Δευτέρα 14 Ιανουαρίου 2013

Ηγεσία σε κρίση

Του Κυράκου Κολοβού


Η αποστροφή του λαού στην πολιτική και στους πολιτικούς έχει εξήγηση. Δεν είναι τυχαία, ούτε κεραυνός εν αιθρία. Η σταδιακή απομάκρυνση του κόσμου από το χώρο της πολιτικής, η επικράτηση του ωχαδερφισμού, η συνειδητή επιλογή της αποχής, με την παροδική αύξηση του ενδιαφέροντος εν καιρώ εκλογών, είναι οι καρποί της αποτυχίας του πολιτικού συστήματος. Ενός συστήματος που ελέγχεται και κατευθύνεται από ανθρώπους ή ομάδα ανθρώπων. τους ηγέτες ή τις ηγεσίες αντίστοιχα.
Η οικονομική κρίση έχει αναδείξει πάρα πολλές αδυναμίες των οργανωμένων κοινωνιών παγκόσμια. Αποτελεί, σύμφωνα με στοχαστές, την κορυφή ενός παγόβουνου, του οποίου το μεγαλύτερο και πιο επικίνδυνο μέρος δεν είναι ορατό δια γυμνού οφθαλμού. Η ανικανότητα των ηγεσιών να διαχειριστούν την ίδια την κρίση, την αλληλεξάρτηση και την παγκοσμιοποίηση, τη σύγκρουση των εθνικών συμφερόντων ευρύτερα (ιδιαίτερα σε επίπεδο ΕΕ), επέδρασαν καταλυτικά ώστε να αμφισβητηθούν τα παραδοσιακά πολιτικά κόμματα και να παρατηρηθούν φυγόκεντρες δυνάμεις. Η αμφισβήτηση των κομματικών χώρων αποτελεί επιπλέον μομφή κατά των ηγετών τους. Δε γίνεται να φταίει ο οργανισμός χωρίς να φταίνε οι άνθρωποι που τον διαχειρίζονται και δη όσοι παίρνουν αποφάσεις.
Μια εκ των τραγικών συνεπειών αυτής της διολίσθησης είναι η ανάπτυξη των λεγόμενων ακροδεξιών κινημάτων. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, σχεδόν το 5% της αντιπροσώπευσης των κοινοβουλίων προέρχεται από τα αυτοπροσδιοριζόμενα «λαϊκά – εθνικιστικά» κόμματα. Μελετητές διασυνδέουν την άνοδο αυτή, συναρτήσει της οικονομικής κρίσης, με την εποχή της ανόδου του Χίτλερ. Την περίοδο του Μεσοπολέμου η Γερμανία βρισκόταν σε μια από τις δυσκολότερες περιόδους της Ιστορίας της. Εξήλθε ως η ηττημένη του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, μετατράπηκε από Αυτοκρατορία σε Δημοκρατία στηριζόμενη στο Σύνταγμα της Βαϊμάρης, βίωσε την οικονομική εξαθλίωση και τον εξευτελισμό, παρά την προσωρινή πολιτιστική και επιστημονική άνθιση που παρατηρήθηκε. Η «Μαύρη Πέμπτη» του 1929, το «κραχ» του καπιταλιστικού συστήματος των ΗΠΑ και η ακολουθούμενη Μεγάλη Ύφεση, συν τοις άλλοις, παρείχαν στο Χίτλερ το δεκανίκι της ανάδειξής του σε ηγετική μορφή. Με τη ρητορική του περί εθνικοσοσιαλισμού και τις λαϊκίστικες εξάρσεις κατάφερε από το 3% του 1928 να βρεθεί στο 42% το 1932, με τις γνωστές τραγικές συνέπειες για την ανθρωπότητα.
Η αριστερά, επί το πλείστον, προβαίνει σ’ αυτές τις διαπιστώσεις, τους παραλληλισμούς και τις αναλογίες με την περίοδο της Βαϊμάρης, περισσότερο κινδυνολογώντας παρά ανταποκρινόμενη στην πραγματικότητα. Χρησιμοποιώντας μόνο τις ομοιότητες των περιόδων, παραγνωρίζοντας βασικές διαφορές, προσπαθεί να πείσει πως δεν υπέχει ευθύνη. Η αδυναμία που παρουσιάζουν οι αριστερές κυβερνήσεις να διαχειριστούν μια κρίση, προερχόμενη από την ελεύθερη αγορά και το φιλελεύθερο οικονομικό μοντέλο, αποδείχθηκε στην Κύπρο την τελευταία πενταετία. Η γύμνια του βασιλιά και η ανικανότητα διαχείρισης, η σύγκρουση με τις «αντιλαϊκές» πολιτικές, η ασυνεννοησία για έλεγχο και παρέμβαση, οδήγησαν την κυπριακή οικονομία στο χείλος της καταστροφής. Η συνομολόγηση μνημονίου με την Τρόικα θα περάσει στην ιστορία της κυπριακής αριστεράς (ΑΚΕΛ) ως μια από τις μελανότερες σελίδες της για την οποία θα χρειαστεί ένα νέο Mea Culpa, κατά τη συνήθη πρακτική της αυτοκριτικής.
Από την άλλη, μερίδιο ευθύνης έχει και η δεξιά: Το πιο κεντροδεξιό κομμάτι (ΔηΚο) συνεργάστηκε σε μια ετερόκλητη συγκυβέρνηση μέχρις εσχάτων (βλέπε Μαρί), ενώ το δεξιότερο (ΔηΣυ) απώλεσε πολύτιμο αντιπολιτευτικό χρόνο, τόσο στην Οικονομία, αλλά, πρωτίστως στο Κυπριακό. Με τον πρόεδρο του πρώτου να προσπαθεί να κεφαλαιοποιεί συνεχώς τα οφέλη της συνεργασίας και τον αρχηγό του δεύτερου να ευελπιστεί πως όσα υποστήριξε το 2004 είχαν ευκαιρία αναβίωσης, με διαλλακτικό αριστερό πρόεδρο, έθεσαν το ερώτημα της ύπαρξης, ή μη, ηγετών που είναι ικανοί ν’ αντεπεξέλθουν και να δικαιώσουν το λαό.
Συνεπώς, αυτή η κρίση, των θεσμών και των αξιών, ως απόρροια της οικονομικής, δε θέτει μόνο ζήτημα ανάδειξης ηγετικής μορφής αλλά επαρκούς ηγεσίας για να δώσει απαντήσεις και λύσεις. Το παρελθόν απέδειξε ότι ο μεσσιανισμός λειτουργούσε διότι οι πολίτες ήταν ανυποψίαστοι και ρομαντικοί. Σήμερα είναι απογοητευμένοι και απαιτητικοί!
www.efylakas.com

Δεν υπάρχουν σχόλια: