Του Σταύρου Λυγερού
Η πρωτοφανής συγκεντρώσεις, στο σύνταγμα, απέδειξαν ότι το κίνημα των «Αγανακτισμένων» δεν είναι πυροτέχνημα. Αντιθέτως, εξελίσσεται στο όχημα, μέσα από το οποίο εκφράζεται διάχυτη η οργή της μικρομεσαίας ελληνικής «θάλασσας», που συνειδητοποιεί ότι κατεδαφίζονται οι πιο στοιχειώδεις σταθερές του βίου της. Πολίτες, που πριν από ένα χρόνο αντιμετώπιζαν το Μνημόνιο σαν αναγκαίο κακό και υπέστησαν χωρίς αντίδραση θυσίες για να ξεπεραστεί η κρίση, σήμερα κινητοποιούνται από το ένστικτο της κοινωνικής αυτοσυντήρησης κι από ένα αίσθημα βαθιάς ταπείνωσης και αδιεξόδου.
Με βάση τα παραδοσιακά κριτήρια, το κίνημα των «Αγανακτισμένων» μοιάζει απολίτικο. Έτσι το κρίνουν κυρίως οι πολιτικοποιημένοι μεγαλύτερων ηλικιών, οι οποίοι έχουν μάθει να κρίνουν με τα μέτρα της δικής τους πολιτικής εμπειρίας. Κάθε νέα γενιά δημιουργεί, όμως, τα δικά της πολιτικά γεγονότα μέσα από τους δικούς της δρόμους και με μορφές που δεν αντιγράφουν το παρελθόν. Στην πραγματικότητα, λοιπόν, οι «Αγανακτισμένοι» είναι κατεξοχήν πολιτικό κίνημα. Πηγάζουν από τη «βαθιά» κοινωνία και απηχούν τη διέγερση της σιωπηλής πλειοψηφίας, που βλέπει ότι απειλείται με συντριβή.
Ένα τέτοιο κίνημα, που προκαλείται από τόσο υπαρξιακές αιτίες, δεν θα μπορούσε να είναι τίποτε άλλο από αυθόρμητο, ιδεολογικά ποικιλόχρωμο και πολιτικά α-δέσποτο. Γι’ αυτό και η ανθρωπογεωγραφία και τα σύμβολά του είναι πολύ διαφορετικά από τα αντίστοιχα των παραδοσιακών διαδηλώσεων. Πρωταγωνιστές δεν είναι οι «επαγγελματίες» διαδηλωτές της Αριστεράς και των συνδικάτων, αλλά άνθρωποι χωρίς «θητεία» στο πεζοδρόμιο. Αυτός είναι ο λόγος που, αντί για πανό και κόκκινες σημαίες, βλέπεις ελληνικές σημαίες και ακούς τον Εθνικό Ύμνο. Αυτός είναι ο λόγος που εδώ και πολλά χρόνια, αντί για μολότοφ, έχουμε ξαφνικά μία επαναλαμβανόμενη γιγαντιαία ειρηνική διαμαρτυρία. Η μαζική κάθοδος της σιω πηλής πλειοψηφίας στις πλατείες έχει όλες τις προϋποθέσεις να προκαλέσει πολιτικές εξελίξεις.
Είναι αξιοσημείωτη η εμφανής τάση των ελίτ να υποτιμήσουν ή και να διαστρεβλώσουν το κίνημα των «Αγανακτισμένων». Το κατηγορούν ότι τα συνθήματά του είναι αφελή και όχι «πολιτικώς ορθά». Το κατηγορούν ακόμα και για το γεγονός ότι δεν έχει εναλλακτική πολιτική πρόταση! Είναι γελοίο να ζητάς από ένα αυθόρμητο λαϊκό συλλαλητήριο ακριβοζυγισμένα συνθήματα και πολιτικές προτάσεις. Οι «Αγανακτισμένοι» δεν είναι κόμμα με θέσεις, που διεκδικεί την ψήφο. Είναι ένα ετερόκλητο ποικιλόχρωμο κίνημα διαμαρτυρίας. Απλοί άνθρωποι κατηγορούν την κυβέρνηση και το πολιτικό σύστημα, επειδή τους καταστρέφει ή απειλεί να τους καταστρέψει τη ζωή. Τόσο απλό και τόσο καταλυτικό.
Προφανώς, οι ίδιοι άνθρωποι ψήφισαν τα κόμματα που έφεραν την Ελλάδα στο χείλος του γκρεμού. Προφανώς, πολλοί απ’ αυτούς που διαδηλώνουν στο Σύνταγμα δεν ήταν υπόδειγμα πολίτη. Είναι βαθιά υποκρισία, όμως, να επιρρίπτεται σε αυτούς η ευθύνη. Οι μεγάλοι ωφελημένοι από το κλεπτοκρατικό, σπάταλο και ανορθολογικό μοντέλο ήταν τα διαπλεκόμενα συμφέροντα και όχι τα μικρά «ψάρια», που σήμερα καλούνται να πληρώσουν ολόκληρο το λογαριασμό.
Το κίνημα των «Αγανακτισμένων» προέκυψε τώρα, επειδή τώρα γίνεται εξόφθαλμο το αδιέξοδο. Ακολουθώντας πάγια συνταγή, η κυβέρνηση Παπανδρέου εφάρμοσε από τα τέλη του 2009 την τακτική του σοκ. Κατάφερε να ακινητοποιήσει την κοινωνία και να την καταστήσει ευάλωτη στην επιβολή πολιτικών, που σε κανονικές συνθήκες θα προκαλούσαν εκτεταμένες και έντονες αντιδράσεις. Η αποτυχία της κυβερνητικής πολιτικής, όμως, να φέρει το σωτήριο αποτέλεσμα που είχε υποσχεθεί εξουδετέρωσε την επήρεια του σοκ και το εκβιαστικό δίλημμα «Μνημόνιο ή χρεοκοπία».
Οι κλασικές κινητοποιήσεις των συνδικάτων έχουν εδώ και πολύ καιρό απαξιωθεί και, ως εκ τούτου, δεν προσφέρονταν ως όχημα για την έκφραση της διάχυτης κοινωνικής οργής, που προκαλούν η μαζική πτώχευση των μικρομεσαίων και το κύμα των απολύσεων. Από τη δεξαμενή της κοινωνικής οργής ξεπήδησε το κίνημα «Δεν Πληρώνω». Από την ίδια δεξαμενή πηγάζει και το πολύ πιο ευρύ κίνημα των «Αγανακτισμένων». Ούτε το ένα ούτε το άλλο θα είχαν εκδηλωθεί, εάν δεν είχε μεσολαβήσει όχι μόνο η οξύτατη κρίση, αλλά και η κλιμακούμενη απονομιμοποίηση της εξουσίας.
Ολοένα και περισσότεροι πολίτες θεωρούν ότι το υφιστάμενο πολιτικό σύστημα δεν δρα για το συμφέρον της κοινωνίας. Η προσγείωση από τις κυβερνητικές ρητορείες περί «ισχυρής οικονομίας» στην πραγματικότητα του κραχ είναι ανώμαλη και επώδυνη. Το φόβητρο της χρεοκοπίας συνεχίζει να τρομοκρατεί τα νοικοκυριά, αλλά ολοένα και λιγότερο εμποδίζει την εκδήλωση της κοινωνικής οργής. Οι εξουσιαστικές ελίτ και οι διάφοροι φιλελεύθεροι, που απεχθάνονται το πλήθος, έπρεπε να κατηγορούν τον εαυτό τους. Ό,τι έσπειραν, αυτό θα θερίσουν.
Πηγή : http://www.epikaira.gr/
Η πρωτοφανής συγκεντρώσεις, στο σύνταγμα, απέδειξαν ότι το κίνημα των «Αγανακτισμένων» δεν είναι πυροτέχνημα. Αντιθέτως, εξελίσσεται στο όχημα, μέσα από το οποίο εκφράζεται διάχυτη η οργή της μικρομεσαίας ελληνικής «θάλασσας», που συνειδητοποιεί ότι κατεδαφίζονται οι πιο στοιχειώδεις σταθερές του βίου της. Πολίτες, που πριν από ένα χρόνο αντιμετώπιζαν το Μνημόνιο σαν αναγκαίο κακό και υπέστησαν χωρίς αντίδραση θυσίες για να ξεπεραστεί η κρίση, σήμερα κινητοποιούνται από το ένστικτο της κοινωνικής αυτοσυντήρησης κι από ένα αίσθημα βαθιάς ταπείνωσης και αδιεξόδου.
Με βάση τα παραδοσιακά κριτήρια, το κίνημα των «Αγανακτισμένων» μοιάζει απολίτικο. Έτσι το κρίνουν κυρίως οι πολιτικοποιημένοι μεγαλύτερων ηλικιών, οι οποίοι έχουν μάθει να κρίνουν με τα μέτρα της δικής τους πολιτικής εμπειρίας. Κάθε νέα γενιά δημιουργεί, όμως, τα δικά της πολιτικά γεγονότα μέσα από τους δικούς της δρόμους και με μορφές που δεν αντιγράφουν το παρελθόν. Στην πραγματικότητα, λοιπόν, οι «Αγανακτισμένοι» είναι κατεξοχήν πολιτικό κίνημα. Πηγάζουν από τη «βαθιά» κοινωνία και απηχούν τη διέγερση της σιωπηλής πλειοψηφίας, που βλέπει ότι απειλείται με συντριβή.
Ένα τέτοιο κίνημα, που προκαλείται από τόσο υπαρξιακές αιτίες, δεν θα μπορούσε να είναι τίποτε άλλο από αυθόρμητο, ιδεολογικά ποικιλόχρωμο και πολιτικά α-δέσποτο. Γι’ αυτό και η ανθρωπογεωγραφία και τα σύμβολά του είναι πολύ διαφορετικά από τα αντίστοιχα των παραδοσιακών διαδηλώσεων. Πρωταγωνιστές δεν είναι οι «επαγγελματίες» διαδηλωτές της Αριστεράς και των συνδικάτων, αλλά άνθρωποι χωρίς «θητεία» στο πεζοδρόμιο. Αυτός είναι ο λόγος που, αντί για πανό και κόκκινες σημαίες, βλέπεις ελληνικές σημαίες και ακούς τον Εθνικό Ύμνο. Αυτός είναι ο λόγος που εδώ και πολλά χρόνια, αντί για μολότοφ, έχουμε ξαφνικά μία επαναλαμβανόμενη γιγαντιαία ειρηνική διαμαρτυρία. Η μαζική κάθοδος της σιω πηλής πλειοψηφίας στις πλατείες έχει όλες τις προϋποθέσεις να προκαλέσει πολιτικές εξελίξεις.
Είναι αξιοσημείωτη η εμφανής τάση των ελίτ να υποτιμήσουν ή και να διαστρεβλώσουν το κίνημα των «Αγανακτισμένων». Το κατηγορούν ότι τα συνθήματά του είναι αφελή και όχι «πολιτικώς ορθά». Το κατηγορούν ακόμα και για το γεγονός ότι δεν έχει εναλλακτική πολιτική πρόταση! Είναι γελοίο να ζητάς από ένα αυθόρμητο λαϊκό συλλαλητήριο ακριβοζυγισμένα συνθήματα και πολιτικές προτάσεις. Οι «Αγανακτισμένοι» δεν είναι κόμμα με θέσεις, που διεκδικεί την ψήφο. Είναι ένα ετερόκλητο ποικιλόχρωμο κίνημα διαμαρτυρίας. Απλοί άνθρωποι κατηγορούν την κυβέρνηση και το πολιτικό σύστημα, επειδή τους καταστρέφει ή απειλεί να τους καταστρέψει τη ζωή. Τόσο απλό και τόσο καταλυτικό.
Προφανώς, οι ίδιοι άνθρωποι ψήφισαν τα κόμματα που έφεραν την Ελλάδα στο χείλος του γκρεμού. Προφανώς, πολλοί απ’ αυτούς που διαδηλώνουν στο Σύνταγμα δεν ήταν υπόδειγμα πολίτη. Είναι βαθιά υποκρισία, όμως, να επιρρίπτεται σε αυτούς η ευθύνη. Οι μεγάλοι ωφελημένοι από το κλεπτοκρατικό, σπάταλο και ανορθολογικό μοντέλο ήταν τα διαπλεκόμενα συμφέροντα και όχι τα μικρά «ψάρια», που σήμερα καλούνται να πληρώσουν ολόκληρο το λογαριασμό.
Το κίνημα των «Αγανακτισμένων» προέκυψε τώρα, επειδή τώρα γίνεται εξόφθαλμο το αδιέξοδο. Ακολουθώντας πάγια συνταγή, η κυβέρνηση Παπανδρέου εφάρμοσε από τα τέλη του 2009 την τακτική του σοκ. Κατάφερε να ακινητοποιήσει την κοινωνία και να την καταστήσει ευάλωτη στην επιβολή πολιτικών, που σε κανονικές συνθήκες θα προκαλούσαν εκτεταμένες και έντονες αντιδράσεις. Η αποτυχία της κυβερνητικής πολιτικής, όμως, να φέρει το σωτήριο αποτέλεσμα που είχε υποσχεθεί εξουδετέρωσε την επήρεια του σοκ και το εκβιαστικό δίλημμα «Μνημόνιο ή χρεοκοπία».
Οι κλασικές κινητοποιήσεις των συνδικάτων έχουν εδώ και πολύ καιρό απαξιωθεί και, ως εκ τούτου, δεν προσφέρονταν ως όχημα για την έκφραση της διάχυτης κοινωνικής οργής, που προκαλούν η μαζική πτώχευση των μικρομεσαίων και το κύμα των απολύσεων. Από τη δεξαμενή της κοινωνικής οργής ξεπήδησε το κίνημα «Δεν Πληρώνω». Από την ίδια δεξαμενή πηγάζει και το πολύ πιο ευρύ κίνημα των «Αγανακτισμένων». Ούτε το ένα ούτε το άλλο θα είχαν εκδηλωθεί, εάν δεν είχε μεσολαβήσει όχι μόνο η οξύτατη κρίση, αλλά και η κλιμακούμενη απονομιμοποίηση της εξουσίας.
Ολοένα και περισσότεροι πολίτες θεωρούν ότι το υφιστάμενο πολιτικό σύστημα δεν δρα για το συμφέρον της κοινωνίας. Η προσγείωση από τις κυβερνητικές ρητορείες περί «ισχυρής οικονομίας» στην πραγματικότητα του κραχ είναι ανώμαλη και επώδυνη. Το φόβητρο της χρεοκοπίας συνεχίζει να τρομοκρατεί τα νοικοκυριά, αλλά ολοένα και λιγότερο εμποδίζει την εκδήλωση της κοινωνικής οργής. Οι εξουσιαστικές ελίτ και οι διάφοροι φιλελεύθεροι, που απεχθάνονται το πλήθος, έπρεπε να κατηγορούν τον εαυτό τους. Ό,τι έσπειραν, αυτό θα θερίσουν.
Πηγή : http://www.epikaira.gr/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου