Δευτέρα 22 Νοεμβρίου 2010

Περί βλασφημίας και ισλαμοφοβίας

International Herald Tribune

Την περασμένη εβδομάδα, κράτη–μέλη του ΟΗΕ συζήτησαν και πάλι σχετικά με μια απόφαση που «πηγαινοέρχεται» στον διεθνή οργανισμό τα τελευταία χρόνια. Η αποκαλούμενη «Καταπολέμηση της δυσφήμισης θρησκειών» έχει προταθεί από την Οργάνωση της Ισλαμικής Διάσκεψης, μια ομάδα 57 κρατών με ισχυρό μουσουλμανικό πληθυσμό. Η απόφαση (που υπερψηφίστηκε από μια επιτροπή της ολομέλειας με 85 ψήφους υπέρ, 50 κατά και 42 αποχές) καταδικάζει αυτό που αποκαλεί «δυσφήμιση θρησκειών» –μια αόριστη έννοια– και παροτρύνει τα κράτη να θεσπίσουν νόμους που απαγορεύουν τέτοιου είδους εκφράσεις. Η απόφαση αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης και επικίνδυνης εκστρατείας, για να δημιουργηθεί ένα παγκόσμιο νομοθετικό πλαίσιο κατά της βλασφημίας, ώστε να καταπολεμηθεί αυτό που ορισμένοι μουσουλμάνοι ηγέτες αποκαλούν «ισλαμοφοβία».Η εκστρατεία αυτή είναι βαθύτατα λανθασμένη από τη σκοπιά των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τόσο όσον αφορά την εξίσωση των θρησκευτικών διακρίσεων με την αόριστη αντίληψη της δυσφήμισης, αλλά και όσον αφορά το προτεινόμενο φάρμακο, την επιβολή νομικών εμποδίων στην ελεύθερη έκφραση.Επειδή είναι αδύνατον να υπάρξει συμφωνία πάνω στο τι συνιστά βλασφημία, οι νόμοι που επιχειρούν να την απαγορεύσουν είναι και οι ίδιοι αόριστοι και χρησιμοποιούνται για να καταστείλουν οτιδήποτε, από την πολιτική κριτική μέχρι τη θρησκευτική έρευνα. Ιδιαίτερα όταν εφαρμόζονται σε χώρες με αδύναμους δημοκρατικούς θεσμούς, οι νόμοι περί βλασφημίας δεν κάνουν τίποτα για να επιτύχουν τον υποτιθέμενο σκοπό της προώθησης της θρησκευτικής ανοχής, αλλά αντίθετα χρησιμοποιούνται κυρίως για να καταστείλουν την ελευθερία θρησκευτικών μειονοτήτων ή μελών των πλειοψηφικών θρησκειών που έχουν «ανορθόδοξες» απόψεις.Στο Πακιστάν, για παράδειγμα, οι χριστιανοί και οι αχμαντίγια (μουσουλμάνοι που δεν πιστεύουν ότι ο Μωάμεθ είναι ο τελευταίος προφήτης) αποτελούν μόνο το 2% του πληθυσμού, αλλά έχουν γίνει στόχος σχεδόν των μισών από τις 900 διώξεις για βλασφημία τα τελευταία δύο χρόνια.
Οι κυβερνήσεις των χωρών που ήδη έχουν τέτοιους προβληματικούς νόμους είναι ακριβώς εκείνες που ηγούνται της εκστρατείας για να δημιουργηθεί ένας διεθνής νόμος εναντίον της βλασφημίας μέσα από τον ΟΗΕ. Τα κίνητρα χωρών όπως η Αίγυπτος, το Πακιστάν και η Σαουδική Αραβία –χώρες με απογοητευτικές επιδόσεις στη θρησκευτική ελευθερία και γενικότερα στα ανθρώπινα δικαιώματα– είναι αναμφίβολα υποκριτικά.
Η υποστήριξη για τους περί βλασφημίας νόμους είναι υψηλή στην κοινή γνώμη του ισλαμικού κόσμου. Ακόμα και οι πιο ένθερμοι θιασώτες των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Μέση Ανατολή, άνθρωποι που ασκούν ανοιχτά κριτική στους διεφθαρμένους και αυταρχικούς ηγέτες τους, απορρίπτουν μετά βδελυγμίας την ιδέα ότι η δημοσίευση των γελοιογραφιών στη Δανία ή το κάψιμο ενός Κορανίου μπορεί να αποτελούν προστατευόμενες μορφές ελευθερίας της έκφρασης. Σε μέρη του κόσμου όπου η θρησκεία κάποιου αποτελεί κλειδί της ταυτότητάς του όπως η εθνικότητα και η φυλή, οι περισσότεροι άνθρωποι βλέπουν αυτού του είδους τις εκδηλώσεις ως δόλια επίθεση στην ίδια την ύπαρξή τους.Είναι γεγονός ότι πολιτικά κόμματα που υιοθετούν ξενοφοβικές και αντι-ισλαμικές απόψεις στην Ευρώπη έχουν κερδίσει σε δημοτικότητα και εκλογική δύναμη. Είναι επίσης γεγονός ότι πολλοί από εκείνους που υπερασπίστηκαν τις δανέζικες γελοιογραφίες ως σημαντική μορφή ελεύθερης έκφρασης αισθάνονται απολύτως δικαιολογημένοι όταν επικρίνουν τα σχέδια να χτιστεί ένα ισλαμικό κέντρο κοντά στην τοποθεσία των Δίδυμων Πύργων, επειδή τους προσβάλλει.
Ωστόσο, η υποκρισία στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ δεν δικαιολογεί τις προσπάθειες να τεθεί υπό κυβερνητική επιτήρηση το τι συνιστά επιθετική έκφραση. Τα εργαλεία για να καταπολεμηθεί η μισαλλοδοξία, περιλαμβανόμενης και της θρησκευτικής, έχουν την αφετηρία τους σε ένα νομοθετικό περιβάλλον που προστατεύει τα θεμελιώδη πολιτικά δικαιώματα και τις ελευθερίες των ανθρώπων, ανάμεσά τους και την ελευθερία της έκφρασης. Οι νόμοι περί βλασφημίας δεν συντελούν σ’ αυτό κατά κανέναν τρόπο.




Πηγή : http://www.kathimerini.gr/

Δεν υπάρχουν σχόλια: