Της Ζέζας Ζήκου
Ο νομπελίστας Αμερικανός οικονομολόγος Τζόζεφ Στίγκλιτζ, από τους «γκουρού» που συμβουλεύουν τον πρωθυπουργό Γιώργο Παπανδρέου, από σφοδρός πολέμιος της πολιτικής του ΔΝΤ μετατράπηκε σε ένθερμο υπερασπιστή του. Επειδή, όπως έχει δηλώσει, ο κάποτε κακόφημος διεθνής οργανισμός έχει αλλάξει ριζικά υπό την ηγεσία του Γάλλου σοσιαλιστή Ντομινίκ Στρος–Καν. Δηλαδή, ο καλός αυτός σοσιαλιστής δεν άφησε την Ελλάδα στην τύχη της... Εντάξει.
Η κηλίδα της εικόνας του σεξομανιακού που διαπερνά όλα τα μίντια, δεν με αφορά. Ομως, παραμένει σοβαρή η κατηγορία ότι ο Ντομινίκ Στρος–Καν θυσίασε τη ρεαλιστική πολιτική απόφαση για τη διάσωση της Ελλάδας και των λοιπών «ασθενών» της Ευρώπης, εξυπηρετώντας τις προσωπικές υπέρμετρες φιλοδοξίες του. Οι κίνδυνοι που απορρέουν από την κρίση του χρέους στην Ευρωζώνη εντάθηκαν επί της δικής του ηγεσίας και το «κραχ» της πτώχευσης σε χώρες όπως η Ελλάδα δεν έχει αποτραπεί. Οι τελευταίες ημέρες είναι εφιαλτικές για την ελληνική οικονομία... Ο κίνδυνος της μη εξυπηρέτησης του ελληνικού δανείου και του συνολικού χρέους αποτιμάται βίαια από τους πάντες.
Στην ουσία, όμως, πρόκειται για ένα πολιτικό ζήτημα. Πώς θα μπορούσε να αντιδράσει η Ευρωπαϊκή Ενωση στις οργισμένες διαδηλώσεις στους δρόμους της Αθήνας; Μήπως όλες οι χώρες της Ευρωζώνης πρέπει να μπουν στην ίδια κατηγορία; Ή μήπως ορισμένες πρέπει να εξαιρεθούν από τη διάσωση, γιατί ενδεχομένως να είναι υποψήφιες για μελλοντικές παρεμβάσεις; Πέραν τούτου, το δημοσιονομικό κόστος θα ήταν αντιμετωπίσιμο, εάν ανάλογες παρεμβάσεις χρειάζονταν σε άλλες, μεγαλύτερες χώρες της Ευρωζώνης; Αυτός είναι ένας κίνδυνος που θα αυξάνεται, με μια ανά περίπτωση προσέγγιση.
Προσκαλώντας το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, υπήρχε πολιτικό κόστος. Ωστόσο, μας λένε, πως το κόστος αυτό δεν θα πρέπει να λάβει υπερβολικές διαστάσεις και θα πρέπει να εκτιμηθεί συγκριτικά με άλλες εναλλακτικές λύσεις. Πρώτον, παρά το γεγονός ότι έχει έδρα στην Ουάσιγκτον, το ίδιο το ΔΝΤ ως ολότητα και το ευρωπαϊκό του τμήμα, το καθ’ ύλην αρμόδιο για τη διαπραγμάτευση μιας συμφωνίας για παροχή δανείου στην Ελλάδα, διοικούνται από πρώην υπουργούς Οικονομικών της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Δεύτερον, ένα πρόγραμμα του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου δεν είναι απαραίτητο ότι θα αποδυναμώσει την επιτήρηση, η οποία θα ασκείται εκ μέρους της Ε.Ε. Τρίτον, το πολιτικό κόστος θα μπορούσε να αποδειχθεί πολύ βαρύτερο, εάν η απόπειρα να επιλυθεί το πρόβλημα «εντός της οικογένειας» αποτύγχανε και εκ των υστέρων καλούνταν το ΔΝΤ.
Οντως, το ελληνικό πρόβλημα ήταν και εξακολουθεί να είναι ιδιαζόντως σημαντικό. Γιατί επηρεάζει τόσο τη μελλοντική προσαρμογή της Ελλάδας όσο και τη μελλοντική διαχείριση κρίσεων στις χώρες της Ευρωζώνης. Η Ε.Ε., ενώ διέθετε μηχανισμό οικονομικής στήριξης των χωρών της Ε.Ε. εκτός Ευρωζώνης (EU Balance of Payments Facility), από την οποία άντλησαν κεφάλαια η Λεττονία, η Ουγγαρία και η Ρουμανία, δεν διέθετε όμως παρόμοιο μηχανισμό για τις χώρες της Ευρωζώνης, που υποτίθεται ότι είχαν συμμορφωθεί με τη δημοσιονομική πειθαρχία της συνθήκης του Μάαστριχτ. Γι’ αυτό σπρώχτηκε η ελληνική κυβέρνηση στο ΔΝΤ, που διαθέτει τόσο τους οικονομικούς πόρους όσο και την τεχνογνωσία να σχεδιάζει και να παρακολουθεί σταθεροποιητικά προγράμματα. Προσφέροντας δανειακά κεφάλαια που δεν θα ήταν διαφορετικά διαθέσιμα, το ΔΝΤ προσφέρει στις χώρες–μέλη τη δυνατότητα διάσωσης όταν χάνουν την πρόσβαση στις διεθνείς κεφαλαιαγορές – όπως στην περίπτωση της Ελλάδας. Αλλά μετά ακολουθεί το χάος, καθώς η ανεργία αυξάνεται και η αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών σβήνει.
Προφανώς, εμείς οι ίδιοι φέρουμε την ευθύνη αυτών που μας συμβαίνουν – πολύ σωστό. Τα παράπονα στον καθρέφτη. Ομολογώ ότι αυτή η εκστρατεία «αγιοποίησης» του Ντομινίκ με έχει εκπλήξει. Οχι επειδή δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα – αυτό θα το δούμε και θα το κρίνουμε στο μέλλον. Αλλά επειδή δημιουργεί μια πολύ βασική απορία: αν το ΔΝΤ είναι αυτός ο φιλεύσπλαχνος και ακριβοδίκαιος οργανισμός που μας περιγράφουν τόσοι έγκριτοι δημοσιογράφοι και αναλυτές, γιατί δεν τρέχουν όλες οι χώρες να προσφύγουν στο ΔΝΤ και το αντιμετωπίζουν ως λύση έσχατης ανάγκης;
Πηγή : http://www.kathimerini.gr/
Ο νομπελίστας Αμερικανός οικονομολόγος Τζόζεφ Στίγκλιτζ, από τους «γκουρού» που συμβουλεύουν τον πρωθυπουργό Γιώργο Παπανδρέου, από σφοδρός πολέμιος της πολιτικής του ΔΝΤ μετατράπηκε σε ένθερμο υπερασπιστή του. Επειδή, όπως έχει δηλώσει, ο κάποτε κακόφημος διεθνής οργανισμός έχει αλλάξει ριζικά υπό την ηγεσία του Γάλλου σοσιαλιστή Ντομινίκ Στρος–Καν. Δηλαδή, ο καλός αυτός σοσιαλιστής δεν άφησε την Ελλάδα στην τύχη της... Εντάξει.
Η κηλίδα της εικόνας του σεξομανιακού που διαπερνά όλα τα μίντια, δεν με αφορά. Ομως, παραμένει σοβαρή η κατηγορία ότι ο Ντομινίκ Στρος–Καν θυσίασε τη ρεαλιστική πολιτική απόφαση για τη διάσωση της Ελλάδας και των λοιπών «ασθενών» της Ευρώπης, εξυπηρετώντας τις προσωπικές υπέρμετρες φιλοδοξίες του. Οι κίνδυνοι που απορρέουν από την κρίση του χρέους στην Ευρωζώνη εντάθηκαν επί της δικής του ηγεσίας και το «κραχ» της πτώχευσης σε χώρες όπως η Ελλάδα δεν έχει αποτραπεί. Οι τελευταίες ημέρες είναι εφιαλτικές για την ελληνική οικονομία... Ο κίνδυνος της μη εξυπηρέτησης του ελληνικού δανείου και του συνολικού χρέους αποτιμάται βίαια από τους πάντες.
Στην ουσία, όμως, πρόκειται για ένα πολιτικό ζήτημα. Πώς θα μπορούσε να αντιδράσει η Ευρωπαϊκή Ενωση στις οργισμένες διαδηλώσεις στους δρόμους της Αθήνας; Μήπως όλες οι χώρες της Ευρωζώνης πρέπει να μπουν στην ίδια κατηγορία; Ή μήπως ορισμένες πρέπει να εξαιρεθούν από τη διάσωση, γιατί ενδεχομένως να είναι υποψήφιες για μελλοντικές παρεμβάσεις; Πέραν τούτου, το δημοσιονομικό κόστος θα ήταν αντιμετωπίσιμο, εάν ανάλογες παρεμβάσεις χρειάζονταν σε άλλες, μεγαλύτερες χώρες της Ευρωζώνης; Αυτός είναι ένας κίνδυνος που θα αυξάνεται, με μια ανά περίπτωση προσέγγιση.
Προσκαλώντας το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, υπήρχε πολιτικό κόστος. Ωστόσο, μας λένε, πως το κόστος αυτό δεν θα πρέπει να λάβει υπερβολικές διαστάσεις και θα πρέπει να εκτιμηθεί συγκριτικά με άλλες εναλλακτικές λύσεις. Πρώτον, παρά το γεγονός ότι έχει έδρα στην Ουάσιγκτον, το ίδιο το ΔΝΤ ως ολότητα και το ευρωπαϊκό του τμήμα, το καθ’ ύλην αρμόδιο για τη διαπραγμάτευση μιας συμφωνίας για παροχή δανείου στην Ελλάδα, διοικούνται από πρώην υπουργούς Οικονομικών της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Δεύτερον, ένα πρόγραμμα του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου δεν είναι απαραίτητο ότι θα αποδυναμώσει την επιτήρηση, η οποία θα ασκείται εκ μέρους της Ε.Ε. Τρίτον, το πολιτικό κόστος θα μπορούσε να αποδειχθεί πολύ βαρύτερο, εάν η απόπειρα να επιλυθεί το πρόβλημα «εντός της οικογένειας» αποτύγχανε και εκ των υστέρων καλούνταν το ΔΝΤ.
Οντως, το ελληνικό πρόβλημα ήταν και εξακολουθεί να είναι ιδιαζόντως σημαντικό. Γιατί επηρεάζει τόσο τη μελλοντική προσαρμογή της Ελλάδας όσο και τη μελλοντική διαχείριση κρίσεων στις χώρες της Ευρωζώνης. Η Ε.Ε., ενώ διέθετε μηχανισμό οικονομικής στήριξης των χωρών της Ε.Ε. εκτός Ευρωζώνης (EU Balance of Payments Facility), από την οποία άντλησαν κεφάλαια η Λεττονία, η Ουγγαρία και η Ρουμανία, δεν διέθετε όμως παρόμοιο μηχανισμό για τις χώρες της Ευρωζώνης, που υποτίθεται ότι είχαν συμμορφωθεί με τη δημοσιονομική πειθαρχία της συνθήκης του Μάαστριχτ. Γι’ αυτό σπρώχτηκε η ελληνική κυβέρνηση στο ΔΝΤ, που διαθέτει τόσο τους οικονομικούς πόρους όσο και την τεχνογνωσία να σχεδιάζει και να παρακολουθεί σταθεροποιητικά προγράμματα. Προσφέροντας δανειακά κεφάλαια που δεν θα ήταν διαφορετικά διαθέσιμα, το ΔΝΤ προσφέρει στις χώρες–μέλη τη δυνατότητα διάσωσης όταν χάνουν την πρόσβαση στις διεθνείς κεφαλαιαγορές – όπως στην περίπτωση της Ελλάδας. Αλλά μετά ακολουθεί το χάος, καθώς η ανεργία αυξάνεται και η αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών σβήνει.
Προφανώς, εμείς οι ίδιοι φέρουμε την ευθύνη αυτών που μας συμβαίνουν – πολύ σωστό. Τα παράπονα στον καθρέφτη. Ομολογώ ότι αυτή η εκστρατεία «αγιοποίησης» του Ντομινίκ με έχει εκπλήξει. Οχι επειδή δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα – αυτό θα το δούμε και θα το κρίνουμε στο μέλλον. Αλλά επειδή δημιουργεί μια πολύ βασική απορία: αν το ΔΝΤ είναι αυτός ο φιλεύσπλαχνος και ακριβοδίκαιος οργανισμός που μας περιγράφουν τόσοι έγκριτοι δημοσιογράφοι και αναλυτές, γιατί δεν τρέχουν όλες οι χώρες να προσφύγουν στο ΔΝΤ και το αντιμετωπίζουν ως λύση έσχατης ανάγκης;
Πηγή : http://www.kathimerini.gr/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου