Δημοσιογράφου-Λαογράφου
Μέλος του Δ.Σ της Επιτροπής Ενημερώσεως Εθνικών Θεμάτων
Και ξαφνικά, οι Έλληνες έμαθαν την Στρογγύλη!.. Το ανατολικώτερο (36ο06΄17΄΄ ΒΠ και 29ο38΄39΄΄ΑΜ) σημείο της ελληνικής επικρατείας σήμερα (το βορειότερο είναι το Ορμένιο Έβρου, το δυτικώτερο το νησάκι Οθρωνοί των Διαποντίων και το νοτιώτερο η Γαύδος – ψιλά γράμματα)...
Η Στρογγύλη (και όχι Στρογγυλή) ή Υψηλή είναι ένα μικρό νησάκι, μόλις 5 ν.μ. ΝΑ. από το Καστελόριζο (7 από το λιμάνι), στο Αρχιπέλαγος των Δωδεκανήσων, όπου λειτουργεί φάρος, για τον παράπλου της Καραμανίας και την προσγείωση στον λιμένα.
Εδώ καλά-καλά, οι Έλληνες δεν γνωρίζουν πού πέφτει το Καστελλόριζο... Διότι όλοι οι σχολικοί χάρτες το είχαν σε υπόμνημα, που κανείς δεν παρατηρούσε, και φυσικά δεν τοποθετούσε στην σωστή του διάσταση... Και αφού δεν γνωρίζουν πού πέφτει το Καστελλόριζο, πώς θέλετε να γνωρίζουν κατά πού πέφτει η Στρογγύλη; Χάρτης με την πραγματική διάσταση της Ελλάδος και το Καστελλόριζο για πρώτη φορά όχι σε υπόμνημα παρουσιάσθηκε στο σχολείο του Καστελλόριζου πέρυσι, και δωρίσθηκε από τον δημοτικό σύμβουλο Χαλανδρίου, κ. Β. Σταύρου, κατά την εκεί παρουσίαση του βιβλίου μου «Η Άγνωστη Μ. Ασία»!!! Οπότε καταλαβαίνετε για τι μιλάμε...
Το νησάκι, που διαθέτει σπουδαίο φάρο, με φωτοβολία 20 μίλλια, και ύψος εστίας 85 μ. από την επιφάνεια της θαλάσσης, είναι από τα λίγα σημεία, που έχουν φαροφύλακα, και πολύ καλά κάνουν, ο οποίος σήμερα αλλάζει κάθε 15 ημέρες… Παλαιότερα, είχε μόνιμη εγκατάσταση: Τις οικογένειες των φαροφυλάκων, σε φαροικίες... Ακόμη και σήμερα ζουν άνθρωποι στο Καστελλόριζο, που θιυμούνται τα ανέμελα παιδικά τους χρόνια στην Στρογγύλη!!! Υπάρχει φυσικά και παρουσία στρατιωτών μας εκεί – όπως και στην Ρω – η οποία μάλιστα ενισχύθηκε προσφάτως, λόγω λαθρομεταναστών – αυτά για όσους γράφουν περί του αντιθέτου...
Κάποτε το νησί αυτό του Αρχιπελάγους των Δωδεκανήσων είχε και 4 κατοίκους! Το μέσον υψόμετρο του νησιού φθάνει τα 60 μ.
Οικονομική δραστηριότητα
Το νησίδιο έχει μεγάλη οικονομική σημασία για τους κατοίκους του Καστελλόριζου. Στο νησί φύεται εξαιρετικό φασκόμηλο, που οι εντόπιοι το λεν λουσφακιά. Φθάνει σε ύψος το 1,5 μ. και είναι πολύ μυρωδάτο, διότι ποτίζεται από το αλμυρό νερό της θαλάσσης… Οι παλαιοί έφτιαχναν απ’ αυτό το ιαματικό ασφακόλαδο… Αυτό όταν παραθεριέψει το συλλέγουν οι κάτοικοι και κάποιοι το πουλάνει κιόλας ενισχύοντας το πενιχρό εισόδημά τους... Το ίδιο έκαμαν και με την κάππαρι που φύεται άφθονη και για τον ίδιο λόγο νοστιμότατη στο νησί...
Αλλά δεν είναι η μόνη οικονομική δραστηριότητα που συμβαίνει στο νησί.... Παραδοσιακά, εδώ και δυο αιώνες – ίσως και περισσότερο – στο νησί βόσκουν ζώα, κυρίως γίδες! Που έχουν νοστιμότατο κρέας, γιατί πίνουν θαλασσινό νερό! Σήμερα υπάρχουν περίπου 80-100 γίδες στο νησί, ιδιοκτησίας του Νικήτα Σαμσάκου...
Εκτός από το ψάρεμα, το νησί προσφέρει και πεταλίδες στους εντόπιους... Όπως κάθε μικρονησαίο έδαφος, που κείται πλάι σε κάθε μεγαλύτερο νησί είναι κι αυτό συνυφασμένο με την ζωή, την δραστηριότητα και τον πολιτισμό του νησιού, απ’ το οποίο εξαρτάται...
Αρχαιολογικός χώρος!
Ξαφνικά, λοιπόν, μάθαμε πως το νησίδιο έχει και... αρχαιολογικό χώρο! Αν και τα επίσημα στοιχεία δεν αναφέρουν τίποτε, όπως μπορείτε να ιδείτε στις ιστοσελίδες του υπουργείου! Ο «Διαρκής κατάλογος των κηρυγμένων αρχαιολογικών χώρων»... αγνοεί παντελώς το Καστελλόριζο! Στο Νότιο Αιγαίο, από το Αρχιπλελαγος των Δωδεκανήσων... αναγωρίζει μόνον... Κάλυμνο, Κάρπαθο, Κω, Ρόδο... Αγνοεί ακόμη και τις... εκκλησιές του Καστελλόριζου, οι οποίες έχουν κριθεί διατηρητέες με υπουργική απόφαση (αρ. ΥΠΠΟ/ΑΡΧ/ΒΙ/Φ29/41927/806/19.
Αλλά το θέμα μας δεν είναι το Καστελλόριζο και η Ρω. Είναι η Στρογγύλη! Ξαφνικά προέκυψε «αρχαιολογικός χώρος» - όταν κανείς δεν θυμάται ούτε καν να έχουν πατήσει αρχαιολόγοι στο νησί!..
«Aρχαιολογικός χώρος κηρύχθηκε η νησίδα Στρογγυλή (σ.σ. όπως βλέπετε την τονίζει και λάθος!), κοντά στο Καστελλόριζο, το ανατολικότερο ελληνικό έδαφος, μετά και την θετική γνωμοδότηση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου (σ.σ. στην συνεδρίαση της 3.9.13). Σε αυτό συντέλεσαν οι αρχαιότητες που υπάρχουν διάσπαρτεςστη μικρή της επιφάνεια, με πιο σημαντικές τα κατάλοιπα ενός οχυρωματικού πύργου της ελληνιστικής εποχής, που έχει επίσης εξωτερικό περίβολο και σύστημα δεξαμενών. Ο ορθογώνιος πύργος-φρυκτωρία ανήκει, όπως και οι πύργοι στο Καστελλόριζο και στη νησίδα Ρω, στο σύστημα των οχυρών που είχαν κατασκευάσει οι Ρόδιοι για τον έλεγχο των θαλάσσιων περασμάτων. Είχαν δε χρήση και τα μετέπειτα χρόνια, δηλαδή την περίοδο του Βυζαντίου, των Ιπποτών και της Οθωμανικής κυριαρχίας»...
- βλ. σχ. και «Archaeology newsroom» (5.9.2013).
Σημειώστε πως στην επίσημη ιστοσελίδα του ΚΑΣ (http://kas.culture.gr/) δεν αναρτώνται οι αποφάσεις του, οι οποίες είναι απλώς γνώμες και δεν είναι δεσμευτικές για τον κάθε υπουργό! Δηλ. ένα συμβουλευτικό σώμα, για τα μάτια... που άλλοτε λαμβάνεται υπ’ όψιν και άλλοτε όχι...
Έτσι, με περισσή υποκρισία χρόνων, αλλά και πρεμούρα, τώρα που συζητιέται το θέμα της ελληνικής ΑΟΖ, που το άτολμο ελληνικό κράτος δεν έχει ακόμη ανακηρύξει, έρχεται το θέμα της Στρογγύλης, η οποία είναι πια σύμβολο των ελληνικών συμφερόντων, και όχι απλή νησίδα (ο όρος βραχονησίδα είναι υποτιμητικός και δεν υπάρχει γεωγραφικώς)... Τυχαίο;
Έπειτα, μας λένε από το ακριτικό νησί, αν κάτι τέτοιο ήταν καλό και ωφέλιμο για το νησί, ο τ. υπ. Εξωτερικών Δημ. Αβραμόπουλος, που τόσο κόπτεται για το Καστελλόριζο και το έχει αποδείξει έμπρακτα, γιατί δεν το έκανε τόσον καιρό;
Οι σειρήνες του ραγιαδισμού ακούσθηκαν πάλι να κελαηδούν στο λυκιακό πέλαγος... Η απόφαση-γνωμοδότηση του ΚΑΣ είναι η αρχή, η κερκόπορτα...
Βέβαια, προς το παρόν η Στρογγύλη τιμήθηκε με γνωμάτευση ως αρχαιολογικός χώρος, όχι Ζώνη Α. Αυτό σημαίνει ότι, προς το παρόν, η νήσος Στρογγύλη μπορεί να έχει οικονομική ζωή (3028/2002, άρ. 13) – αλλά έπειτα από άδεια υπουργού, που μπορεί και να μην έλθει ποτέ! - και να είναι κατοικήσιμη, αν δεν συντρέχουν άλλοι λόγοι (στρατιωτικοί, κλπ.). Κανείς δεν μας διαβεβαιώνει, όμως, πως αυτό αύριο μπορεί να αλλάξει. Και επειδή βάσει της αρ. 121 παρ. 3 της Σύμβ. ΟΗΕ για το Δϊκαιο της Θάλασσας, "οι μη κατοικήσιμοι ή στερούμενοι ιδίας οικονομικής ζωής βράχοι, δεν έχουν αποκλειστική οικονομική ζώνη, ούτε υφαλοκρηπίδα", να χάσουμε βασικά, οικονομικά και εθνικά συμφέροντα στην περιοχή... Δηλ. αντί να την ενισχύσουμε προς αυτήν την κατεύθυνση την νήσο, την αποδυναμώνουμε κι άλλο...
Αυτά τα θέματα παίζουν την «μακριά γαϊδούρα»... Το ΥΠΕΞ από το 2011 μεθοδεύει τα χαρτιά του και τρώει τα νύχια του για την υπόθεση της ΑΟΖ... Και η Στρογγύλη του είναι εμπόδιο... Ή τουλάχιστον την θέτουν ως εμπόδιο αυτοί με τους οποίους πρέπει να κάτσει να διαπραγματευθεί μαζί τους (γιατί η οριοθέτηση γίνεται με συμφωνία κρατών με παρακείμενες ή αντικείμενες ακτές – εν προκειμένω την Τουρκία)... Όλα αυτά βέβαια, αφού μια κυβέρνηση έχει το σθένος και τον ανδρισμό να κάνει για την πατρίδα της το καλύτερο, δηλ. αφού πρώτα ανακηρύξει την ΑΟΖ, την στιγμή μάλιστα που έχει εδώ και χρόνια υπογράψει το Δίκαιο της Θαλάσσης!...
Ήδη το ΥΠΕΞ μετρά ένα σωρό «λάθος διατυπώσεις» στα θέματα της υφαλοκρηπίδος, όταν λ.χ. μιλούσε για «υφαλοκρηπίδα νοτίως του Καστελλόριζου…», κλπ. Το «κούρεμα της Κύπρου» είχε αντανακλαστικές θετικές επιπτώσεις στις βλέψεις της Τουρκίας στην περιοχή, καθώς και ένα ντόμινο επιπτώσεων αφελών αποφάσεων, που πάρθηκαν άνευ σχεδιασμού και στο πόδι, από ασχέτους με την περιοχή και τα γεωστρατηγικά...
Γι’ άλλη μια φορά το Καστελλόριζο και η Στρογγύλη, από την εσχατιά της Ελλάδος ευρέθησαν στο κέντρο αυτής... Αλλά μακάρι να βρίσκονταν για την ομορφιά του τοπίου τους και όχι για τα συμφέροντα που παίζονται στην πλάτη τους και τις εθνοπροδοσίες που θα γίνουν, με την κάλυψη της επιστήμης, όπως είχε πει ο Ελύτης...
Για περισσότερα: Γ. Λεκάκη «Η Μεγίστη Κισθήνη το Καστελλόριζο» (ανάτυπο) έκδ. «Αέροπος», 2006.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου