Του Σταύρου Λυγερού
ΑΠΟ ΠΡΙΝ ΑΠΌ ΤΟ 2009 έλεγες ότι το 2013 θα έκλεινε το κέντρο της Αθήνας λόγω επίσκεψης Γερμανού υπουργού Οικονομικών, θα σου απαντούσαν ότι τέτοια μέτρα λαμβάνονται μόνο όταν επισκέπτεται την Ελλάδα Πρόεδρος των ΗΠΑ κι όχι ένας υπουργός της Γερμανίας! Πριν από την κρίση, η επίσκεψη Σόιμπλε δεν θα ήταν τίποτα περισσότερο από μία μεσαίου μεγέθους είδηση.
Τα δρακόντεια μέτρα που έλαβε η κυβέρνηση Σαμαρά αντανακλούν όχι μόνο τον ευρωπαϊκό επαρχιωτισμό, αλλά και το ριζωμένο σύνδρομο εξάρτησης των ελληνικών αρχουσών ελίτ. Δεν είναι, όμως, μόνο αυτό. Το γεγονός ότι το 2013 συμβαίνουν αυτά που μερικά χρόνια πριν ήταν αδιανόητα καταδεικνύει την αλλαγή που έχει επέλθει όχι μόνο στις ελληνογερμανικές σχέσεις, αλλά και στην ίδια την ευρωζώνη.
Η κρίση ανέδειξε ηγεμόνα, ο οποίος, μάλιστα, αντλεί τα οφέλη αρνούμενος τις συνακόλουθες υποχρεώσεις του ρόλου. Με άλλα λόγια, πρόκειται περισσότερο για μεταμοντέρνα αποικιοκρατία με όπλο το χρέος, παρά για κλασική ηγεμονία. Μέσα στην υπερβολή τους, τα μέτρα για την επίσκεψη Σόιμπλε στην Αθήνα επιβεβαιώνουν σημειολογικά ότι η αρχή της ισοτιμίας των κρατών-μελών, που ήταν το θεμέλιο και η ελκτική δύναμη του ενοποιητικού εγχειρήματος, έχει ουσιαστικά καταντήσει άδειο κέλυφος.
Αυτή είναι η κύρια αιτία που ο νέος ευρωσκεπτικισμός (πολύ διαφορετικός από τον παραδοσιακό ευρωσκεπτικισμό των Βρετανών) καλπάζει σε χώρες οι οποίες μέχρι πρότινος εμφάνιζαν πολύ υψηλά ποσοστά υποστήριξης του ευρωπαϊκού ενοποιητικού εγχειρήματος. Η μεταστροφή αυτή είναι αλάνθαστο σημάδι ότι η ευρωζώνη έχει εισέλθει σε περίοδο όχι μόνο οικονομικής αλλά και υπαρξιακής κρίσης.
Εχουμε επανειλημμένως υπογραμμίσει ότι νομισματική ένωση χωρίς δημοσιονομική ένωση είναι αντίφαση. Και βεβαίως δημοσιονομική ένωση δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς κάποια μορφή πολιτικής ένωσης. Η αλήθεια είναι ότι το ευρώ σχεδιάσθηκε κατά τρόπο που να εξυπηρετεί τα γερμανικά συμφέροντα.
Τότε, στις αρχές της δεκαετίας του 1990, όταν ο οικονομικός ουρανός ήταν ανέφελος, οι άλλες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις αποδέχθηκαν με εγκληματική επιπολαιότητα τους όρους του Βερολίνου. Οταν η κρίση ενέσκηψε και ο πιο αδύναμος κρίκος (Ελλάδα) λύγισε, το ευρωιερατείο δεν έκανε τις αναγκαίες διορθωτικές παρεμβάσεις.
Για να μην πληρώσουν το κόστος της διάσωσης του ευρώ, η Γερμανία και οι άλλες χώρες του ευρωπαϊκού πυρήνα παλινδρόμησαν στον οικονομικό εθνικισμό. Φρόντισαν, μάλιστα, να τον καλύψουν πίσω από μία χοντροκομμένη ηθικολογία. Προωθούν τη μονοδιάστατη λιτότητα, η οποία ισοδυναμεί με ένα είδος ασύμμετρου οικονομικού πολέμου εναντίον της ευρωπαϊκής περιφέρειας.
Εάν αυτή η πολιτική ήταν αποκλειστικά γερμανική συνταγή, θα είχε προσκρούσει στην αντίδραση των άλλων ευρωπαϊκών αρχουσών ελίτ. Δεν προσκρούει, επειδή είναι η προσπάθεια της ολιγαρχίας του χρήματος να μετακυλήσει το κόστος της κρίσης στις μικρομεσαίες τάξεις. Αυτός είναι ο λόγος που ακόμα και σε χώρες που βιώνουν οικονομική καταστροφή ο κορμός των τοπικών αρχουσών ελίτ ταυτίζεται με τα μνημόνια. Η Ελλάδα είναι χαρακτηριστικό, αλλά όχι μοναδικό παράδειγμα.
Τις τελευταίες δεκαετίες, στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ενωσης έχουν αναπτυχθεί οργανικοί δεσμοί που έχουν διασυνδέσει μεταξύ τους τις άρχουσες ελίτ των χωρών-μελών. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να μην μπορούν να δουν τον εαυτό τους εκτός αυτού του πλαισίου, ακόμα κι όταν πιέζονται. Το ευρώ, άλλωστε, δεν οργανώνει μόνο τα γερμανικά εξαγωγικά συμφέροντα. Οργανώνει και τα ευρύτερα συμφέροντα της ευρωπαϊκής ολιγαρχίας του χρήματος, όπου δεσπόζουσα θέση κατέχουν οι μεγάλες ευρωπαϊκές τράπεζες.
Η Γερμανία λειτουργεί σαν στυλοβάτης και προωθητής αυτής της πολιτικής, επειδή ταυτοχρόνως εξυπηρετεί και τα ιδιοτελή συμφέροντά της, έτσι όπως τα αντιλαμβάνονται οι άρχουσες ελίτ της. Με άλλα λόγια, το Βερολίνο χρησιμοποιεί σαν όχημα αντιλήψεις, διαδικασίες και σχήματα που του εξασφαλίζουν όχι μόνο την υποστήριξη χωρών του ευρωπαϊκού πυρήνα που έχουν αντίστοιχα συμφέροντα, αλλά και εμμέσως πλην σαφώς την υποστήριξη των δορυφοροποιημένων αρχουσών ελίτ της ευρωπαϊκής περιφέρειας.
Το κρίσιμο ερώτημα είναι γιατί οι κοινωνίες της ευρωπαϊκής περιφέρειας, που είναι τα μεγάλα θύματα του ασύμμετρου οικονομικού πολέμου, αντιδρούν υποτονικά. Ο πρώτος λόγος είναι ότι η προηγηθείσα μακρά περίοδος ευημερίας έχει αμβλύνει τα αντανακλαστικά τους. Ενας δεύτερος λόγος είναι ότι έχουν ακόμα να χάσουν. Είναι αξιοσημείωτο ότι η υποτονικότητα των κοινωνικών αντιδράσεων επιτρέπει στις άρχουσες ελίτ της ευρωπαϊκής περιφέρειας να χρησιμοποιούν την κρίση σαν όχημα για να επιβάλλουν μέτρα με ταξικό πρόσημο.
Ο «άσωτος υιός» και ο αυστηρός «πατέρας»
Η ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΟΪΜΠΛΕ στο πειραματόζωο Ελλάδα έχει κύριο στόχο την εξυπηρέτηση γερμανικών σκοπιμοτήτων. Για την ακρίβεια, η κυβέρνηση Μέρκελ έχει ανάγκη να πουλήσει ένα success story και στους Γερμανούς ψηφοφόρους και στην κοινή γνώμη των χωρών της ευρωπαϊκής περιφέρειας, που αντιδράει πια στην πολιτική της μονοδιάστατης λιτότητας. Η υποτακτική Ελλάδα προσφέρεται για να παίξει τον ρόλο του «άσωτου υιού» που με την καθοδήγηση του αυστηρού, αλλά δίκαιου Γερμανού «πατέρα» επανέρχεται στον «ίσιο δρόμο», υφιστάμενη την επώδυνη αλλά αναγκαία εξιλεωτική τιμωρία!
Ο Σόιμπλε στήριξε ρητορικά την κυβέρνηση Σαμαρά, χωρίς, όμως, να χαλαρώσει έστω και λίγο τη θηλιά. Αρνήθηκε κατηγορηματικά το «κούρεμα» του ελληνικού χρέους που έχουν στα χέρια τους τα κράτη-μέλη της ευρωζώνης, επιβεβαιώνοντας εμμέσως ότι το Βερολίνο προσανατολίζεται στη φόρμουλα της μεγάλης επιμήκυνσης με ταυτόχρονη μείωση του επιτοκίου. Η φόρμουλα αυτή, όμως, δεν λύνει άμεσα το πρόβλημα της βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους, έτσι όπως το απαιτεί το ΔΝΤ. Εκτός αυτού, θα κρατήσει την Ελλάδα όμηρο των δανειστών για δεκαετίες.
Οσον αφορά το «δωράκι» του Σόιμπλε, αυτό είναι λιγότερο βοήθεια και περισσότερο δόλωμα. Μέσω της προσφοράς των 100 εκατομμύριων θα θέσει υπό γερμανικό έλεγχο το ταμείο χρηματοδότησης μικρομεσαίων επιχειρήσεων και κατ’ επέκταση ένα σημαντικό μέρος του ελληνικού παραγωγικού ιστού.
Οπως αναμενόταν, παρά τις πιέσεις της αντιπολίτευσης, η κυβέρνηση Σαμαρά δεν έθεσε το ζήτημα του κατοχικού δανείου και των πολεμικών αποζημιώσεων. Η πολιτική ότι το μνημόνιο είναι μονόδρομος, που σημαίνει αποδοχή του καθεστώτος της αποικίας χρέους, δεν χωράει πολιτικά την έγερση αυτών των ελληνικών απαιτήσεων, παρότι στηρίζονται στο διεθνές δίκαιο.
www.real.gr
ΑΠΟ ΠΡΙΝ ΑΠΌ ΤΟ 2009 έλεγες ότι το 2013 θα έκλεινε το κέντρο της Αθήνας λόγω επίσκεψης Γερμανού υπουργού Οικονομικών, θα σου απαντούσαν ότι τέτοια μέτρα λαμβάνονται μόνο όταν επισκέπτεται την Ελλάδα Πρόεδρος των ΗΠΑ κι όχι ένας υπουργός της Γερμανίας! Πριν από την κρίση, η επίσκεψη Σόιμπλε δεν θα ήταν τίποτα περισσότερο από μία μεσαίου μεγέθους είδηση.
Τα δρακόντεια μέτρα που έλαβε η κυβέρνηση Σαμαρά αντανακλούν όχι μόνο τον ευρωπαϊκό επαρχιωτισμό, αλλά και το ριζωμένο σύνδρομο εξάρτησης των ελληνικών αρχουσών ελίτ. Δεν είναι, όμως, μόνο αυτό. Το γεγονός ότι το 2013 συμβαίνουν αυτά που μερικά χρόνια πριν ήταν αδιανόητα καταδεικνύει την αλλαγή που έχει επέλθει όχι μόνο στις ελληνογερμανικές σχέσεις, αλλά και στην ίδια την ευρωζώνη.
Η κρίση ανέδειξε ηγεμόνα, ο οποίος, μάλιστα, αντλεί τα οφέλη αρνούμενος τις συνακόλουθες υποχρεώσεις του ρόλου. Με άλλα λόγια, πρόκειται περισσότερο για μεταμοντέρνα αποικιοκρατία με όπλο το χρέος, παρά για κλασική ηγεμονία. Μέσα στην υπερβολή τους, τα μέτρα για την επίσκεψη Σόιμπλε στην Αθήνα επιβεβαιώνουν σημειολογικά ότι η αρχή της ισοτιμίας των κρατών-μελών, που ήταν το θεμέλιο και η ελκτική δύναμη του ενοποιητικού εγχειρήματος, έχει ουσιαστικά καταντήσει άδειο κέλυφος.
Αυτή είναι η κύρια αιτία που ο νέος ευρωσκεπτικισμός (πολύ διαφορετικός από τον παραδοσιακό ευρωσκεπτικισμό των Βρετανών) καλπάζει σε χώρες οι οποίες μέχρι πρότινος εμφάνιζαν πολύ υψηλά ποσοστά υποστήριξης του ευρωπαϊκού ενοποιητικού εγχειρήματος. Η μεταστροφή αυτή είναι αλάνθαστο σημάδι ότι η ευρωζώνη έχει εισέλθει σε περίοδο όχι μόνο οικονομικής αλλά και υπαρξιακής κρίσης.
Εχουμε επανειλημμένως υπογραμμίσει ότι νομισματική ένωση χωρίς δημοσιονομική ένωση είναι αντίφαση. Και βεβαίως δημοσιονομική ένωση δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς κάποια μορφή πολιτικής ένωσης. Η αλήθεια είναι ότι το ευρώ σχεδιάσθηκε κατά τρόπο που να εξυπηρετεί τα γερμανικά συμφέροντα.
Τότε, στις αρχές της δεκαετίας του 1990, όταν ο οικονομικός ουρανός ήταν ανέφελος, οι άλλες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις αποδέχθηκαν με εγκληματική επιπολαιότητα τους όρους του Βερολίνου. Οταν η κρίση ενέσκηψε και ο πιο αδύναμος κρίκος (Ελλάδα) λύγισε, το ευρωιερατείο δεν έκανε τις αναγκαίες διορθωτικές παρεμβάσεις.
Για να μην πληρώσουν το κόστος της διάσωσης του ευρώ, η Γερμανία και οι άλλες χώρες του ευρωπαϊκού πυρήνα παλινδρόμησαν στον οικονομικό εθνικισμό. Φρόντισαν, μάλιστα, να τον καλύψουν πίσω από μία χοντροκομμένη ηθικολογία. Προωθούν τη μονοδιάστατη λιτότητα, η οποία ισοδυναμεί με ένα είδος ασύμμετρου οικονομικού πολέμου εναντίον της ευρωπαϊκής περιφέρειας.
Εάν αυτή η πολιτική ήταν αποκλειστικά γερμανική συνταγή, θα είχε προσκρούσει στην αντίδραση των άλλων ευρωπαϊκών αρχουσών ελίτ. Δεν προσκρούει, επειδή είναι η προσπάθεια της ολιγαρχίας του χρήματος να μετακυλήσει το κόστος της κρίσης στις μικρομεσαίες τάξεις. Αυτός είναι ο λόγος που ακόμα και σε χώρες που βιώνουν οικονομική καταστροφή ο κορμός των τοπικών αρχουσών ελίτ ταυτίζεται με τα μνημόνια. Η Ελλάδα είναι χαρακτηριστικό, αλλά όχι μοναδικό παράδειγμα.
Τις τελευταίες δεκαετίες, στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ενωσης έχουν αναπτυχθεί οργανικοί δεσμοί που έχουν διασυνδέσει μεταξύ τους τις άρχουσες ελίτ των χωρών-μελών. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να μην μπορούν να δουν τον εαυτό τους εκτός αυτού του πλαισίου, ακόμα κι όταν πιέζονται. Το ευρώ, άλλωστε, δεν οργανώνει μόνο τα γερμανικά εξαγωγικά συμφέροντα. Οργανώνει και τα ευρύτερα συμφέροντα της ευρωπαϊκής ολιγαρχίας του χρήματος, όπου δεσπόζουσα θέση κατέχουν οι μεγάλες ευρωπαϊκές τράπεζες.
Η Γερμανία λειτουργεί σαν στυλοβάτης και προωθητής αυτής της πολιτικής, επειδή ταυτοχρόνως εξυπηρετεί και τα ιδιοτελή συμφέροντά της, έτσι όπως τα αντιλαμβάνονται οι άρχουσες ελίτ της. Με άλλα λόγια, το Βερολίνο χρησιμοποιεί σαν όχημα αντιλήψεις, διαδικασίες και σχήματα που του εξασφαλίζουν όχι μόνο την υποστήριξη χωρών του ευρωπαϊκού πυρήνα που έχουν αντίστοιχα συμφέροντα, αλλά και εμμέσως πλην σαφώς την υποστήριξη των δορυφοροποιημένων αρχουσών ελίτ της ευρωπαϊκής περιφέρειας.
Το κρίσιμο ερώτημα είναι γιατί οι κοινωνίες της ευρωπαϊκής περιφέρειας, που είναι τα μεγάλα θύματα του ασύμμετρου οικονομικού πολέμου, αντιδρούν υποτονικά. Ο πρώτος λόγος είναι ότι η προηγηθείσα μακρά περίοδος ευημερίας έχει αμβλύνει τα αντανακλαστικά τους. Ενας δεύτερος λόγος είναι ότι έχουν ακόμα να χάσουν. Είναι αξιοσημείωτο ότι η υποτονικότητα των κοινωνικών αντιδράσεων επιτρέπει στις άρχουσες ελίτ της ευρωπαϊκής περιφέρειας να χρησιμοποιούν την κρίση σαν όχημα για να επιβάλλουν μέτρα με ταξικό πρόσημο.
Ο «άσωτος υιός» και ο αυστηρός «πατέρας»
Η ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΟΪΜΠΛΕ στο πειραματόζωο Ελλάδα έχει κύριο στόχο την εξυπηρέτηση γερμανικών σκοπιμοτήτων. Για την ακρίβεια, η κυβέρνηση Μέρκελ έχει ανάγκη να πουλήσει ένα success story και στους Γερμανούς ψηφοφόρους και στην κοινή γνώμη των χωρών της ευρωπαϊκής περιφέρειας, που αντιδράει πια στην πολιτική της μονοδιάστατης λιτότητας. Η υποτακτική Ελλάδα προσφέρεται για να παίξει τον ρόλο του «άσωτου υιού» που με την καθοδήγηση του αυστηρού, αλλά δίκαιου Γερμανού «πατέρα» επανέρχεται στον «ίσιο δρόμο», υφιστάμενη την επώδυνη αλλά αναγκαία εξιλεωτική τιμωρία!
Ο Σόιμπλε στήριξε ρητορικά την κυβέρνηση Σαμαρά, χωρίς, όμως, να χαλαρώσει έστω και λίγο τη θηλιά. Αρνήθηκε κατηγορηματικά το «κούρεμα» του ελληνικού χρέους που έχουν στα χέρια τους τα κράτη-μέλη της ευρωζώνης, επιβεβαιώνοντας εμμέσως ότι το Βερολίνο προσανατολίζεται στη φόρμουλα της μεγάλης επιμήκυνσης με ταυτόχρονη μείωση του επιτοκίου. Η φόρμουλα αυτή, όμως, δεν λύνει άμεσα το πρόβλημα της βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους, έτσι όπως το απαιτεί το ΔΝΤ. Εκτός αυτού, θα κρατήσει την Ελλάδα όμηρο των δανειστών για δεκαετίες.
Οσον αφορά το «δωράκι» του Σόιμπλε, αυτό είναι λιγότερο βοήθεια και περισσότερο δόλωμα. Μέσω της προσφοράς των 100 εκατομμύριων θα θέσει υπό γερμανικό έλεγχο το ταμείο χρηματοδότησης μικρομεσαίων επιχειρήσεων και κατ’ επέκταση ένα σημαντικό μέρος του ελληνικού παραγωγικού ιστού.
Οπως αναμενόταν, παρά τις πιέσεις της αντιπολίτευσης, η κυβέρνηση Σαμαρά δεν έθεσε το ζήτημα του κατοχικού δανείου και των πολεμικών αποζημιώσεων. Η πολιτική ότι το μνημόνιο είναι μονόδρομος, που σημαίνει αποδοχή του καθεστώτος της αποικίας χρέους, δεν χωράει πολιτικά την έγερση αυτών των ελληνικών απαιτήσεων, παρότι στηρίζονται στο διεθνές δίκαιο.
www.real.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου