Δευτέρα 13 Φεβρουαρίου 2012

Η Ενεργειακή Στρατηγική ως Παράγων Εθνικής Ασφαλείας

Οι σοβαρές ελλείψεις στα δίκτυα φυσικού αερίου που προκύψαν τις τελευταίες ημέρες στον γεωπολιτικό χώρο της χερσονήσου του Αίμου (Βαλκάνια), την Τουρκία και ιδιαίτερα στην πατρίδα μας, καθώς και η γενικότερη αναστάτωση που προκλήθηκε στην ευρωπαϊκή οικονομία λόγω των ανωμαλιών στην παροχή φυσικού αερίου, όχι μόνο κατέδειξαν την κρισιμότητα του προβλήματος, αλλά αποδεικνύεται και η γεωστρατηγική επιλογή της Ρωσίας, έστω και καθυστερημένα, επιβεβλημένη. Συμφώνα με τις επιλογές της κυβέρνησης Παπανδρέου προ διετίας, έγινε προσπάθεια απεξάρτησης της ελληνικής οικονομίας από τη δεσπόζουσα θέση της Ρωσίας στην ελληνική αγορά φυσικού αερίου. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα την απόρριψη των συμφωνιών για τον αγωγό Πύργος (Burgas)-Αλεξανδρούπολης και «Νότιο Ρεύμα» (South Stream) που κατά την άποψη της προηγουμένης κυβερνήσεως, Καραμανλή, θα αποτελούσε κρίσιμο στοιχείο της εθνικής μας ασφαλείας.
Δεν πιστεύω σε ιδεοληψίες, φιλο-ρωσικές ή φιλο-αμερικανικές. Οδηγούμενος μόνο από τα εθνικά συμφέροντα, φιλοδοξώ να αναδείξω την σημασία αναπτύξεως εναλλακτικών ενεργειακών δικτύων μεταφοράς ενέργειας προς την ελληνική αγορά. Το 2005 έγινε η συμφωνία συνδέσεως των δικτύων φυσικού αερίου Ελλάδος και Τουρκίας. Δεδομένου ότι το δίκτυο φυσικού αερίου της Τουρκίας είναι συνδεδεμένο με τα αντίστοιχα του Ιράν, του Αζερμπαϊτζάν, του Τουρκμενιστάν και της Ρωσίας, η σύνδεση των δικτύων Ελλάδος και Τουρκίας σήμανε ότι η Ελλάδα αποκτά πρόσβαση σε φυσικό αέριο μη υγροποιημένης μορφής το οποίο προέρχεται από μείζονες εξαγωγείς φυσικού αερίου πέραν της Ρωσίας. Όμως η Τουρκία η οποία αποτελεί τη μόνιμη απειλή για την πατρίδα μας καθίσταται ο ρυθμιστής της ροής του αγωγού, άρα και διαχειριστής της εθνικής ασφαλείας μας. Μόλις προ εβδομάδος με το πρόσχημα των δυσμενών καιρικών συνθηκών η επισκευών των αγωγών, η Τουρκία μείωσε την ροή προς την Ελλάδα.
Επιπλέον η σύνδεση των δικτύων φυσικού αερίου Τουρκίας, Ελλάδος και Ιταλίας (TGI) παρόλο που αναμένεται να ενισχύσει τον περιφερειακό γεωπολιτικό και οικονομικό ρόλο της Ελλάδος, καθώς η πατρίδα μας θα μετατραπεί από χώρα-προορισμό δευτερεύουσας σημασίας σε σημείο διέλευσης ενεργειακών δικτύων, δεν θα είμαστε ανεξάρτητοι στην αγορά φυσικού αερίου.
Η αμερικανική πλευρά δηλώνει ανήσυχη με την οποιαδήποτε ελληνορωσική προσέγγιση, η οποία, εκτιμά ότι θέτει εν αμφιβόλω τα οικονομικά και στρατηγικά συμφέροντα της υπερδύναμης στην περιοχή και επιθυμεί σφόδρα, την ενεργειακή εξάρτηση της Ευρώπης από έναν απολύτως ελεγχόμενο δρόμο, αυτόν του αγωγού αμερικανικών συμφερόντων TGI.
Ο Ρωσικών συμφερόντων επιπρόσθετος αγωγός φυσικού αερίου με την ονομασία South Stream θα μεταφέρει ρωσικό φυσικό αέριο στην Ιταλία μέσω Βουλγαρίας και Ελλάδος. Αυτή η κατασκευή του παραλλήλου αγωγού προς τον υπάρχοντα αγωγό μεταφοράς ρωσικού φυσικού αερίου μέσω Βουλγαρίας, αποσκοπεί όχι μόνο στην τροφοδοσία της ελληνικής και βουλγαρικής αγοράς φυσικού αερίου, αλλά και τη μεταφορά ρωσικού φυσικού αερίου προς την ιταλική και δυτικοευρωπαϊκή αγορά.
Η υλοποίηση αυτού του σχεδίου έχει ως συνέπεια τη μείωση της σημασίας της Ουκρανίας και της Λευκορωσίας και την αύξηση της σημασίας της Βουλγαρίας και της Ελλάδος ως κρατών-κόμβων στην εξαγωγή ρωσικού αερίου, ενώ παρακάμπτει πλήρως και την Τουρκία.
Από την άποψη της εθνικής ασφαλείας μας, όλοι οι αγωγοί θα μπορούσαν να θεωρηθούν όχι ανταγωνιστικοί, αλλά συμπληρωματικοί στην γεωπολιτική εικόνα της πατρίδας μας. Οι ΗΠΑ, η Ρωσία και η Ευρωπαϊκή Ένωση θα επωφελούντο από μία αναθεώρηση της ενεργειακής σχέσης στη βάση της βελτίωσης της αμοιβαίας συνεργασίας. Η Ρωσία χρειάζεται την ευρωπαϊκή ζήτηση φυσικού αερίου τόσο, όσο η Ευρωπαϊκή Ένωση χρειάζεται τη ρωσική προσφορά φυσικού αερίου.
Τέλος η ανακάλυψη μεγάλων ποσοτήτων φυσικού αερίου στα ύδατα μεταξύ της Κύπρου και Ισραήλ μετατρέπει αυτά τα κράτη, μέλη δυνητικών προμηθευτών στην Ευρώπη. Ισραήλ και Κύπρος έχουν συμφέρον να παρακάμψουν την Τουρκία και να μειώσουν την απόσταση μεταξύ των πεδίων του φυσικού αερίου και τον ευρωπαίο καταναλωτή. Τόσο οι σχέσεις όσο και η θέση της Κύπρου ισχυροποιούν τον ρόλο της Ελλάδος ως καθοριστικό διαμετακομιστικό κρίκο στην διαδρομή του φυσικού αερίου προς την Ευρώπη.
Οι υπάρχουσες διαφορές είναι ανάγκη να διευθετηθούν μέσω συνομιλιών και αποφασιστικών πολιτικών, για να αναδειχθούν οι σημαντικές στρατηγικές συνεργασίας στον τομέα της ενέργειας που μπορούν να υποκαταστήσουν πολλές άλλες αδυναμίες. Υπάρχουν αντικειμενικοί λόγοι για τους οποίους η εθνική μας στρατηγική είναι σήμερα υποχρεωμένη να έχει ως φάρο της την ενεργειακή στρατηγική σε ένα ευρύτατο φάσμα πιθανών συμμαχιών. Η διαφορά του γεωπολιτικού δυναμικού αυξάνεται συνεχώς υπέρ της Τουρκίας, και σε μερικά χρόνια θα είναι αβάσταχτη για την ελληνική πλευρά. Στην προοπτική αυτή είναι προφανές ότι μια πετυχημένη ενεργειακή πολιτική, θα αποτελούσε για την Ελλάδα σημαντικό πολλαπλασιαστή ισχύος.

Πηγή : www.drougos.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια: