Σε συμπληγάδες ο Ντάουνερ

Του Γιάννου Χαραλαμπίδη

Στις Βρυξέλλες, ο Ειδικός Σύμβουλος του ΓΓ του ΟΗΕ Αλεξάντερ Ντάουνερ έβαλε σφραγίδα στο αδιέξοδο στο οποίο βρίσκονται σήμερα οι συνομιλίες για τη λύση του Κυπριακού. Καθότι, μάλιστα, βρίσκεται μεταξύ συμπληγάδων, αναζητεί συνταγή αποφυγής κατάρρευσης της διαδικασίας. Ο κ. Ντάουνερ είχε, όπως ήταν προγραμματισμένο, επαφές με τους Υπουργούς Εξωτερικών των τριών εγγυητριών δυνάμεων - της Ελλάδας, Σταύρο Δήμα, της Βρετανίας, Γουίλιαμ Χέιγκ και της Τουρκίας Αχμέτ Νταβούτογλου. Συνομιλίες είχε και με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ειδικότερα με την Ύπατη Εκπρόσωπο της Κοινής Εξωτερικής Πολιτικής και Ασφάλειας, Βαρόνη Άστον, καθώς και με τον Επίτροπο Αρμόδιο για θέματα Διεύρυνσης, Στέφαν Φούλε. 
Τα αγκάθια των συνομιλιών

Ο κ. Ντάουνερ εξήγησε στους συνομιλητές του ότι υπάρχουν προβλήματα στο Κυπριακό, που αφορούν κυρίως στο ζήτημα της διακυβέρνησης και σε εκείνο των περιουσιών, ζητήματα τα οποία είναι συναφή με το θέμα των εξουσιών και της κατανομής τους. Το ζητούμενο είναι πώς θα διασωθεί η διαδικασία χωρίς να κηρυχθεί διακοπή και να νοηθεί ως κατάρρευση των συνομιλιών, παρότι υπάρχει αδιέξοδο.

Τα Ην. Έθνη δεν φαίνεται να επιδιώκουν την κήρυξη διακοπής των συνομιλιών, από την άλλη όμως βρίσκονται μεταξύ συμπληγάδων, αφού από τη μια η τουρκική πλευρά επιδιώκει την πολυμερή και λύση ώς την 1η Ιουλίου, ενώ η κυπριακή Κυβέρνηση δίδει την επιλογή τής συνέχισης των συνομιλιών κατά τη διάρκεια της Κυπριακής Προεδρίας. Μια θέση η οποία απορρίπτεται από τουρκικής πλευράς. 
Διαπραγματευτικές πρακτικές 
Οι επαφές του κ. Ντάουνερ έγιναν στο περιθώριο του Συμβουλίου των Υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ. Και είχαν ως στόχο την ενημέρωση και την ανταλλαγή απόψεων με όλους τους εμπλεκομένους στο Κυπριακό, από τις εγγυήτριες δυνάμεις ώς την ΕΕ και δη την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, καθότι ενδιαφέρει τους πάντες η εξεύρεση τρόπων, ώστε η όποια λύση να μην είναι αντίθετη με το κοινοτικό κεκτημένο.

Μέχρι πρότινος, επικρατούσε η διαπραγματευτική πρακτική, έδαφος έναντι εξουσίας. Τώρα, προστίθεται η πρακτική: Όσο περισσότερο έδαφος επιστραφεί στους Ελληνοκύπριους τόσο περισσότερες περιουσίες θα παραμείνουν στα χέρια των Τουρκοκυπρίων εντός του τουρκοκυπριακού συνιστώντος κράτους. Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, η πρακτική αυτή στηρίζεται στο αμοιβαίο όφελος, αφού όσο περισσότερο έδαφος επιστραφεί τόσο περισσότεροι Ελληνοκύπριοι θα επιστρέψουν υπό ελληνοκυπριακή διοίκηση, οπότε αυξάνονται οι πιθανότητες έγκρισης της συμφωνίας από τους Ελληνοκυπρίους. Ταυτοχρόνως, όσο περισσότερες περιουσίες παραμείνουν στα χέρια των Τουρκοκυπρίων και των εποίκων που θα νομιμοποιηθούν τόσο ευκολότερα θα υλοποιηθεί η τουρκική θέση περί πλειοψηφίας στον βορρά των Τουρκοκυπρίων και των εποίκων επί του πληθυσμού και του εδάφους. 
Τουρκική θέση

Το ζητούμενο για τον κ. Ντάουνερ, εξ ου και οι επαφές του, είναι η εξεύρεση τρόπων με τους οποίους θα μπορούσε να ξεπεραστεί το αδιέξοδο χωρίς να τίθεται ταφόπλακα στη διαδικασία. Πάντως, η τουρκική πλευρά και ο κ. Νταβούτογλου επιμένουν ότι θα πρέπει να συγκληθεί διεθνής διάσκεψη για το Κυπριακό που θα οδηγήσει σε λύση πριν από την 1η Ιουλίου, όταν δηλαδή η Κυπριακή Δημοκρατία θα αναλάβει την Προεδρία της ΕΕ. Διαφορετικά, η τουρκική πλευρά δεν θα συνομιλήσει με την Κυπριακή Προεδρία και δεν βλέπει λόγο συνέχισης των συνομιλιών.

Προβάλλει δε τον ισχυρισμό ότι την ευθύνη φέρει η ελληνοκυπριακή πλευρά, η οποία δεν επιθυμεί λύση, καθότι είναι βολεμένη με την ένταξη στην ΕΕ. Συνεπώς, είναι οι Βρυξέλλες όπως και ο διεθνής παράγοντας που θα πρέπει να πιέσουν την ελληνοκυπριακή πλευρά. 
Ανοικτή η Λευκωσία 
Από την άλλη, η κυπριακή Κυβέρνηση δηλώνει αντίθετη με το διπλό πάγωμα, δηλαδή της τουρκικής ενταξιακής διαδικασίας από τη μια και της διακοπής των συνομιλιών από την άλλη. Γι΄ αυτό δηλώνει ετοιμότητα να συζητεί με την Τουρκία και να συνομιλεί για το Κυπριακό κατά τη διάρκεια της Κυπριακής Προεδρίας. Η Ελλάδα και ο ΥπEξ Σταύρος Δήμας είναι ευθυγραμμισμένοι με τη Λευκωσία. Είναι, άλλωστε, πρόδηλο ότι η θέση των Αθηνών είναι αποδυναμωμένη, λόγω της οικονομικής κατάστασης στην οποία βρίσκεται η Ελλάδα.

Το Λονδίνο θέλει, αλλά...

Οι Βρετανοί, πάντως, ευνοούν την πολυμερή και το κλείσιμο του Κυπριακού, διαπιστώνουν όμως ότι αυτή η εξέλιξη σκοντάφτει στους Ελληνοκύπριους και σε επίπεδο Συμβουλίου Ασφαλείας, υπό την έννοια ότι η Ρωσία και η Κίνα θα ασκήσουν βέτο. Από την άλλη, όμως, δεν θα ήθελαν να δουν κατάρρευση, διότι το ζήτημα θα περιπλεκόταν ακόμη περισσότερο. 
Η ΕΕ θεωρεί ότι η διαδικασία βρίσκεται στα χέρια των Ην. Εθνών και ότι ο δικός της ρόλος είναι υποβοηθητικός και ότι, αφενός, είναι έτοιμη να συνδράμει στις προσπάθειες επίλυσης του Κυπριακού και, αφετέρου, θα στηρίξει τις αποφάσεις του ΟΗΕ.

Ο Επίτροπος Φούλε ενδιαφέρεται για τις επιπτώσεις που μπορεί να προκύψουν από κατάρρευση των συνομιλιών για το Κυπριακό στην τουρκική ενταξιακή πορεία. Δηλαδή, φοβάται και θέλει να αποφύγει τη μεταφορά του Κυπριακού και των όποιων αρνητικών επιπτώσεων σε επίπεδο ΕΕ. 
Τουρκική πρόκληση στο θέμα της Συρίας 
Την πλήρη στήριξη από την ΕΕ και δη από το Συμβούλιο των Υπουργών των Εξωτερικών εισέπραξε η Κυπριακή Δημοκρατία μετά από μια νέα διπλωματική πρόκληση, που είναι ενταγμένη στη λογική ότι η Άγκυρα δεν αναγνωρίζει την Κυπριακή Δημοκρατία. Η Τουρκία δεν έχει προσκαλέσει την Κυπριακή Δημοκρατία στη δεύτερη Διάσκεψη με τίτλο «Φίλοι της Συρίας», που θα πραγματοποιηθεί στις 2 Απριλίου στην Κωνσταντινούπολη.

Η Υπουργός Εξωτερικών Ερατώ Κοζάκου - Μαρκουλλή υποστήριξε ενώπιον του Συμβουλίου Υπουργών ότι η τουρκική παράλειψη δεν είναι πρόβλημα διμερές, αλλά πρόβλημα που αφορά στην ίδια την ΕΕ, μια θέση η οποία έτυχε της στήριξης και της Υπάτης Εκπροσώπου της Κοινής Εξωτερικής Πολιτικής και Ασφάλειας, Βαρόνης Άστον, καθώς και των λοιπών εταίρων επί τη βάσει της αυτονόητης αρχής ότι: Η ΕΕ αποτελείται από 27 και όχι από 26 κράτη-μέλη. Ως εκ τούτου, η Τουρκία θα πρέπει να καλέσει και την Κυπριακή Δημοκρατία, διαφορετικά θα υπάρξει πρόβλημα.

Πηγή : www.simerini.com.cy