Από τη σωστή δήλωση του Γερμανού υφυπουργού:

Ο  πολίτης Π. Λ. Παπαγαρυφάλλου

Πρόεδρος της Επιτροπής Ενημερώσεως Εθνικών Θεμάτων

(Επιστημονικό βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών

και του Δήμου Αθηναίων για τη μελέτη των

προβλημάτων της)

Χάος στην αυτοδιοίκηση. Ερασιτεχνισμός, κομματικός φαβοριτισμός, ατομικός τυχοδιωκτισμός, κομματικό νταβατζιλίκη, διαφθορά και πάει λέγοντας, συνιστούν τον καμβά πάνω στον οποίο πλέχτηκε η σημερινή εικόνα της αποσύνθεσης και της σήψης στην τοπική αυτοδιοίκηση:Σ’ αυτό το τρίτο βάθρο της δημοκρατίας, όπως έλεγε το «κυβερνητικό πρόγραμμα» του ΠΑΣΟΚ του 1981.

Το δεύτερο βάθρο ήταν ο συνδικαλισμός.

Και τα δύο αυτά «βάθρα» κατήντησαν υποπόδια κομματικών μηχανισμών και προσωπικών συμφερόντων.

Σαράντα χρόνια κομματικής και προσωπικής ασυδοσίας μετέτρεψαν αυτό το θεμέλιώδη θεσμό της πολιτικής δημοκρατίας και του δημόσιου βίου των Ελλήνων σ’ ένα απέραντο πεδίο κάθε λογής διαφθοράς και διοικητικής αναποτελεσματικότητας.

Κύριος υπεύθυνος αυτού του κοινωνιοκτόνου και εθνοκτόνου φαινομένου, η χυδαία πολιτική εξουσία,  η οποία αντιμετώπισε το θεσμό μεγνώμονα το κομματικό συμφέρον, μέσα στο οποίο συλειτουργεί και το ασύνορο προσωπικό.

Ωρύονται οι υπάλληλοι της αυτοδιοίκησης από την ορθή δήλωση του Γερμανού υφυπουργού ότι η παραγωγικότητα των υπαλλήλων της βρίσκεται στο ένα τρίτο από την παραγωγικότητα των Γερμανών συναδέλφων τους.

Κατ’ αρχάς θα ήθελα να υπογραμμίσω το γεγονός ότι η ενδημούσα διαφθορά στους κόλπους της πολιτικής εξουσίας –και όχι μόνο- επηρεάζει βαθύτατα την παραγωγικότητα ολοκλήρου της εθνικής μας οικονομίας.

Αυτή την κοινωνιολογική και πολιτική αλήθεια ανέδειξα εδώ και τρεις δεκαετίες περίπου με το άρθρο μου: «Παραγωγικότητα και σκάνδαλα δεν πάνε μαζί» («Ελευθεροτυπία», 6/4/1989).

Στο κείμενο εκείνο, το οποίο κήρυσσε τον αγώνα κατά της διαφθοράς,  κατέληγα: «Υπό το φως των δεδομένων αυτών, δεν μπορεί να γίνεται λόγος για παραγωγικότητα. Όσοι ασκούν εξουσία είναι υποχρεωμένοι να δώσουν το ηθικό παράδειγμα στην κοινωνία γιατί διαφορετικά δεν θα είναι πειστικοί στις εκκλήσεις για παραγωγικότη­τα.

Αφετηρία αυτού του ισχυρισμού υπήρξε η  διαπίστωση που λέει, όταν ο υπουργός και ο προϊστάμενος είναι διεφθαρμένος, ο κατώτερος όχι μόνο δεν έχει διάθεση για παραγωγή αλλά προσπαθεί και αυτός να τα οικονομήσει, να μιμηθεί τον ανώτερο.

Πρόκειται για ένα κοινωνιολογικό και ιστορικό γεγονός, το οποίο με τόση σαφήνεια περιέγραψε ο Γάλλος πολιτικός φιλόσοφος Σ. Μοντεσκιέ (1689-1755) γράφοντας: «Η διαφθορά κάθε κυβέρνησης αρχίζει σχεδόν πάντα με την διαφθορά των αξιωματούχων της… επειδή οι αξιωματούχοι θέλουν να κρύψουν τη δική τους διαφθορά ζητούν να διαφθείρουν και το λαό» (βλ. το κλασικό του έργο: «Το πνεύμα των  νόμων», εκδ. «Αναγνωστίδη», χ.χ. σελ. 118-119).

Από το 1989 που διατύπωσα αυτό μου το κείμενο, η διαφθορά της πολιτικής εξουσίας θέριευε από μέρα σε μέρα και μαζί μ’ αυτή θέριευε και η διαφθορά σε όλους τους θεσμούς του δημόσιου βίου των Ελλήνων και της ελληνικής κοινωνίας.

Ήταν μια κοινή πορεία, η οποία ανταποκρίνεται στη ρήση του Ισοκράτη που μας άφησε τούτη την ορθή κοινωνιολογική διαπίστωση: «Το της πόλεως ήθος ομοιύται τοις άρχουσι» (βλ. το άρθρο μου: «Η διαλεκτική της διαφθοράς μεταξύ εξουσίας και κοινωνίας» (βλ. «Πολιτικά Θέματα» της 21/5/1993).

Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με την εθνοκτόνο θεωρία και πρακτική του πελατειακού και κομματικού κράτους, πύργωσε ένα χυδαίοκράτος και μια παραλυμένη δημόσια διοίκηση. Όταν για δεκαετίες η κομματική ταυτότητα υπήρξε το διαβατήριο για τις προσλήψεις, όταν η αξιοκρατία όχι μόνο καταργήθηκε αλλά θεωρείται και ποινικό αδίκημα, είναι προφανές ότι η παραγωγικότητα έπιανε και πιάνει πάτο.

Στα πλάισια της «λειτουργίας» αυτού του άθλιου φαινομένου γιγαντώθηκε η διαφθορά και στην αυτοδιοίκηση, την οποία ανέδειξαν άπειρεςΕκθέσεις, τόσο του Ελεγκτικού Συνεδρίου όσο και του Συνηγόρου του Πολίτη.

Πρόκειται για ένα γεγονός το οποίο επισήμανε ο γράφων εδώ και δεκαετίες κόντρα στη σιωπή και την αποδοχή του φαινομένου από το σύνολο των πολιτικών κομμάτων και της ελληνικής κοινωνίας (βλ. π.χ. τα κείμενά μου: «Η Πολιτικό κόστος και πολιτική απραξία» («Ελευθεροτυπία», 19/1/1990) – «Η ευθύνη του λαού», «Πολιτικά Θέματα» 1/11/2002 – «Παραγωγικότητα και διαφθορά, «Πολιτικά Θέματα», 30/5/2003.

Εκατοντάδες  κείμενα και δεκάδες βιβλία του γράφοντος ανέδειξαν τις πολλαπλές δυσλειτουργίες της αυτοδιοίκησης, τα οποία οιπανάσχετοι υπουργοί, δήμαρχοι και υπάλληλοι έγραψαν στα υποδήματά τους (βλ. π.χ. το έργο μου: «Ιδέες – Προτάσεις – Προβληματισμοί για την τοπική αυτοδιοίκηση», εκδ. ΤΕΔΚ Ν. Λάρισας, 2003).

Μ’ όλα αυτά και άλλα πολλά, οικοδομήθηκε στην Ελλάδα της μεταπολίτευσης μια αυτοδιοίκηση με γυάλινα πόδια και χωρίς γνώση, πάνω στα κομματικά ερείπια (βλ. π.χ. τα άρθρα μου: «Οι κομματικές παρεμβάσεις στην αυτοδιοίκηση», «24 Ώρες» της 18/8/1988) – «Αυτοδιοίκηση, πολιτική ή κομματική», «Ελευθεροτυπία», 26/7/1990) κ.λπ., κ.λπ.

Είναι πρόδηλο ότι ο σφιχτός εναγκαλισμός των κομμάτων στο λαιμό της αυτοδιοίκησης «επηρέασε καταλυτικά και αρνητικά την αποσύνθεση του θεσμού», του οποίου οι υπηρέτες και λειτουργοί του, υπηρετούσαν – και  υπηρετούν- το κόμμα, τα προσωπικά και συντεχνιακά τους συμφέροντα και όχι τον «κυρίαρχο» λαό.

Να ένα παράδειγμα προσωπικής εμπειρίας: Όταν στα 1978-79 έκανα μία σειρά μαθημάτων σε περίπου ογδόντα κοινοτάρχες, τους έθεσα το εξής ερώτημα: πόσο τα κόμματα συμβάλλουν στη σωστή λειτουργία του θεσμού;

Η ομόφωνη απάντηση ήταν: «Ο κομματικός ανταγωνισμός μάς εμποδίζει ακόμη και να βάλουμε νερό στα χωριά μας»! (Τα ονόματα βρίσκονται στα χέρια μου).

Καταλήγοντας, λέω: Κομματισμός ασύνορος, ακαταλληλότητα τοπικών αρχόντων και υπαλλήλων -κατά κανόνα- και κάθε λογής καριερισμός αποτέλεσαν και αποτελούν το μαγγανοπήγαδο στο οποίο συνθλίβονται και πνίγονται οι ζωντανές κα ικανές δυνάμεις της ελληνικής κοινωνίας.

Τώρα, μαζί με τους κοπρίτες –κατά Πάγκαλο- υπαλλήλους, ωρύονται και πολλοί δημοσιογράφοι, οι οποίοι ούτε καν γνωρίζουν τι σημαίνει τοπική αυτοδιοίκηση. Γι’ αυτό και όταν θέλουν να ενημερωθούν γι’ αυτήν, καλούν τραγουδιστές, καλλιτέχνες, μπασκετ­μπολίστες και όσους σηκώνουν βάρη.

Γι’ αυτό ψόφησες Ελλάδα, στην οποία  για να υπάρξεις πρέπει να δοξάζεις τη διαφθορά, το τίποτα και το κόμμα.