλου, ο κ. Ιβάνοφ ευχήθηκε στην Ελλάδα επιτυχημένη θητεία και εξέφρασε την προσδοκία ότι η τρέχουσα Προεδρία της Ε.Ε. θα παραμείνει προσηλωμένη στην πολιτική διεύρυνσης της Ένωσης, παρά το γεγονός ότι αυτή δεν βρίσκεται στις προτεραιότητές της.
Ο πρόεδρος της ΠΓΔΜ επεσήμανε ότι η χώρα του σημειώνει σταθερή πρόοδο όσον αφορά βασικούς τομείς μεταρρυθμίσεων, γεγονός που επιβεβαιώνεται από τις πέντε διαδοχικές συστάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων.
Ο κ. Βενιζέλος συναντήθηκε ακόμη με τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης, αρμόδιο για θέματα Ευρωπαϊκής Ένωσης, Φάτμιρ Μπεσίμι (προέρχεται από το αλβανικό κόμμα DUI), τον αρχηγό του μεγαλύτερου κόμματος της αντιπολίτευσης «Σοσιαλδημοκρατική Ένωση» (SDSM), Ζόραν Ζάεφ, τον αρχηγό του συγκυβερνώντος αλβανικού κόμματος DUI, Αλί Αχμέτι, ενώ το απόγευμα συναντήθηκε και με τον πρωθυπουργό Νίκολα Γκρούεφσκι.
Το πώς αντιμετωπίζουν τις προοπτικές τους στα Σκόπια φάνηκε κι από την απάντηση σε ερώτηση Έλληνα δημοσιογράφου, εάν, σε περίπτωση που μέχρι τη Σύνοδο του ΝΑΤΟ τον Σεπτέμβριο δεν υπάρξει λύση και έχοντας υπόψη την ετυμηγορία του ΔΔΧ, η πΓΔΜ θα προσφύγει εκ νέου στο ΔΔΧ ή σε κάποιον άλλον διεθνή Οργανισμό, ο κ. Πόποσκι, σύμφωνα πάντα με το MIA, απάντησε ότι πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η δικαιϊκή νομική άποψη και υπέδειξε ότι αυτή τη στιγμή δεν θα ήθελε να εισέλθει σε προβεί σε εικασίες. «Θέλουμε να καταστούμε μέλος των διεθνών οργανισμών στους οποίους το κράτος δικαίου βρίσκεται στον πυρήνα της ύπαρξής τους. Στο πλαίσιο αυτό σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να αγνοήσουμε το Δίκαιο, δίχως ωστόσο να θέλω να απαντήσω σε υποθετικά σενάρια, σχετικά με το τί θα συνέβαινε σε περίπτωση που τα πράγματα εξελιχθούν έτσι. Είναι προς το συμφέρον μας να καταστούμε μέλος της ΕΕ και του ΝΑΤΟ, εκεί όπου ήδη βρίσκεται ο νότιος γείτονάς μας. Γι’ αυτό θα εργαστούμε και στα δύο πλαίσια παράλληλα και σε εσωτερικό και σε διμερές, αλλά και στο πλαίσιο των διεθνών αυτών οργανισμών», σχολίασε ο επικεφαλής της διπλωματίας της πΓΔΜ.
Το πλαίσιο των σχέσεων δηλαδή δεν άλλαξε, απλά τονίστηκε ότι η Αθήνα είναι πρόθυμη να συντρέξει την πΓΔΜ, υπό όρους.
Στην Βοσνία & Ερζεγοβίνη
Ο Έλληνας υπεξ υπογράμμισε ότι βρέθηκε εκεί ως προεδρεύων, στο εξάμηνο αυτό, του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για να υπογραμμίσει την ευρωπαϊκή θέση σε σχέση με τη Βοσνία – Ερζεγοβίνη. Τόνισε ακόμη,
Το θεμελιώδες ενδιαφέρον μας είναι η σταθερότητα, η εδαφική ακεραιότητα και η ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας και, βεβαίως, η ευημερία των πολιτών της. Τα προβλήματα δεν είναι μόνο διεθνοτικά ή συνταγματικά. Τα προβλήματα είναι και οικονομικά και κοινωνικά. Υπάρχουν ορισμένες βασικές αρχές του ευρωπαϊκού νομικού και πολιτικού πολιτισμού, η δημοκρατία, το κράτος δικαίου, τα ανθρώπινα δικαιώματα, ο σεβασμός της νομολογίας του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Πάνω σε αυτά οικοδομούμε τη σχέση μας.
