Τουρκο-Τουρισμός 2013: ένα βασικό οικονομικό όπλο της νεοθωμανικής πολιτικής της Τουρκίας

                             του Κώστα Πικραμένου*

   Το πολύ ενδιαφέρον κείμενο που ακολουθεί, δεν έχει ίσως άμεση σχέση με τη δράση του Τουρκικού Προξενείου Κομοτηνής και γενικότερα την τουρκική κινητικότητα σχετικά με την ελληνική Θράκη. Με μια δεύτερη ανάγνωση ωστόσο αποδεικνύεται άκρως σχετικό, καθώς αναφέρεται σε ένα θέμα που αποτελεί κύρια αιχμή της σύγχρονης νεοθωμανικής πολιτικής της Τουρκίας απέναντι στη χώρα μας: την οικονομική και πολιτιστική απόπειρα διείσδυσης μέσω του (θρησκευτικού) Τουρισμού. Μια απόπειρα, που αναμένεται να κλιμακωθεί στους επόμενους μήνες τόσο στη Βόρεια Ελλάδα (άρα και στη Θράκη), όσο ασφαλώς και στα νησιά του Αιγαίου…

    Πολύ πρόσφατα πραγματοποιήθηκε στην Πόλη η ετήσια Διεθνής Έκθεση Τουρισμού ΕΜΜΙΤ 2013. Πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα εκθεσιακά forum που λαμβάνουν χώρα στην Τουρκία όπου τα τελευταία χρόνια συμμετέχουν και Ελληνικοί φορείς. Φέτος υπήρξε σημαντική «αναβάθμιση» της Ελληνικής αντιπροσωπείας καθώς Δήμοι, Επιμελητήρια, Ξενοδοχεία και Οργανισμοί Τουριστικής Προβολής είχαν το δικό τους «περίπτερο».

    Συγκεκριμένα, συμμετείχαν οι κάτωθι φορείς:

1. 1.    Τουριστικός Οργανισμός Θεσσαλονίκης (Μπουτάρης)
2. 2.    Τουριστικός Οργανισμός Ρόδου
3. 3.    Ένωση Ξενοδόχων Πάργας
4. 4.    Δήμος Μυτιλήνης
5. 5.    Επιμελητήριο Καβάλας
6. 6.    Ξενοδοχείο Πόρτο Καρράς (Χαλκιδική)
7. 7.    Τουριστικός Οργανισμός Χαλκιδικής
8. 8.    ΗΕLEXPO
9. 9.    Kαζίνο Ξάνθης, Ρίου, Κέρκυρας

    Το κωμικοτραγικό της όλης υπόθεσης ήταν ότι στην ίδια αίθουσα της Έκθεσης και ΕΝΑΝΤΙ των Ελληνικών περιπτέρων υπήρχε το περίπτερο της ΤΔΒΚ (Κατεχόμενα) και λίγο πιο κάτω το περίπτερο της Δημοκρατίας της Μακεδονίας. Τι προωθούσαν άραγε και ποιο ήταν το Τουριστικό προιόν τους; Ομαδικούς τάφους οι μεν, Μεγαλέξανδρο οι δε…

    Είμαι σίγουρος ότι ΟΥΔΕΙΣ Ελληνικός φορέας που συμμετείχε στην Εκθεση δεν ασχολήθηκε με αυτό….Σημασία έχει να «τσιμπήσουμε» Τουρκο-τουρίστες…!

    Οι συγκεκριμένοι Ελληνικοί φορείς επιθυμούν να προσελκύσουν Τούρκους τουρίστες για να ενισχύσουν την τοπική οικονομία σε συνθήκες Μνημονίου. Θεμιτό και αποδεκτό. Τους ευχόμαστε κάθε επιτυχία στις προσπάθειες τους. Χρειαζόμαστε το συνάλλαγμα που θα διατηρήσει θέσεις εργασίας και θα κρατήσει τους πληθυσμούς στο τόπο τους και δε θα στείλει τους νέους κυρίως ως μετανάστες στη ξενιτιά.

    Την ίδια στιγμή θα πρέπει η Πολιτεία (Κεντρική Διοίκηση) να «συντονίσει» την όλη προσπάθεια προσέλκυσης Τούρκων Τουριστών που μέχρι σήμερα υπολογίζονται στις 500 χιλ ετησίως. Τι θέλω να πω;

    Η οικονομία (εν προκειμένω ο Τουρισμός) δεν είναι μία δραστηριότητα που εμπεριέχει ΜΟΝΟ την εμπορική-κερδοσκοπική διάσταση. Μέσω της οικονομίας ασκείται η ΗΠΙΑ ΙΣΧΥ (soft power) των Κρατών για την εξυπηρέτησηΕΘΝΙΚΩΝ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΩΝ στα πλαίσια των διεθνών ανταγωνισμών.

    Οι Ο.Τ.Α και τα Ξενοδοχειακά Επιμελητήρια είναι λογικό «να βλέπουν το δέντρο» (δηλαδή τους Τουρίστες) και να «χάνουν το δάσος» (δηλαδή την Εθνική Ασφάλεια). Ουδείς περιμένει π.χ από τον Δήμαρχο της τάδε πόλης  να επικοινωνήσει με τη Διεύθυνση Αντικατασκοπείας της ΕΥΠ ή την Κρατική Ασφάλεια προκειμένου να «λάβει γνώμη» για την υπογραφή ή μη εμπορικής συμφωνίας με κάποιο Τούρκο Τουριστικό…πράκτορα. Αντιθέτως, στα σοβαρά Κράτη, οι Υπηρεσίες Ασφαλείας προσεγγίζουν «διακριτικά» όσους επιθυμούν να συνάψουν συμφωνίες με φορείς και επιχειρήσεις του….<εχθρού>.

    Συγκεκριμένα, σας αναφέρω την πρακτική της DCRI στη Γαλλία. Πρόκειται για μία «Υπηρεσία» του Υπουργείου Δημόσιας Τάξης με αρμοδιότητες Κρατικής Ασφάλειας και Αντικατασκοπείας ταυτόχρονα. Πράκτορες της DCRI πραγματοποιούν, σε τακτικά διαστήματα, σεμινάρια σε στελέχη μεγάλων Γαλλικών επιχειρήσεων και Ο.Τ.Α προκειμένου να λαμβάνονται αντίμετρα προστασίας κατά της βιομηχανικής/στρατιωτικής κατασκοπείας από τρίτα Κράτη (Κίνα, Ιράν, Ισραήλ, Πακιστάν κα). Ο γράφων έχει προσωπική εμπειρία επί του θέματος…

    Οι Δήμοι, που φιλοδοξούν να κάνουν business με τους Τούρκους, οφείλουν πέρα από την «αναγκαία επιμόρφωση» τους για θέματα Εθνικής Ασφάλειας να εξασφαλίσουν ταυτόχρονα εναλλακτικές τουριστικές αγορές.

    Ο κίνδυνος είναι διττός:

    1) Η εξάρτηση από το Τουρκικό τουριστικό συνάλλαγμα θα οδηγήσει στη διαμόρφωση εντός της ΚΕΔΕ (Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδος) ένα άτυπο «λόμπυ» Δημάρχων και τοπικών φορέων που θα πιέζουν για μετριοπαθή στάσηστα θέματα ελληνο-τουρκικών σχέσεων. Θα υπάρχει ο φόβος ότι ένα «θερμό επεισόδιο» μπορεί να καταστρέψει τη «σεζόν» και να μείνουν ξενοίκιαστα τα ξενοδοχεία και τα δωμάτια. Οι τοπικοί Βουλευτές θα πιέζονται από τους Δημάρχους και θα πιέζουν στη συνέχεια το ΥΠΕΞ. Επόμενως η εξωτερική πολιτική θα γίνει «όμοιρος» των τοπικών μικροσυμφερόντων.

    2) Η μαζική έλευση Τούρκων τουριστών θα επιφέρει ριζικές αλλαγές σε μεσοπρόθεσμο διάστημα, καθώς θα προκύψουν «απαιτήσεις» από Τουρκους τουριστικούς πράκτορες για αναστήλωση οθωμανικών μνημείων (τζαμιά, βιβλιοθήκες, μαντρασα κα). Θα «προκύψει» η ανάγκη της προσευχής για τους Τούρκους τουρίστες (δήλωση Ερντογάν).  Πρέπει να λάβουμε υπ’όψιν ότι η μεσαία τάξη της Τουρκίας είναι πλέον συντηρητική και επιλέγει τον θρησκευτικό/ιστορικό Τουρισμό. Θα απαιτήσουν να μην πωλείται αλκοόλ εντός των ξενοδοχείων και το κρέας να είναι «χαλάλ»…Εν ολίγοις, θα προκύψουν καταστάσεις που θα διχάσουν τις τοπικές κοινωνίες, όπως συμβαίνει ήδη στην Καβάλα…

    Ως επιβεβαίωση των ως άνω επιχειρημάτων καταγράφω την πρόταση/πίεση του Ταγίπ Ερντογάν προς τον Σαμαρά για Τουρκική χρηματοδότηση του Τέμενους στον Βοτανικό. Ο «πονηρός Σουλτάνος» χρησιμοποίησε ως δικαιολογία την «ανάγκη» των Τούρκων τουριστών που θα επισκεφτούν την Αθήνα να έχουν χώρο προσευχής… Η πίεση θα κλιμακωθεί τον επόμενο μήνα στην Αγκυρα (4-5/3).

    Εν κατακλείδι, το Κράτος (υπάρχει άραγε;) οφείλει να «επιμορφώσει» Δημάρχους και Επιμελητήρια στα Τουρκικά τους «ανοίγματα».

    Ένα τελευταιο παράδειγμα. Πρόσφατα ο Δήμους Καρλοβασίου Σάμoυ φιλοξένησε αντιπροσωπεία Τούρκων από την γειτονική πόλη Seferihisar προκειμένου να δρομολογηθεί ακτοπλοϊκή γραμμή για τους Τούρκους της Σμύρνης που θα επισκεφτούν το Καρλόβασι. Το κωμικοτραγικό της υπόθεσης είναι ότι η πόλη Seferihisar «φιλοξενεί» κάθε Ιούνιο την ετήσια διακλαδική αποβατική άσκηση EFESπου αποτελεί επίσημη «γενική πρόβα» για την μελλοντική απόβαση/κατάληψη Ελληνικών νησιών (casus belli). Ο δήμαρχος της Seferihisar «τιμά με την παρουσία» του την κερκίδα των προσκεκλημένων. Προς τους Σαμιώτες φυσικά ισχύει το «δεν ήξερες, δεν ρώταγες;»

    *Ο Κώστας Πικραμένος είναι σύμβουλος εξαγωγικών επιχειρήσεων – ειδικός σε θέματα economic intelligence.  Συγγραφέας του βιβλίου «Χρυσή Αυγή – Το Τέλος της Μεταπολίτευσης» (http://ekdotika.blogspot.com)