«Η τελευταία στιγμή της Δημοκρατίας»

Σταύρος Καλεντερίδης

Τον 2ο αιώνα π.Χ. η Ρωμαϊκή Republic αρχίζει και αναδεικνύεται ως η κυρίαρχη δύναμη της Μεσογείου.Το 165 π.Χ. οι Ρωμαίοι κατανικούν και καθυποτάσσουν τους Έλληνες της Μακεδονίας. Ύστερα από την νίκη της αυτή η Ρωμαϊκή Γερουσία στράφηκε εναντίον των λοιπών Ελλήνων που αρνήθηκαν να την υποστηρίξουν στον πόλεμο για την κατάληψη της Μακεδονίας, και συγκεκριμένα, εναντίον της Ρόδου.

Ως αντίποινα, και αποδεικνύοντας περίτρανα πως η οικονομική της μαχητικότητα ήταν εξίσου δεινή με την πολεμική, η Ρώμη δημιουργεί ένα πανίσχυρο λιμάνι στη Δήλο, απαλλαγμένο από φορολογία, το οποίο και δίνει στην Αθήνα να το αξιοποιήσει. Σε διάστημα λίγων μηνών, η Ρόδος παύει να είναι το εμπορικό κέντρο της Μεσογείου και καταστρέφεται οικονομικά. Παράλληλα, οι Αθηναίοι αποκτούν μεγάλο πλούτο με απότομο και άπληστο τρόπο.

Έχοντας την πλήρη υποστήριξη της Ρώμης, το Αθηναϊκό νόμισμα αναδεικνύεται ως κοινό μέσο συναλλαγής για όλο τον Ελληνικό κόσμο. Η ραγδαία ανάπτυξη του εμπορίου ωφελεί κυρίως τη Ρώμη, ως Υπερδύναμη του τότε κόσμου (όπως ακριβώς γίνεται και σήμερα με τις Η.Π.Α.), και τα λιμάνια των Αθηνών και της Δήλου γεμίζουν με Ιταλικά και Ρωμαϊκά εμπορικά πλοία. Η ανερχόμενη οικονομική ελίτ των Αθηνών, αρχίζει για πρώτη φορά να ονειρεύεται. Αυτή τη φορά όμως τα όνειρα δεν ήταν για πολιτισμό ή Δημοκρατία, αλλά για την μόνη εναπομείνασα επιλογή: το κυνήγι του κέρδους και του αδίστακτου πλουτισμού.

Η άνοδος της ελίτ αυτής προφανώς δεν ξάφνιαζε κανέναν την εποχή που η Δημοκρατία ήταν ανύπαρκτη και η Republic κυριαρχούσε. Ωστόσο, για τη γενέτειρα και το λίκνο της Δημοκρατίας, η εμφάνιση του πολιτεύματος της Republic αποτελούσε ξεκάθαρη ύβρη και ο πληθυσμός των Αθηνών διψούσε για Ελευθερία και Δημοκρατία. Η απόλυτη προσβολή όμως πραγματοποιήθηκε από την Ρωμαϊκή Γερουσία, η οποία επέτρεψε τη λειτουργία κάποιων ελάχιστων Δημοκρατικών θεσμών στην Αθήνα, για να την καταστήσει ένα τουριστικό θεματικό πάρκο στο οποίο οι νέοι Ρωμαίοι θα μπορούσαν να ταξιδέψουν και να βιώσουν την Ελληνική ιστορία! Οι θεσμοί που είχαν επιβιώσει ήταν οι πλέον Ολιγαρχικοί του Αθηναϊκού Πολιτεύματος, όπως ο Άρειος Πάγος και οι εκλεγμένοι (και όχι κληρωτοί) αντιπρόσωποι. Βασικά δηλαδή στοιχεία πολιτεύματος Republic. Το μονοδιάστατο αυτό εκλογικό σύστημα είχε ως αποτέλεσμα την συγκέντρωση πολιτικής ισχύος στα χέρια λίγων, πλούσιων και επιφανών ανδρών, αλλά και των δηλημόνων, όπως ακριβώς συνέβαινε και στη Ρώμη. Από την άλλη, τα δημοκρατικά ψήγματα τα οποία είχαν επιτραπεί στην Αθήνα, ήταν στην ουσία δημοκρατικοφανή δώρα, άνευ ουσίας και νοήματος, ικανά να βυθίζουν τους πολίτες στον πολιτικό λήθαργο και να τους καθυποτάσσουν στην οικονομική ελίτ της Αθήνας και την πολιτική ηγεσία των Ρωμαίων (οι συσχετισμοί με το σήμερα είναι εκτυφλωτικοί). Το ποτήρι ξεχείλισε όταν η Αθήνα άρχισε να φαντάζει λιγότερο με μουσείο και περισσότερο με ζωολογικό κήπο, όπου οι Δημοκρατικές ιδέες και οι υποδουλωμένοι πολίτες έμοιαζαν με εκθέματα στα Ρωμαϊκά κλουβιά.

Συγκεκριμένα, με απόφαση της Ρώμης τα Αθηναϊκά ιερά είχαν κλείσει, ενώ είχαν επίσης απαγορευτεί οι εορτασμοί και τα μυστήρια (Ελευσίνια, κτλ.). Οι Αθηναίοι υπέστησαν επίσης το κλείσιμο των γυμναστηρίων, των θεάτρων και των δικαστηρίων τους. Η Πνύκα, το κέντρο της βούλησης των Πολιτών μέσω της Εκκλησίας του Δήμου δεν χρησιμοποιείτο, ενώ οι φιλοσοφικές σχολές ήταν φιμωμένες από τη Ρωμαϊκή λογοκρισία. Στην πολιτική κατάσταση, οι Ρωμαίοι είχαν απαγορεύσει την εκλογή Αρχόντων, κάτι που οι Αθηναίοι αποκαλούσαν αναρχία (δίχως Άρχοντες). Είναι φανερό από τις ομοιότητες πως οι σημερινές δοκιμασίες του έθνους μας δεν είναι πρωτοφανείς για τους Έλληνες.

Την εποχή αυτή, λοιπόν, οι μόνοι που αποφάσισαν να αντιδράσουν ήταν οι φιλόσοφοι. Έχοντας επιτύχει μια Πλατωνική μέθεξη Φιλόσοφου και πολιτικού, οι Περιπατητικοί φιλόσοφοι Αθηνίων και Απελλικών αποφάσισαν να επιφέρουν Αριστοτελικές μεταρρυθμίσεις στην πόλη τους. Ο Αθηνίων, φιλόσοφος και ρήτορας, μιλώντας από το Βήμα της Αγοράς, κάλεσε τους Αθηναίους να αντισταθούν στην αναρχία και τον εκμαυλισμό της πόλης τους. Ενθουσιασμένοι οι Αθηναίοι Πολίτες τον εξέλεξαν αμέσως Στρατηγό. Οι φιλόσοφοι Απελλικών και Αθηνίων, πέραν της ακαδημαϊκής κοινότητας, εκπροσωπούσαν και μία άλλη ανερχόμενη μερίδα των Αθηνών: αυτή των Αθηναίων και μη, Πολιτών, με περιορισμένες οικονομικές δυνατότητες και δικαιώματα που απαιτούσαν Ισότητα. Κινούμενοι άμεσα, οι Περιπατητικοί παρουσίασαν Συνταγματικές μεταρρυθμίσεις στην Αθήνα, οι οποίες έσπασαν το παραδοσιακό μονοπώλιο της πολιτικής εξουσίας από τις οικονομικές ελίτ, επέστρεψαν τη δύναμη στα χέρια των Πολιτών και αναστήλωσαν την Δημοκρατία. Η Αθηναϊκή οικονομική ελίτ που για δεκαετίες επιβουλεύονταν τους πολίτες, διακρίνοντας τον κίνδυνο, έσπευσε να εγκαταλείψει την πόλη και να ζητήσει πολιτικό άσυλο και προστασία στην πατριαρχική Ρώμη. Τον ίδιο δρόμο βέβαια ακολούθησαν και οι Ρωμαίοι επιχειρηματίες που διοικούσαν και καταδυνάστευαν τη Δημοκρατική Πρωτεύουσα.

Η αναγέννηση της Δημοκρατίας συνδυάστηκε με εορτασμούς και συγκίνηση. Ταυτόχρονα όμως συνδυάστηκε και με τη συμμαχία της Αθήνας με τον απόλυτο εχθρό της Ρώμης, τον Βασιλιά του Πόντου, Μιθριδάτη. Ο περσικής καταγωγής βασιλέας των Ελλήνων του Πόντου, ονειρευόταν τον εαυτό του ως σύγχρονο Αλέξανδρο και κατακτητή των Ρωμαίων. Έχοντας απελευθερώσει τα παράλια της Μικράς Ασίας από Ρωμαϊκά χέρια, ο Μιθριδάτης ζήτησε από τους Αθηναίους να επαναστατήσουν, ενώ τους υποσχέθηκε πως θα τους επέτρεπε να διατηρήσουν τη Δημοκρατία τους. Οι δύο πλευρές συνειδητοποίησαν ότι χρειαζόταν η μία την άλλη. Οι μεν Αθηναίοι γνώριζαν πως δεν θα μπορούσαν να αναστηλώσουν τη Δημοκρατία τους όσο τελούσαν υπό Ρωμαϊκό ζυγό, ενώ ο δε Μιθριδάτης επιθυμούσε να χρησιμοποιήσει την Αθηναϊκή επανάσταση ως αντιπερισπασμό απέναντι στα Ρωμαϊκά στρατεύματα.Το 88 π.Χ. η Αθήνα κήρυξε την Ανεξαρτησία της και οι δύο πλευρές επισφράγισαν τη συμμαχία τους έχοντας τα μάτια της Ρώμης καρφωμένα πάνω τους.

Η χαρά των Αθηναίων δεν έμελλε να διαρκέσει για πολύ. Την άνοιξη του 87 π.Χ. ο Lucius Cornelius Sulla (Σύλλας), ο Ερημωτής των Ελλήνων, αποβιβάστηκε στην Ελλάδα. Έχοντας υπερισχύσει στην πολιτική του διαμάχη με τον πρώην αρχηγό του, Μάριο, ο Σύλλας κατέφθασε στην Αθήνα απολαμβάνοντας την πλήρη υποστήριξη της Ρωμαϊκής Γερουσίας. Αν και οι εντολές που είχε ήταν να καταπνίξει την επανάσταση, η βδελυγμία που ένοιωθε για το Ελληνικό πνεύμα και το Ελληνικό ιδεώδες της Δημοκρατίας προδιέγραψε την επικείμενη σφαγή. Ο τυχερός (αυτοαποκαλείτο Felix), ικανότατος και αδίστακτος Ρωμαίος Στρατηγός, είχε κάτω από τις διαταγές του πέντε από τις ισχυρότερες Ρωμαϊκές λεγεώνες όλων των εποχών. Όταν αντίκρισε τα τείχη των Αθηνών, ο Σύλλας διέταξε τους στρατιώτες του να ξεριζώσουν τις αρχαίες ελιές κάτω από τις οποίες δίδαξε ο Πλάτωνας και ο Αριστοτέλης και να φτιάξουν πολιορκητικές μηχανές. Ο φρικτός λιμός που έπληξε την πόλη ήταν αυτός που άνοιξε τις πύλες των Αθηνών στις μαινόμενες Ρωμαϊκές λεγεώνες. Ο Σύλλας έδωσε την άδεια στους στρατιώτες του να ληστέψουν και να σκοτώσουν κατά το δοκούν, όμως οι περήφανοι Αθηναίοι δεν σκόπευαν να του κάνουν τη χάρη. Κανείς δεν είχε ξεχάσει την απάνθρωπη και βέβηλη καταστροφή της ένδοξης Κορίνθου από τον Σύλλα, και για το λόγο αυτό, πολλοί Αθηναίοι, αρνούμενοι να δεχτούν μια αντίστοιχη μοίρα, αψήφησαν τη Ρωμαϊκή σπάθα και αποφάσισαν να αυτοκτονήσουν. Μετά την πράξη αυτή, το μίσος του Σύλλα δεν είχε όρια. Το λιμάνι του Πειραιά έγινε συντρίμμια, η Ακρόπολη καταληστεύτηκε, και όσοι συμμετείχαν στην Δημοκρατική κυβέρνηση σφαγιάστηκαν, ενώ οι υποστηρικτές τους έχασαν τα πολιτικά τους δικαιώματα. Αποχωρώντας, ο Ρωμαίος στρατηγός, και καθώς το αίμα έρρεε από το κέντρο των Αθηνών προς τα προάστια, διέταξε την επιστροφή της εξουσίας στην Αθηναϊκή οικονομική ελίτ που είχε αυτοεξοριστεί στη Ρώμη. Η Republic είχε νικήσει.

Η εκδίκηση όμως εναντίον των Πολιτών που τόλμησαν ευθαρσώς να πολεμήσουν για τη Δημοκρατία δεν τελείωσε εδώ. Έχοντας εξοντώσει το Μιθριδατικό στρατό, ο Σύλλας επέστρεψε στην Αθήνα το 84 π.Χ. για να ληστέψει με την ησυχία του την πολιτιστική πρωτεύουσα της ανθρωπότητας. Οι στύλοι στο Ναό του Διός ξηλώθηκαν και μεταφέρθηκαν στη Ρώμη, οι αθλητές των Ολυμπιακών αγώνων υποδουλώθηκαν και στάλθηκαν στην πρωτεύουσα της Republic για να τσακιστεί το Ολυμπιακό πνεύμα και ιδεώδες, ενώ οι περίφημες Αθηναϊκές βιβλιοθήκες με τον ακαδημαϊκό και πολιτιστικό πλούτο ξεγυμνώθηκαν και έγιναν ερείπια. Πλέον, αν κάποιος από τον γνωστό κόσμο επιθυμούσε να σπουδάσει τις διδαχές του Αριστοτέλη, έπρεπε να πάει στη Ρώμη. Η εκδίκηση του Σύλλα εναντίον της Ελληνικής φιλοσοφίας ήταν γλυκιά.

Κάπως έτσι σύντομα και άδοξα έσβησε η τελευταία στιγμή της Δημοκρατίας στην Ελλάδα. Έχοντας υπομείνει για χρόνια τον Ολιγαρχικό ζυγό των οικονομικών ελίτ (εσωτερικών και αλλότριων), το 88 π.Χ. οι ελευθερόφρονες Αθηναίοι αποτίναξαν τον ζυγό και ύψωσαν τη σημαία της Δημοκρατίας, της Ισότητας, της Ελευθερίας και της Ανεξαρτησίας. Αφ’ ενός το κυνήγι του κέρδους και αφ’ ετέρου η επέλαση ξένων στρατών, επέφεραν τη θανάτωση της Δημοκρατίας στη πόλη που πρώτη την εμπνεύστηκε και που με αυτή μεγαλούργησε. Η Ελλάδα, ως ενωμένη χώρα πλέον, θα οδηγηθεί στους επόμενους αιώνες από το ένα μοναρχικό πολίτευμα στο άλλο για να καταλήξει το 1974 σε μία εισαγόμενη Republic του χαμηλότερου επιπέδου και ποιότητας. Σε ένα πολιτικό σύστημα και Σύνταγμα που συντηρεί τις άθλιες και ανθελληνικές πολιτικοοικονομικές ελίτ και καταδυναστεύει τις ζωές μας μέχρι και σήμερα.

Ας τονιστεί και ας καταστεί σαφές λοιπόν πως η τελευταία στιγμή της μίας και πραγματικής Δημοκρατίας για τους Έλληνες ήταν στην Αθήνα του 88 π.Χ. Αυτή είναι η ιστορική μας αλήθεια. Από τότε η χώρα μας δεν έχει γευτεί ξανά τους πολιτικούς καρπούς του Ελληνικού αυτού πολιτεύματος. Η σημερινή και σύγχρονη Republic είναι πραγματικά ένα πολιτικό έκτρωμα το οποίο έχει επιβληθεί στην πατρίδα μας και εξυπηρετεί αποκλειστικά και μόνο τις Ελληνικές αλλά και αλλότριες ελίτ και τα συμφέροντά τους με ένα διαχρονικό τρόπο που μας καθιστά περίοικους στην ίδια μας τη χώρα.Όπως συνέβαινε και επί Ρωμαϊκής κατοχής, οι εναπομείναντες κίβδηλοι δημοκρατικοί θεσμοί του σήμερα είναι δημοκρατικοφανή ψήγματα που ενώ δίνουν την εντύπωση ελευθερίας, ουσιαστικά σφετερίζονται την έννοια της Δημοκρατίας και υποδουλώνουν περισσότερο την Ελλάδα στους κοινοβουλευτικούς μας «αντιπρόσωπους» και τα αφεντικά της «πολιτισμένης Δύσης». Οι αντίστοιχοι πολιτικοί και επιχειρηματίες που δρούσαν ως δωσίλογοι εναντίον μας στους Ρωμαίους, μηδίζουν και σήμερα και εκμεταλλεύονται τη χώρα και τους Πολίτες της. Οι αντίστοιχοι απάτριδες πολιτικοί και επιχειρηματίες θα σπεύσουν να φύγουν μακριά (κάποιοι το έχουν ήδη κάνει) όταν εμείς οι Πολίτες ανακτήσουμε την πολιτική εξουσία της χώρας μας και επαναφέρουμε τη Δημοκρατία ως πολίτευμα μετά από 2.000 χρόνια απουσίας. Το αμάρτημα της παγκόσμιας Δημοκρατικής απουσίας ευτυχώς είναι ιάσιμο και οι πρωταγωνιστές θα είναι για ακόμη μια φορά οι Έλληνες.

Η Δημοκρατία φαίνεται να έχει αποτύχει και είτε απουσιάζει είτε διαστρεβλώνεται σε παγκόσμιο επίπεδο. Η Republic φαίνεται να έχει νικήσει και επικρατήσει. Η Δημοκρατική αναγέννηση, λοιπόν, προς όφελος της Ελλάδας αλλά και της ανθρωπότητας, είναι ιερή αποστολή και πεπρωμένο των Ελλήνων Πολιτών. Η Ελλάδα χρειάζεται νέο, Ελληνικό και επιτέλους Δημοκρατικό πολίτευμα και Σύνταγμα.

Για την ηθική νίκη και επικράτηση της Δημοκρατίας.

Υ. Γ.: Αυτοί που περιμέναμε, είμαστε εμείς οι ίδιοι. Για το πώς, που και γιατί, email στο dimokratiaideon@gmail.com

*SPQR είναι το ακρωνύμιο από τη λατινική φράση Senātus Populusque Rōmānus που σημαίνει «Ο Λαός και η Σύγκλητος της Ρώμης», κατά τα χρόνια της Ρωμαϊκής Δημοκρατίας. Το ακρωνύμιο αυτό χρησίμευε ως υπογραφή της κυβέρνησης και το χρησιμοποιούσαν σε νομίσματα, επιγραφές σε μνημεία και δημόσια κτίρια. Η φράση αυτή χρησιμοποιήθηκε πολλές φορές από τον Κικέρωνα και τον Τίτο Λίβιο. Το ακρωνύμιο παρέμεινε σε χρήση και κατά την περίοδο της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας.

Σήμερα αποτελεί το έμβλημα της πόλης της Ρώμη

‘Ινφογνώμων Πολιτικά’