Οι βάσεις δεν είναι Γιβραλτάρ αλλά «οιονεί» βρετανικό κράτος

 Με τον Σάββα Ιακωβίδη

Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης, με γραπτή δήλωσή του, πανηγυρίζει διότι μετά από 53 χρόνια, με συμφωνία με τη βρετανική κυβέρνηση, ρυθμίζεται η ανάπτυξη περιουσιών που βρίσκονται μέσα στις βρετανικές βάσεις. Ο Πρόεδρος μιλά για «ιστορική εξέλιξη» επειδή, μεταξύ άλλων, «διασφαλίζει ίσα δικαιώματα στους κατοίκους και ιδιοκτήτες περιουσίων στις βρετανικές βάσεις σε σχέση με τον υπόλοιπο πληθυσμό της ΚΔ, για την ανάπτυξη των περιουσιών τους εντός των ορίων των ΒΒ».

Επίσης, υποστηρίζει πως η υπογραφείσα συμφωνία «επιβεβαιώνει τη διαχρονική θέση της πλευράς μας, ότι οι βρετανικές βάσεις στην Κύπρο υπάρχουν για να χρησιμοποιούνται αποκλειστικά και μόνο για στρατιωτικούς σκοπούς». Δεν είναι έτσι τα πράγματα.

Ο Πρόεδρος της Συμμαχίας των Πολιτών Γ. Λιλλήκας ισχυρίζεται πως η συμφωνία Κύπρου-Βρετανίας ενέχει τον κίνδυνο «Γιβραλταρ-οποίησης» των βάσεων. «Δηλαδή, όταν η πλειοψηφία των κατοίκων δεν θα είναι πλέον Ελληνοκύπριοι αλλά, κυρίως, Βρετανοί και άλλοι Ευρωπαίοι πολίτες, η Βρετανία να επιχειρήσει αυτό που έκανε με επιτυχία στο Γιβραλτάρ. Μέσα από ένα δημοψήφισμα, ανάμεσα στους κατοίκους των βάσεων, να μετατρέψει τις βάσεις από στρατιωτικές σε αποικία».

Θεωρούμε ότι η θέση Λιλλήκα δεν φαίνεται να ευσταθεί, επειδή το καθεστώς του Γιβραλτάρ είναι διαφορετικό από το καθεστώς των ΒΒ. Αντίθετα, όπως ο ευπαίδευτος και πασίγνωστος δικηγόρος Λουκής Παπαφιλίππου τεκμηριώνει, οι ΒΒ λειτουργούν ως «οιονεί κράτος sui generis». Σε μια σημαντική μελέτη για «Το νομικό καθεστώς των Βρετανικών Βάσεων στην Κύπρο. Φύση και έκταση της κυριαρχίας των βρετανικών Αρχών» (1993), ο Λ. Παπαφιλίππου επισημαίνει πως οι ΒΒ έχουν όλα τα ελάχιστα χαρακτηριστικά ενός «κράτους».

Δηλαδή: Έχουν έδαφος και σύνορα. Επιβάλλονται τελωνειακοί δασμοί για προϊόντα που εισάγονται ή εξάγονται από τις ΒΒ. Έχουν δικά τους χωρικά ύδατα, δική τους νομοθεσία και κρατική εκτελεστική εξουσία. Έχουν δικά τους δικαστήρια, αστυνομία, φυλακές, υπηρεσίες τηλεπικοινωνίας, ταχυδρομεία και τηλεγραφικές υπηρεσίες. Ο Λ. Παπαφιλίππου διερωτάται εύλογα: «Αν επρόκειτο για δύο καθαρά στρατιωτικές βάσεις, τότε προς τι η θεσμοθετημένη ύπαρξη χωρικών υδάτων, τελωνειακών Αρχών, προς τι η

ανάγκη εγκαθίδρυσης πολιτικής διοίκησης, νομοθεσίας, εκτελεστικών, νομοθετικών και δικαστικών Αρχών, προς τι η ύπαρξη πολιτικών και ποινικών δικαστηρίων, πολιτικής αστυνομίας… Θα αρκούσαν η στρατιωτική διοίκηση, τα στρατοδικεία ή στρατιωτικά δικαστήρια (...).

Κατά συνέπεια, η χρήση των ΒΒ για στρατιωτικούς σκοπούς δεν μπορεί να αφαιρέσει απ’ αυτές την έννοια της κρατικής ή ''οιονεί'' κρατικής οντότητας». Προσθέτει: «Με βάση το Διεθνές Δίκαιο, οι δύο Βάσεις έχουν τα ελάχιστα εκείνα χαρακτηριστικά που απαραίτητα στοιχειοθετούν και αποτελούν ένα κράτος, ήτοι τα κλασικά κριτήρια μιας οντότητας: α) μόνιμο πληθυσμό, β) καθορισμένη περιοχή, γ) κυβέρνηση-διοίκηση, δ) ανεξαρτησία με την έννοια της κυριαρχίας» (sovereignty).

Συνεπώς, καταρρίπτεται η θέση Αναστασιάδη ότι οι ΒΒ χρησιμοποιούνται μόνο για στρατιωτικούς σκοπούς και απορρίπτεται η άποψη Λιλλήκα περί Γιβραλταρ-οποίησης των ΒΒ και μετατροπής τους σε αποικία. Ήδη, από της εγκαθιδρύσεως της Κυπριακής Δημοκρατίας, οι ΒΒ λειτουργούν, κατά την αμάχητη τεκμηρίωση του Λ. Παπαφιλίππου, ως «''οιονεί'' κράτος» και ως «φορέας αυτοδύναμης κρατικής εξουσίας ή αυτοδύναμης ''οιονεί'' κρατικής εξουσίας, που αυτοπεριορίζεται με τις δεσμεύσεις που ανελήφθησαν μέσω της Συνθήκης Εγκαθιδρύσεως της Κυπριακής Δημοκρατίας και των εγγράφων που τη συνοδεύουν».

http://www.sigmalive.com/

http://kipriakon.blogspot.com