"Το «1929» είναι εδώ..."

Της Ζέζας Ζήκου

Ζούμε την απόλυτη καταιγίδα

Η πραγματική οικονομία είναι σχεδόν κλινικά νεκρή. Μην κόβετε μισθούς, συντάξεις και επιδόματα εν μέσω βαθιάς ύφεσης, μας έμαθε ο Κέινς – και ο μαθητής του Πολ Κρούγκμαν· θα δημιουργήσετε έναν κεϊνσιανό πολλαπλασιαστή της κρίσης και θα έχουμε νέο 1929. Η μεγάλη κρίση, ένα «1929», με αναλογίες και διαφορές από το πρωτότυπο, είναι εδώ. Το στοίχημα της επιβίωσης της οικονομίας είναι κολοσσιαίας σημασίας για το μέλλον μας και για το μέλλον των επόμενων γενεών της χώρας μας. Κι αν χρειάζεται συναίνεση, αυτή η συναίνεση χρειάζεται στο να λυτρωθούμε από τους «σωτήρες» μας.

Θα ήταν καλύτερα να θυμηθούν όλοι –και ειδικότερα η πληθώρα των οικονομολογούντων - καθηγητών και τραπεζιτών, που έχουν βρει «πρόθυμες» στήλες στις εφημερίδες και «άδειες» εκπομπές στην τηλεόραση– τον Ροβεσπιέρο, ο οποίος στην ομιλία του το 1792 για τον «Επισιτισμό» έκανε διάκριση ανάμεσα στο αναγκαίο και το πλεονάζον, εφαρμόζοντας διαφορετικό καθεστώς για το καθένα...

Όλοι αυτοί οι καθηγητές ξένων και μη... πανεπιστημίων, που καλούνται να υπερασπιστούν τα συμφέροντα των ισχυρών και του κατεστημένου –και καταγγέλλουν ως «λαϊκιστές» όλους τους υπολοίπους– αναπτύσσουν θεωρίες που περιγράφουν ένα σύστημα ή μια κατάσταση όχι όπως είναι, αλλά όπως θα ήθελαν εκείνοι να είναι. Κι αυτό δεν είναι απλώς ανέντιμο· είναι εξαιρετικά επικίνδυνο.

Περισσότερο ανυπόφορη ακόμα από αυτή καθαυτή την (αναγκαστική) συρρίκνωση του βιοτικού επιπέδου του κοινού πολίτη είναι η ευρεία ανακατανομή πλούτου και ισχύος που επιτελείται στην πλάτη του. Στο μέτρο, λοιπόν, που, όπως παρατηρούσε ο Σουμπέτερ, η καπιταλιστική ανάπτυξη τείνει πάντα να απογειώνεται με την «καταστροφή» των πιο παρωχημένων και αναποτελεσματικών συντελεστών της παραγωγικής διαδικασίας, η κοινωνική αντίδραση μπροστά στα φαινόμενα αυτά απειλεί με εκρήξεις και ανατροπές.

Πόσοι συναγερμοί χρειάζονται για να το καταλάβουμε; Οι ξένες δυνάμεις προετοιμάζονται συστηματικά για την αποτυχία μας. Αν δεν επιτευχθούν οι νέοι σκληροί στόχοι που έχουν τεθεί, τότε η νέα βοήθεια των εταίρων - δανειστών θα αποσυρθεί. Αλλά η ελληνική κρίση δεν είναι απλώς ταμειακή. Ταμειακό είναι το οξύ και επικίνδυνο σύμπτωμά της. Είναι κρίση λειτουργίας. Είναι η ασυμβατότητά μας με τον κόσμο στον οποίο (μας λένε ότι) ανήκουμε, ενώ στην πραγματικότητα λειτουργούμε με όρους που μας οδηγούν έξω από αυτόν. Τι κάνουμε, όμως, για να τους διαψεύσουμε; Τι κάνουμε για να μην γίνουμε μια χώρα βαλκανική, με μέσο μισθό τα 300 ευρώ, ανεργία στο 30% και μαζική μετανάστευση στο εξωτερικό;

Ο τρόπος με τον οποίο χρησιμοποιείται η οικονομική επιστήμη έχει οδηγήσει σε μια σειρά χονδροειδών λαθών. Το μεγαλύτερο από τα λάθη αυτά είναι η ψευδαίσθηση ότι τα δανεικά ισοδυναμούν με πραγματικό πλούτο, όπως είναι τα χρήματα ή οι πολύτιμοι λίθοι. Όλα όσα συνέβησαν τα τελευταία χρόνια αποκάλυψαν τον εύθραυστο χαρακτήρα του αμερικανικού καπιταλιστικού συστήματος, που έμοιαζε ανίκητο. Και ο κινεζικός κρατικός καπιταλισμός, που μοιάζει περισσότερο με μείγμα ταοϊσμού και λενινισμού, δεν είναι κάτι βιώσιμο.

Από τις 6 Μαΐου του 2010, οπότε και ψηφίστηκε ο νόμος που μετέφερε το διαβόητο Μνημόνιο στην ελληνική έννομη τάξη, η χώρα εισήλθε στη μετά Χρεοκοπία εποχή. Αλλά λίγοι πολίτες το αντιλήφθηκαν, καθώς η σπουδαιοφανής οικονομική - τεχνοκρατική σκέψη των οικονομολογούντων είχε παραλύσει κάθε σοβαρή πολιτική συζήτηση. Τα μέτρα του Μνημονίου Νο 1 αποδείχτηκαν... ασπιρίνες, μη δραστικές κατά της πολιτικής «πανώλης» του δημοσιονομικού ελλείμματος που γεννά χρέη, επειδή δεν εφαρμόστηκαν, μας λένε. Οι αναγνώστες, όμως, της στήλης ίσως θυμούνται πως η βασική ένσταση που είχα διατυπώσει κατά του Μνημονίου από την πρώτη ημέρα ήταν ότι όχι μόνο δεν αντιμετωπίζει, αλλά επιβαρύνει το πρόβλημα του χρέους. Αυτό ακριβώς συνέβη.

Οι Έλληνες, οι οποίοι είχαν κατακτήσει πριν από την κρίση υψηλό βιοτικό επίπεδο, είναι σήμερα οι πιο χρεωμένοι. Αυτό που πριν από την κρίση έμοιαζε με «δημιουργία πλούτου», αποδείχτηκε κατόπιν πως δεν ήταν παρά δημιουργία χρέους. Οι όροι της συμφωνίας του Οκτωβρίου για το ελληνικό χρέος επιβεβαιώνουν ότι οι χρεωμένες χώρες είναι υποχρεωμένες να θυσιάζουν τους πολίτες τους, υποβάλλοντάς τους σε σκληρές προσπάθειες πληρωμής χρεών που δεν μπορούν να αποπληρωθούν εύκολα, καθώς βυθίζουν τις οικονομίες σε ακόμη μεγαλύτερη εξάρτηση από τους δανειστές τους. Η «τελική λύση» στο ελληνικό ζήτημα του χρέους έχει ήδη ξεκινήσει. Οι Ευρωπαίοι ετοιμάζονται για το «μεγάλο μας “κούρεμα”».

Όλα αυτά γκρεμίζουν τη ζωή των Ελλήνων, που υφίστανται την εφαρμογή του πιο σκληρού προγράμματος λιτότητας που υπέστη ποτέ Ευρωπαίος. Ενώ οι ολοένα ογκούμενες απαιτήσεις των δανειστών μας διατυπώνονται πλέον με ωμό τρόπο. Πόσο αντέχουμε, άραγε, να ζoύμε έτσι; 

Πηγή : www.epikaira.gr