Και είμαι σίγουρος, μετά τη συζήτηση που είχα με τον ομόλογό μου, ότι το πολιτικό προσωπικό της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης, τα συνταγματικά της όργανα, όλες οι θεσμικές της οντότητες καταλαβαίνουν την ευθύνη τους να ανταποκριθούν στις ανάγκες και τις πρωτοβουλίες και τις προτεραιότητες των πολιτών τους και να διαφυλάξουν την ευρωπαϊκή πορεία της χώρας, διαφυλάσσοντας έτσι τη σταθερότητα, την ακεραιότητα
και την προοπτική της χώρας.
Είμαι εδώ ως φίλος. Δεν είμαι εδώ για να κάνω συστάσεις ή για να ασκήσω πιέσεις. Είμαι εδώ για να καταλάβω, όσο μπορώ καλύτερα, την κατάσταση και να μεταφέρω τις εκτιμήσεις μου στους συναδέλφους μου στο Συμβούλιο Υπουργών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Απαντώντας σε ερωτήσεις δημοσιογράφων υποστήριξε πλήρως την κοινοτική θέση που επιδιώκει τη διάλυση της Συνομοσπονδίας και την μεταβολή της σε μια ενιαία χώρα. Πρέπει να αποφεύγουμε περίπλοκες συνταγματικές καταστάσεις και να αντιμετωπίζουμε τα πραγματικά προβλήματα των ανθρώπων, αλλά υπάρχει μια στερεή βάση. Η στέρεη βάση είναι η κοινή θέση που έχει διατυπωθεί στο Συμβούλιο Υπουργών της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη Βοσνία – Ερζεγοβίνη. Αυτή μετέφερα εδώ ως Ελληνική Προεδρία και είμαι βέβαιος ότι οι συνομιλητές μου στη Βοσνία – Ερζεγοβίνη αντιλαμβάνονται πάρα πολύ καλά ποιο είναι το ευρωπαϊκό πλαίσιο μέσα στο οποίο θα κινηθούν.
Επιβεβαίωσε έτσι με τον πιο πανηγυρικό τρόπο το γεγονός ότι τασσόμεθα εναντίον της Σερβικής Δημοκρατίας, ενώ δεν παρέλειψε να μιλήσει θετικά για την τοπική εκπροσώπηση της ΕΕ, που φέρει ευθύνες για τη σημερινή κρίση, κάτι που για τον κ. Βενιζέλο πέρασε στα… ψιλά! Φυσικά, ακόμη περισσότερο απέφυγε να σχολιάσει πληροφορίες που στην Βοσνίας & Ερζεγοβίνη συζητούνται ανοιχτά σχετικά με τη χρήση των ΜΚΟ, από τη νέα αμερικανίδα πρέσβειρα για ανατροπή των υφιστάμενων ισορροπιών και κυρίως την ανατροπή του Προέδρου τη Σερβικής Δημοκρατίας, Μιλ. Ντόντικ.
Στο Μαυροβούνιο
Αφού εξήρε τις ιδιαίτερα καλές σχέσεις των δυο χωρών και την ικανοποιητική πορεία της Ποντγκόριτσα προκειμένου να συμμορφωθεί με τους ευρωπαϊκούς κανόνες ζήτησε συνταγματικές αλλαγές, εισαγωγή νέας νομοθεσίας σε θέματα που συνδέονται με τους δημοκρατικούς θεσμούς, με το κράτος δικαίου, με την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης, με την καταπολέμηση διαφθοράς και του οργανωμένου εγκλήματος, που, όπως είπε, πρέπει να γίνουν σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά πρότυπα.
Για όλα αυτά εισέπραξε μια καταφατική απάντηση από τον Μίλο Τζουκάνοβιτς, ο οποίος εδώ και χρόνια διατηρείται στην εξουσία με κάθε μορφής αντιδημοκρατική συμπεριφορά, βασιζόμενος, ως πρόσφατα, στην αντιπαλότητα του με το Βελιγράδι. Τώρα που η Σερβία ακολουθεί μια πολιτική ταύτισης με τις Βρυξέλλες, το Μαυροβούνιο χάνει την αξία του σαν μοχλός πίεσης της Σερβίας για λογαριασμό των μεγάλων χωρών της ΕΕ.
Τόνισε επίσης την Ελληνική στήριξη, για την φιλοδοξία του Μαυροβουνίου να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ. Η Ελλάδα είναι ένα πολύ παλιό μέλος του ΝΑΤΟ. Μετέχει σε αυτό, εδώ και 62 χρόνια, και όπως συνεργαζόμαστε σε διμερές επίπεδο για την ενταξιακή πορεία του Μαυροβουνίου προς την Ευρωπαϊκή Ένωση, έτσι είμαστε διατεθειμένοι, σε διμερή βάση, να συνεργαστούμε και για την προετοιμασία της ενταξιακής πορείας του Μαυροβουνίου στο ΝΑΤΟ.
Η επίσκεψη στο Βελιγράδι
Το Βελιγράδι αποτέλεσε τον πρώτο σταθμό της περιοδείας του κ. Βενιζέλου στα Δυτικά Βαλκάνια και χαιρετίστηκε ιδιαίτερα από τα σερβικά ΜΜΕ, καθώς είναι πρόσφατη η απόφαση της ΕΕ να δώσει ημερομηνία ενταξιακών διαπραγματεύσεων στη Σερβία.
Μιλώντας μετά τη συνάντησή του με τον κ. Βενιζέλο, ο πρωθυπουργός Ίβιτσα Ντάτσιτς, υποστήριξε ότι, ¨οι διμερείς μας σχέσεις είναι εξαιρετικές και για ακόμη μια φορά θα ήθελα να εκφράσω τη μεγάλη μου ευγνωμοσύνη στην Ελλάδα, για την κατανόηση των σερβικών θέσεων, για τη στήριξη που η Ελλάδα ανέκαθεν μας προσέφερε και αντιστρόφως. Η Σερβία θεωρεί την Ελλάδα μεγάλο της φίλο και πάντα βέβαια, θα είμαστε στο πλευρό των φίλων μας.
Θέλουμε οι διμερείς μας σχέσεις να αναπτύσσονται όχι μόνο σε πολιτικό επίπεδο αλλά και στο οικονομικό, πολιτιστικό, μορφωτικό, αθλητικό, επιστημονικό και τα λοιπά. Η Ελλάδα είναι ένας από τους μεγαλύτερους επενδυτές στη Σερβία. Εκτιμάται ότι οι άμεσες ελληνικές επενδύσεις υπερέβησαν τα 2 δις ευρώ¨.
Αναφερόμενος ο Έλληνας υπουργός στη διαδικασία ένταξης της Σερβίας στην ΕΕ, είπε: ¨Το διαπραγματευτικό πλαίσιο μέσα στο οποίο διεξάγεται η διαδικασία αυτή είναι γνωστό και στόχος της ελληνικής Προεδρίας τώρα είναι να κρατήσουμε το ρυθμό, να φροντίσουμε ώστε να ανοίξουν όσο γίνεται περισσότερα διαπραγματευτικά κεφάλαια, το ταχύτερο δυνατό, για να επιτευχθεί ο θεμιτός στόχος, που έθεσε ο κύριος Πρωθυπουργός, να ολοκληρωθεί η ένταξη της Σερβίας μέχρι το 2020.
Βέβαια, η διαδικασία των διαπραγματεύσεων δεν έχει μόνο πολιτικό περιεχόμενο, έχει και τεχνικό περιεχόμενο αρκετά περίπλοκο. Η Ελλάδα, σε διμερές επίπεδο, είναι έτοιμη να προσφέρει κάθε δυνατή βοήθεια και τεχνογνωσία στη σερβική Κυβέρνηση, στη σερβική διοίκηση, εφόσον τη χρειάζεται.H Ελλάδα, και μετά το εξάμηνο της δικής της Προεδρίας, θα φροντίζει πάντοτε, στο Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σε διακυβερνητικό επίπεδο, να κάνει τις κινήσεις που είναι αναγκαίες, για να διατηρηθεί ο ρυθμός της ενταξιακής πορείας της Σερβίας¨.
Σε πολιτικό επίπεδο επήνεσσε το σερβικό άνοιγμα προς το Κόσοβο, που για την ΕΕ αποτελεί απαίτηση . Τόνισε ¨Η σερβική πολιτική ηγεσία έχει λάβει γενναίες αποφάσεις που αφορούν την σταθερότητα και την προοπτική όλης της περιοχής των Δυτικών Βαλκανίων.
Η έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων και πολύ περισσότερο η ένταξη της Σερβίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση θα λειτουργήσει καταλυτικά για την ευρύτερη περιοχή. Χαίρομαι γιατί η προεκλογική περίοδος εξελίσσεται σε υψηλό επίπεδο πολιτικού πολιτισμού και οι σερβικές πολιτικές δυνάμεις θέλουν να μην διαταραχθεί καθόλου η διαπραγμάτευση με την ΕΕ και η ενταξιακή προοπτική της χώρας¨.
Σε διμερές επίπεδο υπογράμμισε την εξαιρετική ποιότητα των σχέσεών μας. Οι σχέσεις μας έχουν μια στέρεη, ιστορική, πολιτιστική και συναισθηματική βάση, αλλά και ένα πολύ συγκεκριμένο πρακτικό περιεχόμενο, όχι μόνο πολιτικό αλλά και οικονομικό.
Τέλος, χωρίς ίχνος χιούμορ εκ μέρους του υποστήριξε: Παρά την οικονομική κρίση στην Ελλάδα και μετά την οικονομική κρίση η Ελλάδα είναι πάντα μια ισχυρή ευρωπαϊκή οικονομία, με σοβαρό ρόλο στην περιοχή. Είμαστε ο τρίτος άμεσος ξένος επενδυτής στη Σερβία και θέλουμε αυτό να συνεχιστεί. Να γίνουν ακόμα πιο στενές οι οικονομικές σχέσεις ανάμεσα στις δύο χώρες.
Τα Τίρανα δεν αλλάζουν
Η επίσκεψη στα Τίρανα χαρακτηρίστηκε από τη φιλική διάθεση της αλβανικής ηγεσίας, όπως κάθε φορά που δέχονται έλληνες πολιτικούς, ασχέτως πολιτικής τοποθέτησης. Με την ίδια ευκολία είναι γνωστό, πως μεταβάλλουν τις θέσεις τους για εσωτερικούς πολιτικούς λόγους, ως .. και δυο φορές την ημέρα.
Στη φάση αυτή όμως τα Τίρανα καίγονται προκειμένου να εξασφαλίσουν καλύτερη αντιμετώπιση από την ΕΕ, καθώς κι εδώ όπως και στο Μαυροβούνιο, η ομαλοποίηση με τον όποιο τρόπο αυτή εκδηλώνεται στις σχέσεις Βελιγραδίου Πρίστινας, τους στερεί το ρόλο που έπαιζαν σαν ενδιάμεσος κρίκος. Για το λόγο αυτό άλλωστε ο Έντι Ράμα που ρωτήθηκε προ τριημέρου για το αν ΄νουθετεί¨ το Κόσοβο, απάντησε πως πρόκειται για άλλη χώρα που η Αλβανία δέχεται τις αποφάσεις της.
Ο Ευάγγ. Βενιζέλος λοιπόν προσπάθησε ν πείσει την Αλβανική πολιτική ηγεσία ότι όσο ταχύτερα επιλύσει τα προβλήματά της με την Ελλάδα, που στη φάση αυτή χρησιμοποιεί το ¨αλβανικό χαρτί¨ στην περιοχή, τόσο ευκολότερο θα είναι να αντιμετωπίσει τις ευρωπαϊκές κριτικές. Ο κ. Βενιζέλος αναφερόταν κυρίως, στις Αλβανικές θέσεις για αναγνώριση της ΑΟΖ και των θαλασσίων συνόρων, την αναγνώριση του ρόλου της εθνικής μειονότητας αλλά και την ανάγκη γενναίων αποφάσεων σχετικά με τη δικαιοσύνη, εγκληματικότητα, τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη διοικητική αναδιοργάνωση της χώρας που πρέπει να πλησιάσουν τα ευρωπαϊκά κριτήρια.
Το τέλος αυτού του γύρου στα Δυτικά Βαλκάνια, άφησε μια πικρή γεύση στους παρατηρητές των εξελίξεων στο χώρο αυτό, καθώς έγινε σαφής η χαμηλή ως ανύπαρκτη πλέον επιρροή που διαθέτει η Αθήνα μετά από σχεδόν δυο δεκαετίες ηγετικού, συχνά ρόλου, στις εξελίξεις. Όμως ταυτοχρόνως επιβεβαιώθηκε η δυνατότητα ΄ολικής επαναφοράς΄, αν η κυβέρνηση το επιδιώξει, καθώς έγινε σαφές ότι στην ευρύτερη περιοχή των Δυτικών Βαλκανίων παραμένουμε ένας ισχυρός παίκτης με οικονομικούς και εμπορικούς όρους. Με μοχλό ενδεχομένως λοιπόν, την οικονομική διπλωματία, θα μπορούσε το διπλωματικό και πολιτικό παιχνίδι να έχει μια ακόμη ευκαιρία…
e-dragoumanos.eu
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου